ارزشمندی درونی، وابسته به لایک و کامنت دیگران نیست

در چند هفته گذشته یک اینفلوئنسر فارسی زبان، یک تصویر از سفرش را با این مضمون منتشر کرده بود که من به خاطر شما (دنبال کنندههایش) به سفر آمدهام تا در این شرایط بحرانی، کمی فضای شما را عوض کنم. آیا این متن ممکن است به این معنا باشد که او برای گرفتن تایید از دنبال کنندههایش به سفر رفته است؟
در مجله Vox تجربهای از یک اینفلوئنسر ثبت شده است، او میگوید «در حال حاضر، کمی احساس بدی نسبت به خودم، شغلم و سبکی از زندگی که در پیش گرفتهام، دارم. تا جایی که اغلب حس میکنم در حال اجرای بهترین حقهها هستم تا جایزهای بگیرم. گاهی میتوانم این احساس بد را تحلیل کنم، آن را منطقی جلوه دهم و با دلایل و مدارکی به خودم بقبولانم که زندگیام روبهراه است. یا میتوانم یک سلفی در استوری اینستاگرام بگذارم و امیدوار باشم چند ایموجی قلب دریافت کنم که خب معمولا گزینهی دوم رضایتبخشتر است.»
افرادی که عزت نفس بالایی دارند و سبک دلبستگی امن دارند، و کسانی که خودارزشمندیشان را به تایید دیگران گره نزدهاند، در جهان با نگرانی کمتری درباره قضاوت دیگران حرکت میکنند
پذیرفته شدن در اجتماع، با یکی از نیازهای فطری ما گره خورده است
همه ما ممکن است با کمترین فعالیتی در فضای مجازی، حس خوشایند تایید دیگران را تجربه کرده باشیم. اما باید توجه به این مسئله هم داشته باشیم که ما انسان هستیم و انسانها موجوداتی اجتماعی به شمار میروند. پس همذاتپنداری در تلاش برای دریافت حس تایید کار سختی نیست.
در این باره مارک لیری، استاد ممتاز روانشناسی و علوم اعصاب در دانشگاه دوک میگوید «ما بهعنوان یک گونه، تنها به این دلیل زنده ماندیم که پیوندهای قوی داشتیم و در گروهی زندگی میکردیم، وگرنه نمیتوانستیم تنها در دل جنگل زنده بمانیم.»
در خارج از این فضا هم انسان به صورت طبیعی دنبال تایید میگردد. حس خوب تحسین یا پذیرفته شدن در اجتماع با یکی از نیازهای فطری ما گره خورده است. تایید دیگران تصدیقی بر وجود فرد است، تصدیقی بر اینکه احساسات و رفتارهایش واقعی و نرمال هستند. تحقیقات نشان میدهد که این امر به کاهش احساسات منفی کمک میکند.اما مسئله اینجاست که اگر بیش از حد به تایید دیگران وابسته شویم و بنیان زندگی خود را براساس آن بسازیم، زمانی که دیگران، دیگر ما را تایید نکنند چه بلایی بر سر عزت نفس و هویت ما میآید؟
یک نیاز طبیعی که میتواند تبدیل به یک وسواس شود
تایید به انسان نشان میدهد که مهم است، اما مشکل از جایی شروع میشود که تعداد لایکها و فالورها (دنبال کنندهها)، معیاری برای سنجش ارزش درونی فرد شود. آن زمان است که انسان لحظات زندگیاش را تبدیل به درخواست تایید میکند، مانند اینفلوئنسری که برنامهریزی برای تعطیلاتش را با هدف دریافت بازدید و لایک بیشتر از کاربران دیگر، برنامهریزی میکند.
در این فرآیند قسمت دشوار ماجرا اینجاست که اگر کسی همواره به دنبال تایید دیگران است، اما بازخورد مثبت را نگیرد، امکان دارد دستاوردهایش را بیاهمیت ببیند و بدون مهر تایید دیگران به تمام تصمیمات خود در زندگی شک کند.
در جهان معاصر، پیوندهای عمیق اجتماعی جای خود به چنین روابط سطحی مانند میزان لایکها داده است، لورا پارک، استاد روانشناسی در دانشگاه بوفالو میگوید «این موارد به ما حس غرور، خوشنودی، ارزشمندی و رضایت میدهند، اما خیلی زود هم از بین میروند.»
بله، تایید بیرونی هرچند احساس خوشایند و رضایت به ما میدهد، اما نه واقعی است و نه حتی پایدار، زیرا ممکن است محبوبیت، به راحتی جای خود را به تنفر بدهد.
تایید بیش از حد توسط دیگران، قرار نیست حس بهتری ایجاد کند
تایید دیگران به ما کمک میکند تا بدانیم دیگران نیز ارزش ما را درک میکنند. زیرا خودمان نسبت به خودمان، قضاوتگرهای دقیقی نیستیم؛ بنابراین بازخورد دیگران نقش مهمی در تصویر بیرونی ما دارد و ابهامات ما را درباره شخصیتمان برطرف میکند. دریافت بازخورد مثبت از دیگری میتواند حس خوبی داشته باشد، اما توجه کنید این احساس محدودیت دارد. شما باید از شنیدن تعاریف دلخوش شوید، اما اگر قبل از آن نسبت به خود احساس ارزشمندی نداشته باشید، این تعاریف شما را خوشحال نخواهد کرد.
جیمز هیلمن، پژوهشگر پسادکتری در دانشگاه ایالتی اوهایو، میگوید «تحقیقات نشان میدهند زمانی که از تعاریف دیگران در سطح اشباع قرار گیرد، تایید بیشتر دیگر احساس بهتری در ما ایجاد نمیکند.»
باید به دنبال احساس ارزشمندی و امنیت درونی باشید
کسی که احساس تعلق و ارزشمندی را درونیسازی میکند، سبک زندگی خود را بر روی تایید دیگران بنا نمیکند. روانشناسان اجتماعی این مسئله را با عزت نفس پایین، سبک دلبستگی اضطرابی و ترس دائمی از طرد شدن مرتبط میدانند و بر این باورند که افرادی که عزت نفس بالایی دارند و سبک دلبستگی امن دارند و کسانی که خودارزشمندیشان را به تایید دیگران گره نزدهاند، در جهان با نگرانی کمتری درباره قضاوت دیگران حرکت میکنند. تایید شبیه یک مُسکن موقت در شرایط بحران و ناامنی عمل میکند، در تغییرات بزرگ، به دنبال تایید میگردیم تا اضطراب خود را تسکین دهیم. اما واگذاری احساس ارزشمندیمان به دیگران، ما را در چرخهای گرفتار میکند که دائما به نظر دیگران وابستهایم.
استاد پارک، در اینباره نیز میگوید «وقتی همهچیز را به این وابسته میکنیم که دیگران ما را ارزشمند بدانند، احساس ارزشمندیمان خیلی شکننده میشود. چون این احساس ریشه در درون ما ندارد، بلکه وابسته به چیزهای بیرونی و ناپایدار است، مثل تعریف و تمجید دیگران از عملکرد تحصیلی، ظاهر فیزیکی یا موفقیتهای شغلی.»
این همان تفاوت بین احساس ارزشمندی اصیل و ارزشمندی مشروط است. در ارزشمندی مشروط همه چیز ناپایدار است. جیل پی. وبر، رواندرمانگر و نویسندهی کتاب (The Need for Validation is Ruining Our Lives) میگوید «تایید میتواند اعتیادآور باشد؛ هر بار که آن را دریافت میکنیم، در مغزمان احساس پاداش بهوجود میآید. اما اگر یاد نگیریم که از درون برای خودمان ارزش قائل شویم، این پاداش فقط لحظهای خواهد بود.»
آنچه نیاز داریم، ایجاد یک گفتوگوی درونی است که در آن خود را بپذیریم و دوست داشته باشیم. روانشناسان در موارد ریشهای و عمیق، توصیه به رواندرمانی میکنند. اما هیلمن، پژوهشگر، میگوید در مرحله اول از خود بپرسید آیا واقعا نیاز به تایید دیگران دارم؟ یا فقط حس عدم امنیت را تجربه میکنم؟ و او به این موضوع اشاره میکند که مشکل اصلی از عدم تایید خود میآید.
همچنان هم تایید توسط دیگران حس خوبی دارد و همه ما نیاز به دیده شدن و درک شدن توسط دیگری داریم، اما باید بدانیم بدون آن هم کافی هستیم. آن تنها یک حس خوشایند است و بقای ما را به خطر نمیاندازد. ارزشمندی درونی از توانایی دیدن خود، درک خود و پذیرش خود بدون نیاز به نظر دیگران میآید.
انتهای پیام/