وب به سرعت رو به افول است

این ادعا که در تضاد با مواضع عمومی پیشین گوگل قرار دارد، در لایحه دفاعیه این شرکت در پاسخ به درخواست وزارت دادگستری برای تجزیه کسب‌وکار فناوری تبلیغات آن مطرح شده است. دادگاه پیشتر در سال جاری میلادی گوگل را در پرونده انحصارطلبی در حوزه فناوری تبلیغات مجرم شناخته بود و اکنون در مرحله تعیین اقدامات اصلاحی قرار دارد. این موضع‌گیری حقوقی، نگرانی‌های جدی درباره آینده مدل اقتصادی اینترنت و پایداری وب‌سایت‌های متکی به درآمد تبلیغات را افزایش داده است.

وزارت دادگستری آمریکا خواستار آن شده است که گوگل بازار تبلیغات خود موسوم به AdX را واگذار کند. گوگل در مخالفت با این درخواست استدلال می‌کند که چنین اقدامی، به نابودی بخش‌های گسترده‌ای از وب که به درآمد‌های تبلیغاتی وابسته هستند، سرعت می‌بخشد و این یکی از چندین دلیلی است که این شرکت برای رد درخواست دولت به دادگاه ارائه کرده است. پیش از این نیز وزارت دادگستری در پرونده انحصارطلبی در حوزه جست‌و‌جو، درخواست واگذاری مرورگر کروم را مطرح کرده بود که توسط قاضی پرونده رد شد.

این موضع‌گیری حقوقی در حالی صورت می‌گیرد که گوگل در ماه‌های اخیر و در واکنش به نگرانی‌ها درباره کاهش ترافیک وب‌سایت‌ها به دلیل محصولات جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی، همواره ادعا کرده است که این ابزار‌ها به اندازه همیشه به وب کلیک ارسال می‌کنند. این شرکت اکنون که کسب‌وکار پرسود تبلیغاتی‌اش در معرض خطر قرار گرفته، موضعی متفاوت اتخاذ کرده است. این ادعای جدید در صفحه پنجم لایحه‌ای که در تاریخ ۵ سپتامبر توسط این شرکت به دادگاه ارائه شده، ذکر شده است.

یک سخنگوی گوگل در واکنش به این موضوع، این خط از لایحه را گلچین‌شده و تفسیری نادرست خوانده است. به گفته این سخنگو، موضع گوگل این است که کل این بخش از متن به تبلیغات در وب باز اشاره دارد، نه خود وب باز. گوگل می‌گوید: «سرمایه‌گذاری‌ها در تبلیغات نمایشی غیرمرتبط با وب باز، مانند تلویزیون‌های متصل و رسانه‌های خرده‌فروشی، به قیمت کاهش سرمایه‌گذاری در تبلیغات نمایشی وب باز در حال رشد است.»

با این حال، این تمایز ممکن است تفاوت چندانی در عمل ایجاد نکند. درآمد‌های گوگل که به رکورد‌های جدیدی دست یافته، به میزان بازدید کاربران از تبلیغات وابسته است. با توجه به اینکه تبلیغات درون‌برنامه‌ای به بزرگترین بخش رو به رشد در صنعت تبلیغات تبدیل شده و زمان صرف‌شده توسط کاربران برای محتوای غیر از شبکه‌های اجتماعی و ویدئو ثابت مانده یا کاهش یافته، درآمد حاصل از تبلیغات نمایشی در وب باز کاهش یافته است.

در صورتی که تبلیغات در وب‌سایت‌ها درآمدزایی کمتری داشته باشد، انگیزه‌های گوگل نیز تغییر خواهد کرد. اگرچه این شرکت ادعا می‌کند که تجربه جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی همچنان ترافیک را به وب‌سایت‌ها هدایت می‌کند، اما داده‌ای برای اثبات این موضوع منتشر نکرده است. با کاهش سودآوری تبلیغات نمایشی، ممکن است برای گوگل منطقی‌تر باشد که کاربران را در پلتفرم خود نگه دارد تا با ابزار‌های هوش مصنوعی آن تعامل کنند. یک تحلیل اخیر از مرکز تحقیقاتی پیو نیز نشان می‌دهد که نتایج جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی گوگل باعث کاهش قابل توجهی در ترافیک وب شده است، ادعایی که مدیران گوگل آن را رد کرده‌اند.

نمایندگان گوگل همچنین به این موضوع اشاره کرده‌اند که خزنده‌های این شرکت از سال ۲۰۲۳ شاهد افزایش ۴۵ درصدی در محتوای قابل نمایه‌سازی بوده‌اند و این معیار را نشانه‌ای از سلامت و رشد وب می‌دانند. با این حال، مشخص نیست که این محتوای جدید شامل چه نوع اطلاعاتی است و با توجه به بازه زمانی ذکر شده، گمانه‌زنی‌ها حاکی از آن است که بخش قابل توجهی از آن را محتوای تولیدشده توسط هوش مصنوعی با کیفیت پایین تشکیل می‌دهد.

لایحه حقوقی گوگل، چه به صورت عمدی و چه غیرعمدی، این واقعیت را آشکار می‌سازد که وب باز به شدت به مدل درآمدی تبلیغات وابسته است و این مدل به طور فزاینده‌ای برای تأمین هزینه‌ها با چالش مواجه شده است. این مسئله، پرسش‌های جدی درباره آینده و «سلامت» وب در عصر هوش مصنوعی ایجاد می‌کند.