قطع فیبر خارجی اینترنت ایران را برای ساعاتی مختل کرد

به گزارش خبرگزاری آنا؛ طی ساعت‌های گذشته، کاربران ایرانی در نقاطی از کشور از کندی اینترنت، اختلال در بارگذاری صفحات، قطع شدن ارتباط با سرویس‌های بین‌المللی و کاهش کیفیت تماس‌های آنلاین خبر داده‌اند. این اختلال و واکنش‌ها سبب واکنش مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت شد.

«بهزاد اکبری»، معاون وزیر ارتباطات و مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت، با انتشار پیامی در یک میکروبلاگ آمریکایی نوشت:

«افت کیفیت اینترنت به دلیل قطعی گسترده فیبر در خارج از کشور است. همکاران ما در زیرساخت پیگیر حل مشکل هستند و احتمالا تا دو ساعت دیگر این اختلال تداوم خواهد داشت.»

این پیام، در عین اختصار، به یکی از چالش‌های قابل اعتنا زیرساخت ارتباطی کشور یعنی وابستگی به مسیرهای فیبرنوری بین‌المللی برای تأمین اینترنت جهانی اشاره می‌کند.

ارتباط اختلال اینترنتی در ایران با قطعی کابل‌های بین‌الملل چیست؟

برای درک تأثیر قطعی فیبر نوری در خارج از کشور بر اینترنت ایران، باید به ساختار اتصال ایران به شبکه جهانی اینترنت توجه کرد. برخلاف تصور برخی از کاربران، اینترنت در ایران به‌صورت مستقل از جهان تولید نمی‌شود، بلکه از طریق مسیرهای ارتباطی بین‌المللی به شبکه جهانی متصل می‌شود.

ایران برای اتصال به اینترنت بین‌الملل از چند مسیر فیبرنوری استفاده می‌کند که از کشورهای همسایه عبور می‌کنند. در صورت بروز قطعی در یکی از این مسیرها، بخشی از ظرفیت انتقال داده بین ایران و شبکه جهانی از دست می‌رود.

این کاهش ظرفیت باعث می‌شود ترافیک اینترنت به مسیرهای جایگزین منتقل شود که معمولاً ظرفیت کافی برای پاسخ‌گویی به حجم بالا را ندارند. نتیجه این جابجایی، کندی، اختلال و حتی قطع کامل برخی سرویس‌هاست.

علت نیاز ایران به مسیرهای فیبر بین الملل چیست؟

وابستگی ایران به مسیرهای فیبر نوری خارجی، مسیری انتخابی نیست، بلکه یک الزام ساختاری در معماری اینترنت جهانی است. دلایل این وابستگی را می‌توان در چند محور اصلی زیر بررسی کرد:

۱. ماهیت شبکه اینترنت جهانی

اینترنت یک سیستم جهانی از شبکه‌هاست. برای دسترسی به محتوای خارج از کشور از جمله وب‌سایت‌ها، سرویس‌های ابری، شبکه‌های اجتماعی، ویدیوهای یوتیوب، تماس‌های و پیام‌های رسانه‌های اجتماعی و... باید به شبکه‌های بین‌المللی متصل شد. این اتصال از طریق فیبرنوری بین‌المللی انجام می‌شود.

۲. موقعیت جغرافیایی ایران

ایران به‌صورت طبیعی در یک موقعیت ژئوپلیتیکی قرار دارد که مسیرهای ارتباطی آن باید از کشورهای همسایه عبور کند. برخلاف کشورهایی مانند فرانسه یا آلمان که به مراکز اصلی اینترنت جهانی نزدیک هستند، ایران برای اتصال به این مراکز نیازمند عبور از چند کشور واسط است.

۳. وابستگی به تأمین‌کنندگان خارجی

بسیاری از خدمات بین‌المللی اینترنتی مورد استفاده کاربران ایرانی مانند گوگل، آمازون، کلودفلر، مایکروسافت، متا و... در مراکز داده خارج از کشور میزبانی می‌شوند. برای دسترسی به این خدمات، مسیرهای ارتباطی بین‌المللی ضروری هستند.

۴. نیاز به پهنای باند بالا

همزمان با رشد مصرف اینترنت در ایران، نیاز به پهنای باند بالا و پایدار افزایش یافته است. مسیرهای فیبر نوری بین‌المللی، تنها راه تأمین این ظرفیت هستند. هرگونه اختلال در این مسیرها، مستقیماً بر کیفیت تجربه کاربری تأثیر می‌گذارد.

وابستگی ارتباطات کشور به مسیرهای خارجی را کاهش دهید

اختلال امروز در اینترنت ایران، بار دیگر نشان داد که زیرساخت ارتباطی کشور تا چه اندازه به مسیرهای خارجی وابسته است. این وابستگی، در شرایط بحرانی مانند جنگ، تحریم، یا حوادث طبیعی می‌تواند به تهدیدی جدی برای امنیت ارتباطی کشور تبدیل شود.

در چنین شرایطی، توسعه مسیرهای پشتیبان، تنوع‌بخشی به مسیرهای ارتباطی، سرمایه‌گذاری در فیبرنوری داخلی و منطقه‌ای، و مذاکره با کشورهای همسایه برای تضمین پایداری ارتباطات، از جمله اقدامات ضروری برای کاهش آسیب‌پذیری هستند.