رقیب نورو‌لینک اولین ایمپلنت مغزی خود را در انسان آزمایش کرد

استارت‌آپ Paradromics که به عنوان یکی از رقیب‌های جدی شرکت نورالینک شناخته می‌شود، اعلام کرد موفق شده برای اولین بار ایمپلنت مغزی خودش را در یک عمل جراحی روی انسان آزمایش کند و بعد از ده دقیقه آن را از مغز بیمار بیرون بیاورد. این پیشرفت تازه می‌تواند دنیای ارتباطات برای افرادی که به خاطر مشکلاتی مثل آسیب نخاعی، سکته مغزی یا بیماری ALS قدرت تکلم خود را از دست داده‌اند تغییر دهد.

اهمیت این دستاورد در این است که این بیماران، به‌رغم داشتن مغزی سالم، به دلیل قطع ارتباط میان مغز و اندام‌های حرکتی‌شان، نمی‌توانند منظور خود را به دیگران منتقل کنند و از دنیای گفت‌و‌گو و تعاملات روزمره تا حد زیادی محروم شده‌اند. با این فناوری امیدوارکننده، ارتباط مجدد این افراد با جامعه می‌تواند دست‌یافتنی‌تر شود و کیفیت زندگی آنها به شکل چشمگیری افزایش یابد.

ماجرای این آزمایش به این شکل بود که یک دستگاه کوچک به نام Connexus با ۴۲۰ سوزن خیلی ریز، به طور موقت در بخشی از مغز بیمار که مسئول شنیدن و حافظه است کار گذاشته شد. این بخش از مغز، یعنی لوب تمپورال، نقش مهمی در پردازش اطلاعات شنیداری و ثبت خاطرات ایفا می‌کند و انتخاب آن برای این آزمایش به پزشکان اجازه داد به سیگنال‌های حیاتی مغزی دسترسی داشته باشند.

هدف این دستگاه این است که سیگنال‌های مغزی را به گفتار مصنوعی، متن و حتی حرکت دادن موس کامپیوتر تبدیل کند؛ یعنی کمک کند افرادی که توان حرف زدن ندارند، فقط با فکر کردن منظورشان را منتقل کنند. وجود این همه سوزن ریز به دستگاه Connexus اجازه می‌دهد تا سیگنال‌های بسیار دقیق و ظریفی از نورون‌های مغز دریافت کند و بتواند جزئی‌ترین فرمان‌های مغزی را رمزگشایی و به دستورات قابل فهم برای کامپیوتر تبدیل کند، مسأله‌ای که تا پیش از این یک رویا بود.

به گزارش Wired،این آزمایش در حالی انجام شد که بیمار به خاطر درمان صرع تحت جراحی قرار داشت و با رضایت خودش اجازه گذاشتن موقت این ایمپلنت را داده بود. این نکته مهم است، زیرا در چنین شرایطی تیم جراحی می‌تواند بدون به خطر افتادن سلامت بیمار، فناوری‌های جدید را آزمایش کند.

پزشکان هم موفق شدند سیگنال‌های الکتریکی مغز او را ضبط کنند و مطمئن شوند دستگاه کار می‌کند و به راحتی قابل جدا شدن است. این موضوع از نظر ایمنی و کیفیت عملکرد دستگاه اهمیت زیادی دارد، زیرا اگرچه مدت زمان باقی ماندن دستگاه در مغز کوتاه بود، اما توانست دانشمندان را از صحت عملکرد و عدم آسیب به بافت‌های حساس مغز مطمئن کند. این گام نخست در پژوهش‌های انسانی بسیار حیاتی است، چون هرگونه مشکل در این فاز می‌تواند آینده پروژه را به خطر بیاندازد.

به گفته مدیرعامل شرکت، آزمایش‌هایی از این نوع بیشتر برای امتحان روش کار و پیدا کردن ایراد‌های احتمالی است تا با اطمینان بیشتری در آینده ایمپلنت را برای مدت طولانی در مغز بیماران قرار دهند. انجام این تست‌های کوتاه‌مدت به محققان فرصت می‌دهد تا روش‌های جراحی، نحوه ورود و خروج دستگاه و همچنین عملکرد آن حین ثبت سیگنال‌های مغزی را در عمل بررسی کنند و در صورت مشاهده هرگونه نقص احتمالی، قبل از ورود به آزمایش‌های طولانی‌مدت و حساس‌تر، آن را برطرف سازند.

قرار است تا پایان امسال آزمایش‌های بیشتری روی افرادی که مشکل پارالیزی دارند (فلج هستند) انجام شود و اگر همه چیز خوب پیش برود، این فناوری می‌تواند به زودی زندگی افراد زیادی را تغییر دهد. آغار آزمایش‌های انسانی روی بیماران هدف مثل افراد فلج، بیمارانی با سکته مغزی یا MS، می‌تواند نقطه عطفی نه تنها برای Paradromics بلکه برای کل دنیای پزشکی و فناوری باشد و امید‌ها را برای بازگشت توانایی صحبت و برقراری ارتباط به افرادی که سال‌ها از این نعمت محروم بودند زنده کند.

Paradromics و شرکت‌هایی مثل نورالینک سعی دارند راه‌هایی پیدا کنند که انسان‌ها بتوانند فقط با فکر کردن با رایانه‌ها ارتباط برقرار کنند. این حوزه جذاب از فناوری که به نام رابط مغز و رایانه (BCI) شناخته می‌شود، در سال‌های اخیر پیشرفت چشمگیری داشته و شرکت‌هایی مانند نورالینک ایلان ماسک، Precision Neuroscience و Synchron نیز پروژه‌های مشابهی را پیگیری می‌کنند. نمونه‌های دیگری هم وجود دارد که حتی تهاجمی‌تر نیستند و از طریق سطح مغز یا رگ‌های خونی سیگنال می‌گیرند، اما آنطور که پژوهشگران می‌گویند هر چه الکترود‌ها به نورون‌های مغز نزدیک‌تر باشند، کیفیت سیگنال و دقت ترجمه بهتر خواهد بود.

این یعنی دستگاه‌هایی مانند Connexus که دقیقاً روی مغز قرار می‌گیرند و می‌توانند تک‌تک نورون‌ها را هدف بگیرند، شانس بیشتری برای ارائه خروجی‌های طبیعی‌تر و قابل اطمینان‌تر به بیماران دارند، گرچه از نظر جراحی پیچیده‌تر هستند. در این میان، بحث امنیت، دوام بلندمدت دستگاه، عدم آسیب به مغز و همچنین قابلیت انتقال داده کافی برای کاربرد‌های پیچیده مثل تبدیل فکر به گفتار یا تایپ متن، از مهم‌ترین چالش‌ها و معیار‌های موفقیت این ایمپلنت‌هاست.

شاید این فناوری فعلاً شبیه داستان‌های علمی-تخیلی به نظر برسد، اما همین حالا هم آزمایش‌های مشابه موفق شده‌اند تا حد زیادی گفتار را از مغز افراد فلج رمزگشایی کنند و Paradromics امید دارد به زودی بتواند با فناوری خودش، زندگی کسانی که دیگر قدرت حرف زدن ندارند را ساده‌تر کند. در واقع پژوهشگران سال گذشته موفق شدند سرعت بالایی در رمزگشایی گفتار از مغز افراد فلج به دست بیاورند و حالا هدف Paradromics این است که این فناوری را به مرحله‌ای برساند که در دنیای واقعی و در زندگی روزمره بیماران قابل استفاده باشد و آنها بتوانند بدون واسطه، ارتباط عمیق‌تری با اطرافیان خود برقرار کنند. آینده‌ای که شاید تا همین چند سال پیش تخیلی تلقی می‌شد، اما امروز در آستانه تبدیل شدن به واقعیت است.