بازگشت به مدل خوداظهاری رده بندی سنی بازی‌ها در مارکت‌های موبایلی ضروری است
به گزارش خبرگزاری آنا؛ در زیست‌بوم بازی‌های رایانه‌ای، رده‌بندی سنی فقط ابزاری برای مدیریت محتوای مناسب برای گروه‌های مختلف سنی نیست، این رده بندی نقش مهمی در ارتقای تجربه کاربری، حفظ سلامت روانی مخاطبان و افزایش اعتماد والدین ایفا می‌کند.
همزمان با گسترش دسترسی کودکان و نوجوانان به بازی‌های دیجیتال، ضرورت دارد که محتوای این آثار با حساسیت بیشتری کنترل شود تا از مواجهه ناخواسته با خشونت، الفاظ نامناسب یا تعاملات پرخطر جلوگیری شود. وجود یک نظام رده‌بندی مؤثر، به کاربران امکان انتخاب آگاهانه‌تر می‌دهد و به توسعه‌دهندگان نیز چارچوبی روشن برای طراحی و عرضه مسئولانه آثارشان ارائه می‌کند.
نظام رده‌بندی سنی اسرا (اختصار «سامانه رده‌بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای») در ایران از سال ۱۳۹۰ توسط بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای راه‌اندازی شد و به‌عنوان نخستین نظام رسمی رده‌بندی محتوای بازی در کشور شناخته می‌شود.
این نظام با بهره‌گیری از شاخص‌های فرهنگی، روان‌شناختی و اجتماعی، تلاش کرده است تا متناسب با شرایط بومی، معیارهایی برای سنجش محتوای بازی‌ها ارائه دهد. اسرا در بررسی بازی‌های داخلی و در ارزیابی آثار خارجی نیز نقش ایفا کرده و به‌تدریج به یکی از ارکان نظارتی صنعت بازی در ایران تبدیل شده است.
رده‌بندی سنی بازی‌ها در جهان سال‌هاست که به‌عنوان یک استاندارد پذیرفته‌شده در فروشگاه‌های دیجیتال و سکوهای انتشار بازی اعمال می‌شود. نهادهایی مانند ESRB در آمریکا، PEGI در اروپا و CERO در ژاپن، با طراحی پرسش‌نامه‌های دقیق و فرآیندهای راستی‌آزمایی، به‌صورت خودکار یا نیمه‌خودکار، رده‌بندی سنی اولیه را هنگام بارگذاری بازی اعمال می‌کنند.
این روش‌ها به حفظ حقوق مصرف‌کننده کمک می‌کنند و به توسعه‌دهندگان نیز امکان می‌دهند تا با شفافیت بیشتری به بازارهای بین‌المللی وارد شوند. استفاده از هوش مصنوعی در بررسی محتوای بازی‌ها نیز به تسریع این فرآیند کمک کرده و خطای انسانی را کاهش داده است.
بازنگری در سازوکارهای داخلی و هم‌ترازی با تجربه جهانی در چنین شرایطی، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر برای ارتقای صنعت بازی در ایران محسوب می‌شود.
خبرنگار آناتک در گفت‌وگوی خود با، محمد حاجی‌میرزایی، مدیرعامل بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای که در ادامه می‌خوانید به بررسی چالش‌های موجود در اجرای رده‌بندی سنی در فروشگاه‌های داخلی، پیشنهاداتی برای احیای مدل خوداظهاری و بهبود فرآیندهای نظارتی پرداخته است.
محمد حاجی میرزایی در ابتدای این مصاحبه عنوان کرد: در گذشته مذاکراتی با فروشگاه‌های داخلی انجام شد تا هنگام بارگذاری بازی، سازنده با تکمیل یک پرسش‌نامه، به‌صورت خوداظهار اطلاعات محتوایی بازی را ثبت کند. بر اساس این اطلاعات، یک رده‌بندی سنی موقت در کنار بازی درج می‌شد و بنیاد نیز ظرف دو هفته فرصت داشت تا صحت اطلاعات را بررسی و در صورت نیاز اصلاح کند. این مدل آزمایشی اجرا شد و عملکرد قابل قبولی داشت، اما متأسفانه در حال حاضر متوقف شده است.
وی با اشاره به دغدغه‌های فروشگاه‌ها در خصوص تأخیر در فرآیند تأیید، افزود: برخی فروشگاه‌ها معتقدند که اگر کارشناسان بنیاد چند روز برای بررسی زمان نیاز داشته باشند، کل فرآیند انتشار بازی معطل می‌شود و این موضوع برای تیم‌های بازی‌ساز و فروشگاه‌ها از نظر اقتصادی قابل تحمل نیست. با این حال، این نگرانی نباید مانع از اجرای یک نظام رده‌بندی مسئولانه شود.
مدیرعامل بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای با مقایسه سازوکار فروشگاه‌های داخلی با نمونه‌های بین‌المللی گفت: در سکوهای مانند گوگل‌پلی و اپ‌استور نیز هنگام بارگذاری بازی، مجموعه‌ای از پرسش‌های اولیه مطرح می‌شود؛ از جمله وجود خشونت، خون، مصرف مواد، الفاظ نامناسب یا چت درون‌بازی. پاسخ سازنده به این پرسش‌ها، مبنای درج رده‌بندی سنی اولیه قرار می‌گیرد و سپس فروشگاه با استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی و راستی‌آزمایی، صحت اطلاعات را بررسی می‌کند.
حاجی میرزایی در ادامه تأکید کرد: بازی‌سازان ایرانی که تجربه انتشار بازی در فروشگاه‌های خارجی را دارند، با این فرآیند آشنا هستند. در برخی موارد، حتی از سازنده خواسته می‌شود مستنداتی مانند ویدئو یا توضیح دقیق از بخش‌های خاص بازی ارائه دهد تا رده‌بندی دقیق‌تری اعمال شود. این موضوع به شفافیت کمک می‌کند و مسئولیت‌پذیری سازنده را نیز افزایش می‌دهد.
وی افزود: علاوه بر محتوای بازی، اطلاعات مربوط به نحوه ذخیره‌سازی داده‌ها، وجود یا عدم وجود چت درون‌بازی، و هشدارهای والدینی نیز باید در فرآیند بارگذاری مشخص شود. برای مثال، اگر بازی دارای قابلیت گفت‌وگوی آنلاین است، باید به والدین اطلاع داده شود تا در صورت استفاده کودکان، نظارت لازم صورت گیرد.
حاجی‌میرزایی در پایان با تأکید بر ضرورت بازگشت به مدل خوداظهاری در فروشگاه‌های داخلی گفت: اجرای این سازوکار برای زیست بوم بازی‌های ویدیویی یک نقطه‌ضعف محسوب نمی‌شود، رده بندی سنی گامی در جهت ارتقای استانداردهای محتوایی و هم‌ترازی با فروشگاه‌های بین‌المللی است. گوگل‌پلی نیز همین مدل را اجرا می‌کند.
انتهای پیام/
