خودمان را در آینه ببینیم، نه در تصاویر اینستاگرام
گاهی در شبکههای اجتماعی تصویری بدون ویرایش از یک «اینفلوئنسر» (influencer) منتشر میشود و کاربران آن را با تصاویر ویرایششده صفحهی مجازیاش مقایسه میکنند. این اختلاف ظاهری مدتها موضوع بحث در گروههای مجازی میشود. وقت آن است که آگاهانه تصویر خود در شبکههای اجتماعی را با تصویر خود در آینه مقایسه کنیم: آیا همه چیز یکسان است؟ یا تصویر مجازیمان را با توجه به استانداردهای زیبایی ویرایش کردهایم؟ انجام این مقایسه برای دیگران را توصیه نمیکنم، اما احتمالا در تعاملات روزمره خود با افرادی مواجه شدهاید که ذهنیتشان از ظاهر خود، همان تصاویر ویرایش شده است. این تغییر از زمانی آغاز شده که ویرایش تصاویر به امری معمول و عادی تبدیل شد.
آغاز و رشد اپلیکیشنهای ویرایش عکس
اپلیکیشنهای ویرایش عکس برای نخستین بار در اوایل دهه ۲۰۱۰ میلادی ظاهر شدند. استفاده از آنها آسانتر و ارزانتر از نرمافزارهای کامپیوتری موجود بود و خیلی سریع محبوب شدند.
از سال ۱۳۹۰ شمسی (۲۰۱۰ میلادی) با معرفی «اینستاگرام» (Instagram)، اشتراکگذاری تصاویر موبایلی به صورت اجتماعی شروع شد. نقطهی عطف این روند در سال ۱۳۹۲ با عرضهی اپلیکیشن «فیستون» (Facetune) رقم خورد که کاربران را قادر میساخت تنها با چند لمس، چهرهی خود را روتوش کنند.
پس از آن، اپلیکیشنهایی مانند «پیکسآرت» (PicsArt) امکانات بیشتری برای تنظیم نور، رنگ و فیلترها فراهم کردند و محبوب شدند. ورود فیلترهای واقعیت افزوده در «اسنپچت لنز» (Snapchat Lenses) در سال ۱۳۹۴ و استوریهای اینستاگرام در سال ۱۳۹۵، باعث شد زیباییهای مصنوعی بخشی از تعامل روزمره با تصویر چهره شود.
زمانی، آلبومهای خانوادگی پر بود از چهرههایی که بیتردید در قاب ثبت میشدند؛ چهرههایی که شاید بینقص نبودند، اما واقعی بودند. امروز، بسیاری از ما پیش از فشردن دکمهی ثبت تصویر، بهدنبال زاویهی بهتر، نور مناسبتر و فیلتری هستیم که چهرهمان را استانداردتر نشان دهد. باور تصویر خودمان در آینه، حالا به تمرینی آگاهانه تبدیل شده است. آیا وقت آن نرسیده که زیبایی را در تفاوتها، ناتمامیها و حضور بدون فیلتر جستوجو کنیم؟
اپلیکیشنهای موجشکن: بازگشت به واقعیت یا ایدهآلهای دیجیتال؟
تا سال ۱۴۰۱، با عرضهی اپلیکیشنهایی مانند «فیساپ» (FaceApp) و «بیریل» (BeReal)، دو جریان متضاد شکل گرفت؛ جریان اول با کمک هوش مصنوعی به شبیهسازی چهرهی ایدهآل میپردازد و جریان دوم از انتشار تصاویر بیواسطه و بدون فیلتر دفاع میکند. این اپلیکیشنها به کاربران امکان میدهند چهرهی خود را در سنین مختلف مشاهده کنند و با خود در دوران میانسالی یا پیری مواجه شوند.
جراحی پلاستیک؛ تقاضایی برای شبیه شدن به تصویر ویرایش شده
روانشناسان اخیرا اصطلاح «بدشکلی ناشی از اسنپچت» (Snapchat Dysmorphia) را مطرح کردهاند؛ وضعیتی که در آن افراد خواهان جراحی برای شبیه شدن به نسخهی فیلترشدهی خود هستند. پژوهشی که در مجلهی «جاما جراحی پلاستیک صورت» (JAMA Facial Plastic Surgery) منتشر شده، نشان میدهد تعداد مراجعهکنندگان به کلینیکهای زیبایی برای رسیدن به چهرهی فیلترشده رشد چشمگیری داشته است.
دکتر «تیجیان ایشو» (Tijion Esho)، پزشک متخصص زیبایی، میگوید: افراد دیگر نمیخواهند نسخهای بهتر از خودشان باشند، بلکه میخواهند نسخهای فیلترشده باشند، زیرا آن را هویت اصلی خود میدانند.
شاید به همین دلیل باشد که بسیاری از کاربران هنگام مواجهه با تصویر واقعی خود در آینه احساس غریبی میکنند.
همه شبیه یکدیگر شدهایم
درک ما از زیبایی دیگر صرفا فرهنگی یا شخصی نیست؛ الگوریتمهای شبکههای اجتماعی به شکل پنهان و قدرتمندی آن را بازتعریف میکنند. تصاویر بیشتر دیده شده بر اساس الگوریتمها انتخاب میشوند تا بیشترین توجه را جلب کنند؛ توجهی که منجر به دریافت لایک، اشتراکگذاری و جذب دنبالکننده میشود. در نتیجه، همان چهرهها به طور مداوم تکرار شده و به مرور زمان هنجار زیبایی را شکل میدهند.
«بروک ارین دافی» (Brooke Erin Duffy)، استاد دانشگاه کرنل، در مقالهای برای مجلهی «آتلانتیک» (The Atlantic) مینویسد: در گذشته، مردم چهرهشان را مطابق هنجارهای اجتماعی آرایش میکردند؛ حالا چهرهشان را مطابق الگوریتمها بازسازی میکنند. این الگوریتمها نه تنها سلیقهی جمعی ما را شکل میدهند، بلکه گاه اعتماد ما به چهرهی طبیعی خود را نیز از بین میبرند.
انتهای پیام/
