نگاهی انتقادی به یک نمایش

«سیمرغ‌نامه» در نیاوران؛ بلیت گران، کیفیت متوسط!

«سیمرغ‌نامه» در نیاوران؛ بلیت گران، کیفیت متوسط!
نمایش «سیمرغ‌نامه» به کارگردانی و آهنگسازی مریم شریف‌زاده که این شب‌ها اجرای خود را در فرهنگسرای نیاوران به پایان رساند، با وجود حمایت معنوی یونسکو و بهره‌گیری از تمثیل‌های عرفانی، نتوانست از نظر کیفی انتظارات مخاطبان را به‌ویژه در بخش‌های فنی و ارزش بلیت برآورده کند.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، نمایش «سیمرغ‌نامه» نخستین‌بار در اردیبهشت ۱۴۰۱ و سپس دی‌ماه همان سال در تالار وحدت روی صحنه رفت. این اثر نمایشی، با اقتباسی آزاد از منطق‌الطیر عطار نیشابوری و تلفیق آن با عناصر نمادین بوم‌زیستی ایران، امسال به سالن اصلی فرهنگسرای نیاوران بازگشت و از پنجشنبه ۲۶ تیر تا دوشنبه ۳۰ تیر ۱۴۰۴ میزبان تماشاگران بود. به‌دنبال استقبال اولیه، اجرا‌ها در تاریخ ۱۰ و ۱۱ مرداد تمدید شد و آخرین اجرا در شب گذشته برگزار شد.

این پروژه با حمایت رسمی کمیسیون ملی یونسکو و با شعارهایی، چون «ترویج صلح»، «حفظ میراث فرهنگی» و «آموزش خلاقانه برای نسل جدید» تولید شده و نخستین نمونه از حمایت رسمی یونسکو از یک پروژه نمایشی کودک و نوجوان ایرانی به شمار می‌رود.

مفاهیم بلند، روایت گنگ

در این نمایش، گروهی از پرندگان نمادین ایرانی، از جمله زاغ‌بور در معرض انقراض و کشیم، راهی سفری نمادین برای یافتن سیمرغ می‌شوند. با عبور از وادی‌های پرچالش، آنها به وحدت و خودشناسی می‌رسند؛ اما این روایت عرفانی، علی‌رغم بار معنایی بالا، در زبان اجرا چندان برای کودکان و نوجوانان قابل درک نبوده است.

فقدان روایت شفاف و هم‌سطح‌سازی مفاهیم با ذهنیت کودکانه، باعث شده بخش‌هایی از نمایش از نگاه مخاطب نوجوان دور بماند. برخی شخصیت‌های پرنده به درستی پردازش نشده‌اند و ورود و خروج‌شان به صحنه بی‌دلیل یا ناتمام به‌نظر می‌رسد. اگرچه ساختار نمادین اثر ارزشمند است، اما در اجرای روی صحنه دچار ایجاز یا پراکندگی روایی شده است.

موسیقی خوب، اجرای ضعیف

یکی از نقاط قوت «سیمرغ‌نامه» موسیقی زنده و ترکیب ساز‌های کوبه‌ای با آواز‌های گروهی است که به همت گروه ویونا و نگار اعزازی طراحی شده است. همچنین طراحی حرکات توسط پگاه نیایی‌پور، تلاش کرده حرکت‌های نمایشی نمادین و تئاتریکال را وارد فضای کودکانه کند. با این حال، ناهماهنگی در اجرای برخی حرکات و افت ضرباهنگ اجرایی، به‌ویژه در بخش‌های میانی نمایش، باعث خستگی مخاطب می‌شود.

از سوی دیگر، کیفیت فنی اجرا با استاندارد‌های قیمتی که نمایش مدعی آن است هم‌خوان نیست. در چند اجرای اخیر، میکس صدا و تنظیم نور صحنه با اختلالاتی همراه بود؛ به‌گونه‌ای که گاهی صدای خوانندگان به وضوح به گوش نمی‌رسید یا صحنه در نور نامتوازن گرفتار می‌شد. این مشکلات، به‌ویژه در سالن بزرگی، چون نیاوران، بیشتر به چشم می‌آمد.

قیمت بلیت، مسئله اصلی مخاطب

یکی از مهم‌ترین نکات بحث‌ برانگیز درباره «سیمرغ‌نامه»، قیمت نسبتاً بالای بلیت‌ها بود؛ عددی که بین ۵۵۰ تا ۷۰۰ هزار تومان اعلام شده و بسیاری از خانواده‌ها را به تردید انداخته است. در حالی که این نمایش با مخاطب کودک و نوجوان طراحی شده، چنین قیمت‌گذاری‌ای آن را از دسترس قشر متوسط جامعه دور می‌کند. از سوی دیگر، کیفیت اجرا – به‌ویژه در بخش‌های فنی – نتوانسته است این هزینه را توجیه کند.

در برابر موسیقی زنده و لباس‌های پرجزئیات، کمبود روایت‌پردازی، ایرادات فنی و طراحی میزانسن‌های تکراری، ارزش بلیت را زیر سؤال برده است. برخی تماشاگران، با وجود تحسین نیت فرهنگی و هدف آموزشی اثر، اجرای آن را با استاندارد‌های حرفه‌ای هم‌تراز نمی‌دانند.

نمایشی شریف، با امکان ارتقا

نمایش «سیمرغ‌نامه» با هدفی شریف و در مسیری فرهنگی گام برداشته است: بازخوانی ادبیات عرفانی برای نسل نو، آموزش غیرمستقیم زیست‌بوم و انتقال مفاهیم اخلاقی. این مسیر، نیازمند پالایش مداوم از نظر اجرایی، فنی و روایی است.

حضور کودکان روی صحنه، حمایت معنوی یونسکو، همراهی هنرمندانی همچون نگار اعزازی، فریبا دلیری و سمیرا سلمانی لک، نقاط قوت اثر هستند؛ اما اگر «سیمرغ‌نامه» بخواهد در آینده مخاطب وفادار تربیت کند، باید در جهت ارتقای کیفیت صحنه، اصلاح قیمت‌گذاری و ساده‌سازی محتوا برای مخاطب اصلی خود، یعنی کودک و نوجوان، گام‌های جدی‌تری بردارد.

انتهای پیام/

ارسال نظر
رسپینا
گوشتیران
قالیشویی ادیب