ایتالیا با کمک قوانین اتحادیه اروپا و «قانون رسانه» خود با اخبار جعلی مبارزه می‌کند
به گزارش خبرگزاری آنا؛ ایتالیا فاقد یک قانون جامع و مستقل برای مقابله با اطلاعات نادرست است، اما در چارچوب قوانین رسانه‌ای و کیفری، انتشار عمدی اخبار جعلی که موجب آسیب به نظم عمومی یا امنیت ملی شود، قابل پیگرد است. قانون مطبوعات ایتالیا (Legge sulla stampa) و مقررات مربوط به افترا و نشر اکاذیب، ابزارهای اصلی برای برخورد با اطلاعات نادرست هستند. این قوانین بیشتر بر مسئولیت فردی روزنامه‌نگاران و رسانه‌ها تمرکز دارند.
نقش نهاد نظارتی AGCOM در کنترل محتوای رسانه‌ای
نهاد مستقل AGCOM (Autorità per le Garanzie nelle Comunicazioni) مسئول نظارت بر رسانه‌ها و ارتباطات در ایتالیاست. این نهاد در سال‌های اخیر اقداماتی برای مقابله با انتشار اطلاعات نادرست در فضای دیجیتال انجام داده، از جمله تدوین دستورالعمل‌هایی برای شفافیت تبلیغات سیاسی و همکاری با سکوهای اجتماعی. با این حال، اختیارات اجرایی AGCOM محدود است و بیشتر در حوزه توصیه و هشدار فعالیت می‌کند.
مجازات‌های کیفری برای انتشار عمدی اخبار جعلی
بر اساس قانون کیفری ایتالیا، انتشار عمدی اطلاعات نادرست که موجب آسیب به اشخاص حقیقی یا حقوقی شود، می‌تواند با مجازات‌هایی مانند جریمه نقدی یا حبس تا دو سال همراه باشد. این مجازات‌ها بیشتر در موارد افترا، نشر اکاذیب یا تحریک به خشونت اعمال می‌شوند. با این حال، اثبات نیت عمدی در دادگاه‌ها دشوار است و بسیاری از پرونده‌ها به نتیجه نمی‌رسند.
نقش رسانه‌های عمومی در مقابله با فیک‌نیوز
رسانه‌های عمومی مانند RAI موظف هستند در چارچوب مأموریت خدمات عمومی، اطلاعات دقیق و مستند منتشر کنند. در سال‌های اخیر، این رسانه‌ها بخش‌هایی برای راستی‌آزمایی اخبار راه‌اندازی کرده‌اند و با نهادهای دانشگاهی همکاری می‌کنند.
همکاری با سکوهای دیجیتال برای حذف محتوا
دولت ایتالیا در همکاری با شرکت‌هایی مانند متا و گوگل، تلاش کرده تا انتشار اطلاعات نادرست در شبکه‌های اجتماعی را محدود کند. این همکاری شامل گزارش‌دهی محتوای مشکوک، حذف تبلیغات گمراه‌کننده و ارتقای الگوریتم‌های تشخیص فیک‌نیوز است. با این حال، نگرانی‌هایی درباره شفافیت و پاسخ‌گویی این سکوها وجود دارد.
نقش اتحادیه اروپا در تدوین چارچوب‌های مشترک
ایتالیا به‌عنوان عضو اتحادیه اروپا، موظف به رعایت مقررات مشترک در زمینه اطلاعات نادرست است. قوانینی مانند Digital Services Act و Code of Practice on Disinformation، چارچوب‌هایی برای مقابله با فیک‌نیوز در سطح اروپا ارائه کرده‌اند که ایتالیا نیز در اجرای آن‌ها مشارکت دارد.
قانون خدمات دیجیتال (DSA) و اهداف آن
قانون خدمات دیجیتال (Digital Services Act) که در سال ۲۰۲۲ تصویب شد، یکی از جامع‌ترین قوانین اتحادیه اروپا برای تنظیم فضای دیجیتال است. این قانون به‌ویژه بر مسئولیت پلتفرم‌های بسیار بزرگ مانند گوگل، متا و تیک‌تاک تمرکز دارد و آن‌ها را موظف می‌کند تا خطرات سیستماتیک مانند انتشار اطلاعات نادرست را شناسایی و کاهش دهند. DSA همچنین الزاماتی برای شفاف‌سازی الگوریتم‌ها، سیاست‌های تبلیغاتی و فرآیندهای تعدیل محتوا تعیین کرده است. هدف اصلی این قانون، ایجاد محیطی امن‌تر، شفاف‌تر و قابل اعتمادتر برای کاربران اروپایی است.
آیین‌نامه مقابله با اطلاعات نادرست و تعهدات آن
آیین‌نامه مقابله با اطلاعات نادرست (Code of Practice on Disinformation) نخستین بار در سال ۲۰۱۸ به‌صورت داوطلبانه توسط شرکت‌های فناوری امضا شد و در سال ۲۰۲۲ به‌طور قابل توجهی تقویت شد. این آیین‌نامه شامل تعهداتی مانند کاهش درآمدزایی از محتوای جعلی، ارتقای پوشش راستی‌آزمایی، شفاف‌سازی تبلیغات سیاسی و تسهیل دسترسی پژوهشگران به داده‌های پلتفرم‌هاست. در سال ۲۰۲۵، این آیین‌نامه به‌عنوان «کد رفتاری» رسمی در چارچوب DSA پذیرفته شد و اکنون برای پلتفرم‌های بزرگ الزام‌آور است، به‌طوری‌که عدم رعایت آن می‌تواند منجر به جریمه‌هایی تا ۶٪ از گردش مالی جهانی شرکت شود.
هم‌افزایی DSA و آیین‌نامه در مقابله با اخبار جعلی
ادغام آیین‌نامه مقابله با اطلاعات نادرست در چارچوب DSA، نقطه عطفی در سیاست‌گذاری دیجیتال اروپا محسوب می‌شود. این هم‌افزایی موجب شده تا اقدامات مقابله با فیک‌نیوز از حالت داوطلبانه به تعهدات قانونی تبدیل شود و نظارت مؤثرتری بر عملکرد پلتفرم‌ها صورت گیرد. همچنین، با ایجاد «مرکز شفافیت» و الزام به گزارش‌دهی دوره‌ای، کاربران و نهادهای مدنی می‌توانند بهتر عملکرد شرکت‌ها را ارزیابی کنند. این رویکرد، الگویی برای سایر کشورها در تنظیم فضای دیجیتال و حفاظت از دموکراسی در برابر تهدیدات اطلاعات نادرست ارائه می‌دهد.
انتهای پیام/
