موبایل دشمن سلامت روان کودکان است

«مانیا» (Mania) یا شیدایی حالتی از خلق بسیار بالا یا برانگیختگی غیرعادی است که ممکن است با اعتمادبهنفس بیشازحد، کاهش نیاز به خواب، افکار شتابزده، گفتار سریع و رفتارهای تکانشی همراه باشد. این علائم میتوانند عملکرد روزمره فرد را مختل کنند و معمولا در چارچوب اختلال دوقطبی یا دیگر اختلالات خلقی بروز یابند. در کودکان ۹ تا ۱۲ سال، این نشانهها ممکن است به صورت ناگهانی و همراه با تغییرات رفتاری قابلتوجه دیده شوند و گاه در پی محرکهای محیطی مانند استفاده زیاد از فناوری تشدید شوند.
مطالعهای جدید از دانشگاه کالیفرنیا (University of California) نشان میدهد کودکان ۹ تا ۱۲ سالهای که ساعات بیشتری پای موبایل، تبلت و بازیهای دیجیتال مینشینند، بیش از سایر همسالان خود در معرض بروز علائم مانیا قرار میگیرند.
طبق این گزارش مطبوعاتی، کودکانی که زمان بیشتری صرف تعامل با شبکههای اجتماعی، پیامک، ویدئوها و بازیهای ویدئویی میکردند، احتمال بیشتری داشت که دچار اعتمادبهنفس کاذب، کاهش نیاز به خواب، حواسپرتی، گفتار سریع، افکار شتابزده و تکانشگری شوند؛ رفتارهایی که ویژگیهای اصلی اپیزودهای مانیا و اختلالات طیف دوقطبی بهشمار میروند.
«کایل گانسون» (Kyle Ganson)، دکترای تخصصی و استادیار دانشکده کار اجتماعی در دانشگاه تورنتو، در این گزارش گفت: این مطالعه اهمیت پرورش عادتهای سالم استفاده از صفحهنمایش را از سنین پایین برجسته میکند.
او افزود: پژوهشهای آینده میتواند به ما کمک کند رفتارها و مکانیسمهای مغزی مرتبط با استفاده از صفحهنمایش و بروز علائم مانیا را بهتر درک کنیم و راهکارهای پیشگیرانه و مداخلهای ارائه دهیم.
نکات ایمنی از نگاه کارشناسان
در روز جهانی قطع اتصال از فضای دیجیتال، شرکت ورایزن (Verizon) نخستین نشست سلامت دیجیتال (Digital Wellness Summit) خود را در نیویورک برگزار کرد تا دیدگاههایی در مورد استفاده ایمن از فناوری به مردم ارائه دهد.
«ساومیارایان سامپات» (Sowmyanarayan Sampath)، مدیرعامل بخش مصرفکننده ورایزن، در این رویداد گفت: سلامت دیجیتال برای همه سنین مهم است، اما ما بهعنوان والدین باید نقشه راه جدیدی پیدا کنیم، چون پیش از این با چنین شرایطی روبهرو نبودهایم.
او افزود: این عصر دیجیتال برای همه ما جدید است. هیچ دورهای در تاریخ وجود ندارد که بتوانیم از آن الگو بگیریم.
در مصاحبهای دیگر با «فاکس نیوز دیجیتال» (Fox News Digital)، سامپات آمار قابلتوجهی درباره استفاده از گوشی همراه ارائه کرد که از گزارش اتصالات مصرفکننده ۲۰۲۴ ورایزن (Verizon ۲۰۲۴ Consumer Connections) بهدست آمده است: کودکان و نوجوانان روزانه ۴ تا ۵ ساعت از شبکههای اجتماعی استفاده میکنند و روزانه بین ۲۵۰ تا ۲۷۵ اعلان دریافت میکنند. آنها بهطور متوسط ۱۵۰ بار در روز گوشی خود را برمیدارند. یکچهارم این موارد در ساعات مدرسه رخ میدهد. همین مسئله باعث شد فکر کنیم که باید رابطه سالمتری با گوشی و فناوری برقرار کنیم.
کارشناسان بر ضرورت آموزش والدین، تعیین مرزهای دیجیتال و الگوسازی رفتار سالم توسط بزرگترها تاکید دارند. فعالیتهایی مثل ورزش، طبیعتگردی، کتابخوانی و تعامل خانوادگی بهعنوان جایگزینهای سالم پیشنهاد شدهاند. هدف این توصیهها، ایجاد تعادل بین زندگی واقعی و دنیای دیجیتال برای سلامت روانی کودکان و نوجوانان است.
تاثیر گجتهای دیجیتال بر کودکان
«کینیشا سینکلر مکبراید» (Kenisha Sinclair-McBride)، روانشناس بیمارستان کودکان بوستون (Boston Children's Hospital) میگوید: کودکانی که ساعتهای طولانی اوقات آزادشان را با گوشی میگذرانند، با مشکلاتی روبهرو میشوند، بهخصوص با تهدیداتی مثل قلدری اینترنتی (Cyberbullying) و گفتار توهینآمیز. مکبراید استادیار دانشکده پزشکی هاروارد (Harvard Medical School) نیز است. وی با شبکه خبری فاکس نیوز دیجیتال (Fox News Digital) درباره مسائل کودکان به گفتگو پرداخته است.
او هشدار داد: ما میدانیم که این مشکلات با علائم افسردگی و سایر اختلالات روانی مرتبط هستند. البته باید تعادل برقرار کرد، چون شبکههای اجتماعی جنبههای مثبتی مثل ارتباط اجتماعی، یادگیری و سرگرمی هم دارند.
به گفته وی، برخی اپلیکیشنهای اجتماعی (Social Apps) عمدا طراحی شدهاند تا کاربران را درگیر الگوریتم و چرخه اعتیاد نگه دارند. این استفاده افراطی میتواند عملکرد در مدرسه یا کار را تضعیف کند و بر خواب و روابط اثر منفی بگذارد.
او تاکید کرد: اگر کودکان نتوانند زندگی عادی و فعالیتهای لازم را بهطور مثبت انجام دهند، این نشانهای است که باید استفاده از گوشی را دوباره ارزیابی کرد.
کارشناسان بر ضرورت آموزش والدین، تعیین مرزهای دیجیتال و الگوسازی رفتار سالم توسط بزرگترها تاکید دارند. فعالیتهایی مثل ورزش، طبیعتگردی، کتابخوانی و تعامل خانوادگی بهعنوان جایگزینهای سالم پیشنهاد شدهاند. هدف این توصیهها، ایجاد تعادل بین زندگی واقعی و دنیای دیجیتال برای سلامت روانی کودکان و نوجوانان است
توصیه به والدین، پدربزرگها و مادربزرگها
سینکلر مکبراید از والدین خواست اپلیکیشنهای مورد استفاده کودکان را بشناسند و آنها را به مصرفکننده آگاه محتوا تبدیل کنند؛ یعنی به آنها یاد بدهند کلاهبرداریها، اطلاعات نادرست و محتوای تولیدشده با هوش مصنوعی (AI) را تشخیص دهند.
او گفت: کند شدن، فکر کردن و هوشیار بودن در مورد کاری که انجام میدهید، اولین قدم برای الگوسازی بهعنوان والدین است.
او همچنین افزود: والدین باید از خودشان بپرسند آیا من خودم بیشازحد از موبایل استفاده میکنم؟ آیا به شبکههای اجتماعی اعتیاد دارم؟
سامپات هم توصیه کرد بزرگسالان باید مرزهایی برای استفاده از موبایل ایجاد کنند، مثل محدود کردن استفاده در مکانها یا زمانهای خاص خانه.
زمانی برای سرگرمی بسازید
سامپات پیشنهاد کرد خانوادهها برای ایجاد تعادل بین استفاده از تکنولوژی و فعالیتهای غیر دیجیتال، فعالیتهای مشترک بیشتری انجام دهند: فیلم تماشا کنید، قدم بزنید، بازی کنید یا فقط با دوستان و خانواده وقت بگذرانید. کودکان باید یاد بگیرند گاهی هیچ کاری نکنند و کتاب بخوانند یا فقط استراحت کنند. این بخشی از داشتن رابطه سالم با فناوری است.
او همچنین تشویق کرد که مردم از طبیعت و آبوهوای خوب برای فعالیتهای بیرونی استفاده کنند: باید فضایی برای سرگرمی، بازی، فعالیت بدنی و ایجاد روابط واقعی فراهم کنید. این کار در درازمدت برای سلامت روانی مفید است. وقتی فعالیت واقعی میکنید، احساس شادی بیشتری دارید.
سینکلر مکبراید نیز این توصیه را تایید کرد و گفت: زمانی که افراد با فناوری دیجیتال میگذرانند، باید با فعالیتهای واقعی مثل ورزش، هنر، خلاقیت، کتابخوانی یا کارهای عملی و ملموس متعادل شود. مردم نباید فکر کنند این نسل فقط به دنیای دیجیتال علاقه دارد. آنها به چیزهای دیگر هم علاقهمندند، باید گزینهها و آزادی لازم را به آنها بدهیم.
این پژوهش به بررسی ۹٬۲۴۳ کودک ۹ تا ۱۲ سال پرداخته و در ژورنال علمی «روانپزشکی اجتماعی و اپیدمیولوژی روانی» (Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology) منتشر شده است.
انتهای پیام/