«جشنواره ساندنس»؛ میراث بزرگ رابرت ردفورد برای هالیوود/ هنرمندی که حامی سینمای مستقل بود

به گزارش خبرنگار آنا به نقل از «ورایتی»، «رابرت ردفورد»، ستاره بزرگ و نمادین سینما، نه تنها با نقش‌آفرینی‌های به یادماندنی اش در فیلم هایی، چون "همه مردان رئیس‌جمهور" و "مردم عادی" در تاریخ هالیوود ماندگار شد، بلکه با تأسیس جشنواره فیلم «ساندنس» و حمایت از سینمای مستقل، تحولی اساسی در صنعت سینما رقم زد.

او یکی از چهره‌های اصلی «هالیوود نو» در دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی بود؛ زمانی که نسل تازه‌ای از فیلمسازان با روایت‌های متفاوت توانستند سینما را از رکود نجات دهند. ردفورد با حضور در فیلم‌هایی همچون "بوچ کسیدی و ساندنس کید" (۱۹۶۹) به شهرت رسید و بعد‌ها توانست با هوشمندی مسیر هنری اش را چندین بار بازآفرینی کند و از قالب یک «چهره زیبا» فراتر رود.

ردفورد متولد سانتامونیکا بود، اما از شهرنشینی و آلودگی آن بیزار شد و از همان اوایل دهه ۶۰ میلادی در کوهستان‌های یوتا سکونتگاهی برای خود ساخت. همین پیوند با طبیعت بعد‌ها در فعالیت‌های زیست محیطی او و نیز در انتخاب محل برگزاری جشنواره ساندنس نقشی اساسی ایفا کرد. ردفورد در طول زندگی هنری اش سه نقش کلیدی داشت: بازیگر، کارگردان و فعال اجتماعی. او با فیلم هایی، چون "مردم عادی" و "نمایش مسابقه" نشان داد که در مقام کارگردان نیز توانمند است. اما نقطه عطف کارنامه اش بدون تردید بنیان گذاری جشنواره ساندنس در دهه ۸۰ بود؛ جشنواره‌ای که از دل «جشنواره فیلم آمریکا» در یوتا شکل گرفت و به مهم‌ترین پایگاه سینمای مستقل در جهان بدل شد.

در ساندنس، فیلمسازان گمنام و کم بودجه فرصتی یافتند تا آثارشان دیده شود. این جشنواره با ایجاد کارگاه‌ها و برنامه‌های آموزشی، نسل تازه‌ای از فیلمسازان را پرورش داد؛ کارگردانانی، چون استیون سودربرگ، کوئنتین تارانتینو، وس اندرسن، رایان کوگلر و رایان جانسون نخستین بار در ساندنس معرفی شدند. این رویداد خیلی زود از محفلی کوچک برای علاقه‌مندان سینما به بازاری جهانی برای کشف استعداد‌ها تبدیل شد.

در دهه ۷۰، ردفورد در آثار مهمی ظاهر شد: از "جرمیا جانسون" و "گتسبی بزرگ" تا "نامزد" و "سه روز کندور". او در "همه مردان رئیس‌جمهور" نقش باب وودوارد، خبرنگار ماجرای واترگیت، را بازی کرد و در کنار این نقش ها، با فیلم‌های عاشقانه و اجتماعی متنوع، یکی از چهره‌ه‌ای ثابت دوران طلایی سینمای آمریکا شد. همکاری طولانی مدتش با سیدنی پولاک نیز مجموعه‌ای از فیلم‌های ماندگار مانند " خارج از آفریقا" را پدید آورد.

با این حال، تأثیر او بر سینما محدود به بازیگری و کارگردانی نبود. ردفورد با ساندنس بستری فراهم کرد تا داستان‌هایی روایت شوند که استودیو‌های بزرگ حاضر به سرمایه گذاری روی آن‌ها نبودند. او به ویژه از فیلم‌های زیست محیطی و اجتماعی نیز حمایت کرد. بسیاری از کارگردانان نسل جدید هالیوود از دل همین جشنواره به سینمای جریان اصلی راه یافتند و حتی فیلم‌های پرفروش مارول نیز توسط فیلمسازان پرورش یافته در ساندنس ساخته شدند.

هرچند ردفورد در سال‌های اخیر از بازیگری فاصله گرفت، اما همچنان در برخی آثار مستقل حضور یافت و به سنت حضور در روز افتتاحیه ساندنس وفادار ماند، بی آنکه خود را مرکز توجه بداند. برای او، ساندنس راهی بود برای بازگرداندن آنچه از سینما به دست آورده بود و ایجاد فرصت برای نسل‌های بعدی. میراث او نه فقط در نقش‌های سینمایی فراموش‌نشدنی اش، بلکه در احیای سینمای مستقل و حمایت از داستان گویان تازه باقی خواهد ماند.