ماجرای نفوذ فرهنگی یک عروسک زشت!/ «لبوبو» چطور به فروش میلیاردی در بازار ایران رسید؟
به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، عروسک «لبوبو» که در ماه‌های اخیر در برخی کشورهای آسیایی و اروپایی به محصولی ترند و پر سر و صدا بدل شد، حالا راه خود را به خانه‌های ایرانی هم باز کرده است و به یکی از محصولات پرفروش در کشورمان بدل شده است. موجی که در ابتدا با تبلیغات رنگارنگ و مدل‌های خاص شروع شد، امروز در فروشگاه‌های مجازی و بازارهای داخلی به محصولی پرتقاضا تبدیل شده است. اما پرسش اساسی اینجاست: آیا این پدیده صرفاً یک سرگرمی کودکانه است یا می‌توان آن را به‌عنوان نوعی نفوذ فرهنگی در نظر گرفت که بر ذهن و رفتار نوجوانان و جوانان ایرانی اثر می‌گذارد؟
لبوبو با طراحی خاص و استراتژی بازاریابی «جعبه‌های شگفتانه» توانست ظرف مدت کوتاهی به محصولی قابل توجه در سطح جهانی تبدیل شود. از شرق آسیا تا اروپا و آمریکا، صف‌های طولانی و فروش‌های میلیونی برای این عروسک نه چندان زیبا گزارش شد و پاپ‌مارت، شرکت تولیدکننده آن، به سودهای هنگفت رسید.
حتی برخی ویدئوها مربوط به صف‌های خرید این محصول نشان می‌داد که در بسیاری از کشورها مردم برای رسیدن به نمونه‌های خاص از این عروسک با یکدیگر درگیر هم می‌شوند و همین مسئل باعث شد «لبوبو» بیش از پیش توجهات را به سمت خود جلب کند و این موفقیت جهانی باعث شد برند به سرعت به بازارهای جدید از جمله ایران نفوذ کند.
فروش میلیونی در ایران؛ بازاری میلیاردی
بر اساس گزارش‌ها، تنها در مدت کوتاهی بیش از یک میلیون عروسک لبوبو در ایران به فروش رسیده است، عروسک‌هایی که در بازار قیمت‌های مختلفی دارد، از ۷۲۰ هزار تومان که حداقلی‌ترین قیمت آن است تا 1 میلیون و 500 هزار تومان که در فروشگاه‌های خاص پایتخت به فروش می‌رسد. با یک حساب و کتاب ساده می‌توان گفت که گردش مالی فروش نسخه‌های رسمی در کشورمان از 800 میلیارد تومان فراتر رفته است.
حتی در صورت خرید نسخه‌های تقلبی که با قیمت‌های ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان عرضه می‌شوند، حجم فروش همچنان چشمگیر است. این اعداد نشان می‌دهد ما با یک بازار بسیار بزرگ و پرنفوذ طرفیم که خانواده‌های ایرانی را مستقیماً درگیر کرده است.
نگاهی به الگوی مصرف این محصول نشان می‌دهد که نوجوانان و جوانان بیشترین مشتریان این عروسک‌ها هستند. سازوکار «بلایندباکس» (جعبه‌های شگفتانه) هیجانِ خرید تکراری و امید به به‌دست آوردن نسخه‌های نادر را در ذهن جوان‌ها تقویت می‌کند. این موضوع رفتاری شبیه به قمار را بازتولید می‌کند: خرید مکرر، هیجان آنی و ناامیدی در صورت به‌دست نیاوردن مدل دلخواه. در فضای مجازی نیز نمایش کالکشن‌های لبوبو به نمادی از پز و هویت اجتماعی جدید بدل شده که برای بسیاری از نوجوانان فریبنده است.
نفوذ فرهنگی یک عروسک زشت!
حتی اگر از نظر زیبایی شناسی هم در نظر بگیریم، این عروسک در دسته اسباب‌بازی‌های زیبا هم قرار نمی‌گیرد. عروسکی با چهره‌ای عجیب و غریب و «زشت» که با کمک سلبریتی‌های جهانی و اینفلوئنسرهای اروپایی و آسیایی به یک موج جهانی تبدیل شد.
پدیده گرایش به «لبوبو» در ایران تنها به خرید یک عروسک محدود نمی‌شود و در عمل حامل یک سبک زندگی است. سبک زندگی که بر مصرف‌گرایی، تظاهر به داشتن و ارزش‌گذاری بر اساس مالکیت مادی استوار است. ورود چنین نمادی به خانه‌های ایرانی، به‌ویژه در میان نوجوانان، می‌تواند به تغییر تدریجی نظام ارزش‌ها منجر شود و به مرور شاهد جایگزینی ارزش‌های تصنعی و زودگذر در سطح جامعه ایرانی باشیم.
از این منظر، لبوبو را می‌توان یک کالای فرهنگی وارداتی دانست که علاوه بر گردش مالی عظیم، حامل پیام‌هایی است که با فرهنگ و تربیت ایرانی سازگار نیست.
نکته قابل توجه اینجاست که بازار ایران همزمان با افزایش تقاضا، مملو از نسخه‌های تقلبی این عروسک هم شده است. این محصولات که بدون نظارت و استاندارد وارد کشور می‌شوند، علاوه بر ضربه به جیب خانواده‌ها، نگرانی‌های جدی درباره سلامت کودکان ایجاد کرده‌اند. نبود نظارت دقیق بر واردات و فروش آنلاین، وضعیت را پیچیده‌تر کرده و راه را برای گسترش بی‌ضابطه این موج باز گذاشته است.
لبوبو در ظاهر یک عروسک ساده است اما در واقع حامل الگویی فرهنگی و اقتصادی است که بر ذهن و رفتار نوجوانان اثر مستقیم دارد. فروش میلیونی و گردش مالی میلیاردی این بازار نشان می‌دهد که ما با یک نفوذ جدی فرهنگی-اقتصادی طرفیم، نه صرفاً یک مد زودگذر.
اگرچه نمی‌توان جذابیت‌های این محصول را برای نسل جوان انکار کرد، اما نبود نظارت فرهنگی و اقتصادی، می‌تواند خانواده‌ها را با مشکلات مالی، تربیتی و فرهنگی روبه‌رو کند. به نظر می‌رسد وقت آن رسیده که سیاست‌گذاران فرهنگی و اقتصادی کشور، به جای بی‌تفاوتی، با ارائه راهکارهایی چون سواد رسانه‌ای، شفاف‌سازی بازار، و تقویت بدیل‌های بومی، از تبدیل یک موج جهانی به یک تهدید داخلی جلوگیری کنند.
انتهای پیام/
