از بلاک‌چین و ابزارهای نوین برای تأمین مالی دانش‌بنیان‌ها استفاده خواهیم کرد
طی سال‌های اخیر، نقش شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور در توسعه و البته پیشرفت کشور بیش از پیش برجسته شده است. با توجه به تحولات جهانی در حوزه فناوری‌های نوین و نیاز روزافزون به زیرساخت‌های مالی و حمایتی، معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری در سال‌های اخیر تلاش می‌کند تا با طراحی سازوکارهای هدفمند، مسیر رشد و پایداری این شرکت‌ها را هموار سازد. از حمایت‌های مستقیم مالی گرفته تا بسترسازی برای ورود به حوزه‌های نوظهور مانند بلاک‌چین و رمزارزها، مجموعه‌ای از اقدامات در حال اجراست که می‌تواند آینده‌ای روشن برای زیست‌بوم نوآوری کشور رقم بزند.
بر همین اساس، گفت‌وگویی اختصاصی با حامد رفیعی، رئیس مرکز تأمین مالی و سرمایه‌گذاری معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری انجام دادیم تا از جزئیات برنامه‌ها، آیین‌نامه‌ها و ابزارهای حمایتی این مرکز مطلع شویم. وی در این گفتگوی اختصاصی به تشریح روند بررسی طرح‌های شرکت‌ها، حمایت از کسب‌وکارهای آسیب‌دیده از جنگ تحمیلی ۱۲ روزه با رژیم صهیونسیتی، ظرفیت‌های قانونی موجود برای تأمین مالی، و برنامه‌های آتی در حوزه سرمایه‌گذاری خطرپذیر پرداخته. آنچه در ادامه می‌خوانید، شرح گفتگوی اختصاصی خبرنگار فناوری آناتک با اوست.
در ابتدا درباره روند بررسی و حمایت از شرکت‌ها در معاونت علمی توضیح دهید. این فرآیند چگونه طراحی شده است؟
روند بررسی و حمایت از شرکت‌ها در معاونت علمی کاملاً اصولی و برنامه‌ریزی‌شده است. برای بررسی یک طرح فناوری توسط معاونت، ابتدا شرکت‌ها از طریق «سامانه خدمت»، طرح‌های کسب‌وکار خود را بارگذاری می‌کنند. سپس معاونت جلساتی تشکیل می‌دهد و به‌سرعت به شرکت‌ها اطلاع‌رسانی می‌شود تا در صورت وجود ایراد، نسبت به اصلاح طرح اقدام کنند. اگر طرح بدون ایراد باشد، شرکت جهت دریافت اوراق توسعه فناوری به بانک معرفی می‌شود. هیچ‌گاه طرحی بدون پیگیری رها نمی‌شود و شرکت‌ها از وضعیت طرح خود مطلع خواهند شد.
حمایت‌هایی که توسط صندوق توسعه ملی از دانش‌بنیان‌ها انجام می‌شود، از طریق کارگروه مشترکی بین معاونت و صندوق مربوطه پیگیری می‌شود. در این کارگروه، دو نفر از هر طرف حضور دارند. طرح‌ها ابتدا از طریق سامانه خدمت به معاونت ارسال می‌شوند و پس از تصویب در کارگروه، به بانک ارجاع داده می‌شوند. در این مسیر نیز هیچ محدودیتی برای شرکت خاصی وجود ندارد.
نوع حمایت‌ها برای شرکت‌های آسیب‌دیده از جنگ تحمیلی اخیر چگونه است؟
دو نوع حمایت در نظر گرفته شده است. نخست، حمایت از شرکت‌هایی است که کاهش فروش محصول داشته‌اند؛ سقف این حمایت تا ۷ میلیارد تومان خواهد بود. دوم، حمایت از شرکت‌هایی است که دچار آسیب فیزیکی شده‌اند؛ در این حالت، تسهیلات تا سقف ۱۰۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. البته شرایطی مانند داشتن حداقل ۳۰۰ نفر بیمه‌شده نیز برای برخورداری از حمایت نوع دوم لحاظ شده است. جزئیات این موارد در اخبار رسمی وجود دارد.
آیا شرکت‌های کوچک نیز می‌توانند از این حمایت‌ها بهره‌مند شوند؟
بله، هیچ محدودیتی برای شرکت‌های کوچک وجود ندارد. آن‌ها می‌توانند از حمایت‌های نوع اول برخوردار شوند و کاهش فروش احتمالی که داشته‌اند تا سقف ۷ میلیارد تومان مورد حمایت قرار خواهد گرفت.
تنظیم‌گری رمزارزها به کجا رسید؟
اخیراً آیین‌نامه مربوط به رمزارزها در کمیسیون اقتصاد دولت در حال بررسی است. فضای این حوزه بسیار پویا و دیدگاه‌های مختلفی در این خصوص وجود دارد، اما هدف ما تصویب قانونی این آیین‌نامه و فراهم‌سازی بستر مناسب برای فعالیت شرکت‌ها در این زمینه است. جلسات مرتبط با این موضوع در حال برگزاری است و کارگروه ویژه‌ای نیز برای رفع ابهامات میان دستگاه‌های مختلف تشکیل شده و با حضور نمایندگان دستگاه‌های مختلف برای به سرانجام رساندن این آیین نامه جلسات خود را برگزار می‌کند.
آیا از رمزارزها و بلاک‌چین به عنوان یک ابزار تامین مالی نوین برای حمایت از دانش‌بنیان‌ها بهره خواهید گرفت؟
بله، جلساتی با شرکت‌های فعال در این حوزه برگزار شده تا راهکارهایی برای تسهیل شرایط کسب‌وکار و رفع موانع موجود در این زمینه آماده شود. از جمله این راهکارها می‌توان به پیگیری از طریق شورای تأمین مالی یا استفاده از ابزارهای موقت اشاره کرد.
بعد از تصویب آیین‌نامه مربوطه، امکان بهره‌مندی از ابزارهای قانونی فراهم خواهد شد. با توجه به اهمیت این بخش در اقتصاد امروز، ایجاد بستر قانونی برای آن ضروری است. همچنین، برای حمایت از فعالیت‌های خطرپذیر، نیازمند ابزارهای حمایتی مؤثر هستیم. ابزارهای فعلی کافی نیستند و باید به سمت ایجاد صندوق‌های تضمینی حرکت کنیم.
درباره صندوق‌های تضمینی بیشتر توضیح دهید. آیا ظرفیت قانونی برای آن وجود دارد؟
بله، بر اساس ماده ۶ قانون تأمین مالی تولید، امکان تأسیس صندوق‌های تضمین غیردولتی با مجوز وزارت اقتصاد فراهم شده است. تاکنون چندین پروپوزال در این زمینه بررسی شده‌اند. ابزارهای معمول مانند تزریق منابع بلاعوض تأثیر محدودی دارند و باید به دنبال ابزارهای مؤثرتر باشیم.
آیا برنامه‌ای برای رویدادهای تخصصی یا جایزه ملی در این حوزه دارید؟
هفته آینده جلساتی با فعالان حوزه سرمایه‌گذاری خطرپذیر برگزار خواهد شد و در خصوص جایزه ملی این حوزه نیز برنامه‌ریزی‌هایی صورت گرفته است. تا زمانی که نسبت به اثربخشی ابزارها اطمینان حاصل نشود، از اعلام جزئیات خودداری می‌شود.
در پایان، بگویید که آیا آیین نامه فعلی ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان پاسخگوی نیازهای زیست‌بوم علم و فناوری کشور و حمایت محصول محور خواهد بود؟
به اعتقاد بنده پاسخگوی محورهای مورد نظر خواهد بود. و حمایت‌های در دست اجرا نوعا گام برداشتن براساس همان نظام ارزیابی محسوب می‌شود.
انتهای پیام/
