تجربه دو دهه‌ای ما در تولید واکسن و پروبیوتیک، فعالیت‌های علمی مرتبط با دام را تسهیل کرد
به گزارش خبرگزاری آنا؛ نشست خبری اولین رویداد و نمایشگاه نوآوری دام، طیور و آبزیان «اینوفارم»، امروز یکشنبه ۹ شهریورماه با حضور جمعی از مسئولان ارشد معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری و فعالان بخش خصوصی در محل این معاونت برگزار شد. این نشست بر لزوم تغییر رویکرد از اقتصاد مبتنی بر یارانه به اقتصاد دانش‌بنیان برای تضمین امنیت غذایی آینده کشور متمرکز بود.
نقش ۸ درصدی فناوری در رشد اقتصادی کشور
مصطفی قانعی، دبیر ستاد توسعه زیست‌فناوری و سلول‌های بنیادی، با تأکید بر جایگاه زیست‌فناوری در اقتصاد دانش‌بنیان گفت: تجربه جهانی نشان می‌دهد حدود ۱۰ درصد تولید ناخالص ملی برخی کشور‌ها از این حوزه تأمین می‌شود و آنها توانسته‌اند مسائل خود را با علم و فناوری حل کنند.
وی افزود: در قانون برنامه نیز مقرر شده است ۸ درصد از کل رشد اقتصادی کشور از مسیر علم و فناوری حاصل شود.
قانعی برای تحقق این هدف، سه شرط اساسی را برشمرد و تصریح کرد: فناوری باید به‌گونه‌ای عرضه شود که هم هزینه‌ها را کاهش دهد و هم در دسترس و قابل اجرا باشد. همچنین، فناوری باید به شکلی ارائه شود که سرمایه‌گذار داوطلبانه آن را جذب کند. اگر سه ضلع سرمایه‌گذار، فناور و حکمران هم‌افزا شوند، می‌توان مشکلات موجود را حل کرد و سهم اقتصاد دانش‌بنیان در زیست‌فناوری را محقق ساخت.
او با اشاره به سوابق این حوزه گفت: طی دو دهه گذشته توانمندی‌های ارزشمندی در حوزه زیست‌فناوری انسانی، مانند تولید واکسن و پروبیوتیک، کسب کردیم که این تجربیات، ورود ما به عرصه دام را تسهیل کرد. تلاش‌های گذشته وزارت جهاد کشاورزی، مؤسسات تحقیقاتی و پژوهشگاه‌های بیوتکنولوژی نیز سرمایه‌ای گران‌بهاست که می‌تواند زمینه اشتغال‌آفرینی و حمایت حاکمیت از توسعه این اقتصاد را فراهم کند.
ظرفیت بالای بخش پروتئین برای جذب نوآوری
ارژنگ جوادی، سرپرست ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان غذا و کشاورزی، سخنران دیگر این نشست بود که به اهمیت بالای صنعت پروتئین اشاره کرد. وی گفت: این حوزه سهم بالایی در سبد غذایی کشور دارد و منبع اصلی تأمین پروتئین محسوب می‌شود. در عین حال، به دلیل چالش‌هایی مانند تأمین خوراک دام، تولید واکسن و محدودیت‌های تجاری، نیازمند رویکرد فناورانه جدی هستیم.
جوادی خاطرنشان کرد: فعالان این حوزه به دلیل ماهیت فناوری‌محور خود همواره دانش را دنبال می‌کنند، آخرین یافته‌ها را جذب و منتقل می‌کنند و در مقایسه با سایر بخش‌های کشاورزی، راحت‌تر به سمت فناوری‌های نو حرکت می‌کنند. همین ویژگی باعث شده است که حوزه پروتئین بیش از دیگر بخش‌ها ظرفیت حل چالش‌ها را با نوآوری و فناوری داشته باشد.
پلتفرمی برای شبکه‌سازی و اثرگذاری ۱۵۰ میلیون دلاری
محمدعلی ابراهیمی، رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، نیز در این نشست با حیاتی خواندن موضوع امنیت غذایی، تأکید کرد که دسترسی، سلامت و پایداری تولیدات به توسعه نوآوری وابسته است. وی افزود: پژوهشگاه بیوتکنولوژی تلاش کرده فراتر از کار پژوهشی، به‌عنوان پلتفرمی برای شبکه‌سازی میان محققان، سرمایه‌گذاران و نقش‌آفرینان نوآوری عمل کند.
به گفته او، این پژوهشگاه اکنون علاوه بر توسعه دانش، به سمت انعقاد قرارداد‌های نیازمحور با بخش خصوصی و رفع نیاز‌های جامعه حرکت کرده و سال گذشته حدود ۱۵۰ میلیون دلار اثرگذاری اقتصادی داشته است. ابراهیمی تأکید کرد: نمایشگاه‌ها و رویداد‌های نوآوری در حوزه غذا و کشاورزی فرصت مغتنمی برای پیوند فناوری با صنعت و سرمایه هستند و معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری نیز حمایت جدی از این روند داشته است.
یارانه‌های غیرهدفمند، ترمز نوآوری در صنعت
محمدموافق قدیری، رئیس هیأت مدیره انجمن صنایع خوراک دام، طیور و آبزیان ایران، در ادامه این نشست به یک چالش ساختاری در اقتصاد این صنعت اشاره کرد. او گفت: «در ایران به دلیل پرداخت یارانه‌ها و سوبسید‌های غیرهدفمند، استفاده از نوآوری در صنعت دام و طیور به اولویت اصلی تولیدکنندگان تبدیل نشده است.
وی با بیان اینکه این صنعت بیش از ۴۰ هزار بهره‌بردار صنعتی را در خود جای داده است، افزود: سیاست‌های یارانه‌ای فعلی، سرمایه‌گذاری در حوزه فناوری را برای فعالان این بخش چندان جذاب نمی‌کند. شاهد هستیم که شرکت‌های دانش‌بنیان محصولات فناورانه تولید می‌کنند، اما در عمل و در بازار، تفاوت ملموسی میان این محصولات و تولیدات غیر دانش‌بنیان مشاهده نمی‌شود و این امر انگیزه را برای تحقیق و توسعه کاهش می‌دهد.
زنگ خطر خروج ایده‌ها و لزوم حمایت نهادی
قدیری همچنین نگرانی خود را از پدیده خروج ایده‌ها و ظرفیت‌های علمی از کشور ابراز کرد. او تصریح کرد: متأسفانه بسیاری از پژوهشگران ایرانی به دلیل نبود پذیرش و حمایت مؤثر داخلی، ایده‌های خود را به شرکت‌های خارجی ارائه می‌دهند. این موضوع یک زنگ خطر جدی برای آینده صنعت ماست.
اینوفارم، فضایی برای تعامل صنعت و دانش
کیوان استیری، عضو هیئت مدیره انجمن و مدیرعامل یک هلدینگ سرمایه‌گذاری، جزئیات بیشتری از رویداد «اینوفارم» را تشریح کرد. وی گفت: این رویداد صرفاً یک نمایشگاه تجاری نیست، بلکه یک رویداد ملی و صنفی با ابزار‌هایی مانند مسابقه نوآوری و پنل‌های تخصصی است تا آینده فناوری در این صنعت ترسیم شود.
وی در مورد زمان و ظرفیت این نمایشگاه خاطرنشان کرد: این رویداد روز ۲۲ مهرماه، همزمان با نمایشگاه بین‌المللی دام و طیور برگزار خواهد شد. پیش‌بینی ما دریافت حدود ۱۰۰ ایده نوآورانه است و فضایی برای استقرار و ارائه دستاوردهای ۳۰ شرکت فناور و استارتاپ تدارک دیده شده است.
هم‌افزایی پژوهش و تولید برای امنیت غذایی پایدار
در پایان این نشست، خمیس‌آبادی، رئیس مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور، بر ضرورت پیوند میان دستاوردهای علمی و عرصه عمل تأکید کرد. وی اظهار داشت: باید دستاوردهای علمی را از آزمایشگاه‌ها خارج کرده و به خط تولید بیاوریم تا تأثیر واقعی خود را در تأمین غذای کشور نشان دهند». رویداد «اینوفارم» که با شعار «نوآوری امروز، امنیت غذایی فردا» برگزار می‌شود، تلاش دارد گامی مؤثر در جهت شتاب‌دهی به روند نوآوری در این بخش استراتژیک بردارد.
انتهای پیام/
