مردم هنوز حریم خصوصی دیجیتال را جدی نگرفته‌اند/ هر داده‌ای می‌تواند علیه شما استفاده شود
آرش سروری، برنامه‌ساز حوزه تکنولوژی و راهبر و تسهیلگر رویداد‌های نوآورانه و استارتاپی، در گفت‌و‌گو با خبرنگار آنا درباره مفهوم حریم خصوصی دیجیتال و وضعیت آن در ایران اظهار کرد: منظور از حریم خصوصی دیجیتال (Digital Privacy)، حفظ و محافظت از اطلاعات شخصی کاربران در فضای دیجیتال است؛ به این معنا که داده‌ها، فعالیت‌ها و ارتباطات آنلاین افراد، بدون اجازه و آگاهی خودشان در دسترس دیگران، شرکت‌ها، دولت‌ها یا هکر‌ها قرار نگیرد.
حریم خصوصی دیجیتال یعنی چه؟
وی در ادامه توضیح داد: به زبان ساده، حریم خصوصی دیجیتال یعنی آنچه در موبایل، کامپیوتر یا اینترنت انجام می‌دهی، متعلق به خودت باشد و کسی بدون اجازه‌ات نباید آن را ببیند، بفروشد یا از آن استفاده کند.
سروری با اشاره به نمونه‌هایی از حریم خصوصی دیجیتال گفت: اطلاعاتی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کنید، موقعیت جغرافیایی و لوکیشنی که به اشتراک می‌گذارید، پیام‌ها و ایمیل‌ها، داده‌های مرورگر مثل سابقه جست‌و‌جو و کوکی‌ها، عکس‌ها و فایل‌هایی که روی فضای ابری (Cloud) ذخیره می‌کنید و اطلاعات کارت بانکی یا حساب‌های آنلاین، همگی نمونه‌هایی از حوزه حریم خصوصی دیجیتال هستند.
پیامدهای نقض حریم خصوصی دیجیتال
وی درباره اهمیت حفظ حریم خصوصی دیجیتال تأکید کرد: نقض این حریم می‌تواند پیامدهای خطرناکی داشته باشد؛ از جمله سرقت هویت یا کلاهبرداری، کسب درآمد غیرمجاز شرکت‌ها یا افراد از داده‌های کاربران بدون رضایت آنها، کنترل رفتار دیجیتال افراد توسط دولت‌ها یا سازمان‌ها و از بین رفتن امنیت روانی و احساس آزادی فردی.
این کارشناس رسانه در ادامه افزود: برای محافظت از حریم خصوصی دیجیتال، باید اقداماتی انجام داد از جمله استفاده از رمز‌های قوی و احراز هویت دو مرحله‌ای، بررسی دسترسی‌هایی که اپلیکیشن‌ها درخواست می‌کنند، استفاده از VPNهای مطمئن در صورت لزوم، توجه به کوکی‌ها و سیاست‌های حفظ حریم خصوصی سایت‌ها و پرهیز از وارد کردن اطلاعات حساس در فضا‌های عمومی یا شبکه‌های وای‌فای باز.
برای محافظت از حریم خصوصی دیجیتال، باید اقداماتی انجام داد از جمله استفاده از رمز‌های قوی و احراز هویت دو مرحله‌ای، بررسی دسترسی‌هایی که اپلیکیشن‌ها درخواست می‌کنند، استفاده از VPNهای مطمئن در صورت لزوم، توجه به کوکی‌ها و سیاست‌های حفظ حریم خصوصی سایت‌ها و پرهیز از وارد کردن اطلاعات حساس در فضا‌های عمومی یا شبکه‌های وای‌فای باز
سروری در پاسخ به این سؤال که آیا مردم ایران نسبت به موضوع حریم خصوصی دیجیتال آگاهی کافی دارند یا در این زمینه غفلت‌هایی صورت می‌گیرد، بیان کرد: ببینید، واقعیت این است که حریم خصوصی دیجیتال هنوز برای بسیاری از کاربران ایرانی یک مفهوم کلی و گاهی حتی انتزاعی است. بیشتر مردم از ابزار‌های دیجیتال مثل موبایل، شبکه‌های اجتماعی و اپلیکیشن‌های مختلف استفاده می‌کنند، اما خیلی وقت‌ها نمی‌دانند که پشت این استفاده ساده، چه داده‌هایی در حال جمع‌آوری و تحلیل شدن است.
وی با بیان مصادیقی از این ناآگاهی تصریح کرد: ما شاهد هستیم که افراد بدون مطالعه، به اپلیکیشن‌ها مجوز دسترسی به لوکیشن، دوربین، میکروفون یا حتی لیست مخاطبین خود را می‌دهند یا بدون بررسی، کوکی‌های سایت‌ها را می‌پذیرند. این در حالی است که همین داده‌ها ممکن است برای تبلیغات هدفمند، پروفایل‌سازی یا حتی مسائل امنیتی مورد استفاده قرار گیرد.
سروری ادامه داد: از طرفی، فرهنگ استفاده از رمز عبور قوی، احراز هویت دو مرحله‌ای یا حتی تغییر دوره‌ای پسورد‌ها هنوز در جامعه جا نیفتاده است. خیلی‌ها تصور می‌کنند که «من که چیز مهمی ندارم» یا «اگر لازم بود، حتماً جایی هشدار می‌دادند»، در حالی که واقعیت این است که هر کسی که آنلاین باشد، داده تولید می‌کند و هر داده‌ای می‌تواند ارزشمند یا قابل سوء‌استفاده باشد.
وی در جمع‌بندی این بخش از سخنان خود تأکید کرد: پس بله، می‌توانیم بگوییم هنوز بخش زیادی از جامعه نسبت به اهمیت حریم خصوصی دیجیتال غافل است. البته این تقصیر مردم نیست؛ ما باید آموزش بدهیم. از مدرسه، از رسانه، از اپلیکیشن‌ها. حریم خصوصی دیجیتال امروز، مثل آب و برق دیروز است؛ بخش ضروری زندگی، نه یک انتخاب لوکس یا حاشیه‌ای.
سروری در پاسخ به پرسشی درباره پیشنهادهایش برای مردم ایران در زمینه حفظ حریم خصوصی دیجیتال و آینده این حوزه گفت: پیشنهاد من روشن است؛ آگاهی، انتخاب آگاهانه و پیگیری حقوق دیجیتال.
وی افزود: ما در دوره‌ای زندگی می‌کنیم که «اطلاعات» به اندازه «نفت» ارزش دارد و اگر حواس‌مان نباشد، این دارایی نه‌تنها به‌دست خودمان نمی‌ماند بلکه ممکن است علیه خودمان استفاده شود.
چند نکته کلیدی درباره امنیت دیجیتالی
ما در دوره‌ای زندگی می‌کنیم که «اطلاعات» به اندازه «نفت» ارزش دارد و اگر حواس‌مان نباشد، این دارایی نه‌تنها به‌دست خودمان نمی‌ماند بلکه ممکن است علیه خودمان استفاده شود
این فعال حوزه فناوری در ادامه سخنانش تصریح کرد: برای مردم ایران چند نکته کلیدی دارم؛ اول این‌که دانش دیجیتال را جدی بگیریم. یاد بگیریم چطور با ابزار‌های روز کار کنیم، تنظیمات حریم خصوصی را بررسی کنیم و همیشه با چشم باز اپلیکیشن‌ها و خدمات آنلاین را انتخاب کنیم.
وی افزود: دوم این‌که موبایل و اینترنت را فقط ابزار سرگرمی نبینیم. همین گوشی ساده می‌تواند دروازه‌ای باشد به اطلاعات بانکی، هویت دیجیتال یا حتی موقعیت مکانی ما. پس باید با احتیاط و هوشمندی از آن استفاده کنیم.
سروری ادامه داد: سوم، از رمز‌های قوی، احراز هویت دو مرحله‌ای و ابزار‌های امنیتی استفاده کنیم. همه اینها قدم‌های ساده‌ای هستند که امنیت ما را چند برابر می‌کنند.
وی در بخش دیگری از سخنانش افزود: چهارم، فرهنگ مطالبه‌گری دیجیتال را بسازیم؛ یعنی بدانیم چه حق‌هایی داریم و اگر پلتفرم یا نهادی بدون رضایت ما از اطلاعاتمان استفاده کرد، بتوانیم مطالبه‌گر باشیم.
سروری در پایان درباره آینده حریم خصوصی دیجیتال اظهار کرد: من معتقدم آینده متعلق به آن جامعه‌ای است که اول «آگاه» شود، بعد «مطالبه‌گر» و در نهایت «مبتکر» باشد.
وی سخنانش را این‌گونه جمع‌بندی کرد: اگر ما امروز آموزش ببینیم، فردا می‌توانیم هم از حریم خصوصی‌مان دفاع کنیم و هم راه‌حل‌های بومی و هوشمند برای حفاظت از آن بسازیم.
سروری در پایان تأکید کرد: در یک جمله باید گفت دنیای فردا، دنیای داده‌هاست و مردمی برنده هستند که بلد باشند از دادههایشان محافظت کنند.
انتهای پیام/
