آلبانی برای ریشهکنی فساد هوش مصنوعی را به مقام وزارت منصوب کرد!

ادی راما، نخستوزیر آلبانی، این وزیر جدید با نام «دیلا» را به عنوان عضوی از کابینه خود معرفی کرده است. این اقدام که چهار ماه پس از پیروزی راما در انتخابات ماه می صورت میگیرد، به دلیل مغایرت با قانون اساسی آلبانی که بر لزوم انسان بودن و داشتن حداقل ۱۸ سال سن برای وزرا تأکید دارد، ماهیتی نمادین دارد، اما هدف از آن، ایجاد تحول بنیادین در فرآیندهای دولتی و پاسخگو کردن کامل سیستم اداری اعلام شده است.
نخستوزیر آلبانی در تشریح وظایف این وزیر هوش مصنوعی اظهار داشت که دیلا مسئولیت حصول اطمینان از تبدیل شدن آلبانی به کشوری را بر عهده خواهد داشت که در آن مناقصات عمومی ۱۰۰٪ عاری از فساد باشد. به گفته او، یک تیم متخصص بینالمللی در حال توسعه اولین مدل کامل هوش مصنوعی در تدارکات عمومی هستند. راما افزود: «ما نه تنها هرگونه نفوذ بالقوه در مزایدههای عمومی را از بین خواهیم برد، بلکه فرآیند را بسیار سریعتر، کارآمدتر و کاملاً پاسخگو خواهیم کرد.»
به گزارش بیبیسی، پیش از این معرفی نمادین، دیلا به عنوان یک دستیار مجازی مبتنی بر هوش مصنوعی در پلتفرم دولتی e-Albania فعال بود و شهروندان را در فرآیند دریافت اسناد رسمی راهنمایی میکرد. نخستوزیر آلبانی با اشاره به این سابقه، اعلام کرد که دیلا تاکنون به بیش از یک میلیون درخواست در این سامانه کمک کرده است. با این حال، چشمانداز راما برای نقش هوش مصنوعی در دولت، فراتر از یک ربات گفتگوگر است و او از این اقدام به عنوان راهی برای جهش از کشورهای بزرگتر و پیشرفتهتر که همچنان درگیر شیوههای سنتی کار هستند، یاد میکند.
این ابتکار با واکنشهای متفاوتی در فضای سیاسی و کارشناسی آلبانی مواجه شده است. حزب دموکرات، به عنوان اصلیترین حزب مخالف دولت، این اقدام را مضحک و غیرقانونی خوانده است. در مقابل، برخی کارشناسان با احتیاط به این موضوع نگریستهاند. آنیدا بایراکتاری بیچیا، بنیانگذار یک شرکت خدمات مالی، معتقد است که ادی راما اغلب اصلاحات را با اقدامات نمایشی ترکیب میکند و به همین دلیل طبیعی است که مردم در مورد نمادین یا واقعی بودن این حرکت تردید داشته باشند. با این حال، او افزود که وزیر هوش مصنوعی در صورتی که به توسعه سیستمهای واقعی برای بهبود شفافیت و اعتماد در تدارکات عمومی منجر شود، میتواند سازنده باشد.
متخصصان مبارزه با فساد نیز به پتانسیل هوش مصنوعی برای به حداقل رساندن رشوهخواری اشاره کردهاند. دکتر اندی هوجای از کینگز کالج لندن، متخصص حوزه بالکان غربی و حاکمیت قانون، میگوید: «هوش مصنوعی هنوز یک ابزار جدید است، اما اگر به درستی برنامهریزی شود، هنگام ثبت یک پیشنهاد در مناقصه آنلاین، میتوان به طور واضح و دقیقتری بررسی کرد که آیا یک شرکت شرایط و معیارها را برآورده میکند یا خیر.»
این اقدام دولت آلبانی در شرایطی صورت میگیرد که این کشور در حال پیشرفت سریع در مذاکرات الحاق به اتحادیه اروپا است و از سوی بروکسل برای تکمیل این مذاکرات تا سال ۲۰۲۷ تحت فشار قرار دارد. به گفته دکتر هوجای، «پیششرط اصلی اتحادیه اروپا، رسیدگی به فساد بوده است و اگر دیلا ابزار یا مکانیسمی باشد که بتواند در جهت رسیدن به این هدف مورد استفاده قرار گیرد، ارزش بررسی را دارد.»
ادی راما نیز اذعان دارد که بخشی از این ابتکار، جنبه تبلیغاتی دارد، اما تأکید میکند که یک نیت جدی در پس این ارائه خلاقانه نهفته است. او میگوید: «این اقدام بر سایر اعضای کابینه و سازمانهای ملی فشار میآورد تا متفاوت عمل کرده و متفاوت فکر کنند. این بزرگترین مزیتی است که من از این وزیر انتظار دارم.» به این ترتیب، به نظر میرسد این اقدام هشداری برای سایر وزرای کابینه نیز محسوب میشود که هوش مصنوعی ممکن است در آینده جایگزین آنها شود.
انتهای پیام/