حمله به زندان اوین، مصداق بارز جنایت جنگی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا در دومین روز تیرماه و در روز‌های پایانی جنگ ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی علیه ایران این رژیم اقدامی مغایر با تمامی اصول و معاهدات بین‌المللی انجام و زندان اوین تهران را مورد حمله موشکی قرار داد این حمله که در ساعات ملاقات خانواده‌ها با زندانیان انجام شد منجر به شهادت دست کم ۸۰ نفر از جمله کارکنان زندان، سربازان وظیفه، زندانیان، ملاقات کنندگان و حتی همسایگان منطقه زندان اوین شد.

طبق بررسی تصاویر ماهواره‌ای و بازدید عکاسان و خبرنگاران از ویرانه‌های زندان، این حمله موشکی به صورت مجزا به ساختمان‌های اداری زندان، مرکز پزشکی و بخش ملاقات خانواده‌ها آسیب شدیدی وارد کرده و برخی از ساختمان‌ها را به طور کامل از بین برده است.

از همان روز‌های میانی نبرد ایران و اسرائیل زمانی که خبر حمله به زندان اوین منتشر شد بسیاری باور نمی‌کردند که حجم این حمله خیلی شدید باشد، اما بر اساس مستندات و گزارش‌هایی که حتی رسانه‌های خارجی مثل واشنگتن پست هم منتشر کردند، دست کم ۱۷ ساختمان در محوطه زندان تخریب شدند یا آسیب جدی دیدند.

 در این سانحه آتش سوزی وسیعی نیز پوشش گیاهی اطراف زندان را از بین برد و بسیاری از افرادی که در داخل ساختمان زندان بودند، بر اثر آتش‌سوزی آسیب جدی دیدند. طبق آخرین آمار و بر اساس اسناد رسمی منتشر شده بر اثر این جنایت رژیم صهیونی ۸۰ نفر در این حمله وحشیانه و غیرانسانی به شهادت رسیدند که از آن تعداد ۱۳ سرباز وظیفه ۴۱ کارمند زندان و تعدادی از زندانیان، ملاقات‌کنندگان و حتی همسایگان زندان بودند که در زمره شهدای جنگ تحمیلی قرار گرفتند.

چرا این حمله جنایت جنگی محسوب میشود؟

بر اساس حقوق بین‌الملل و قوانین بشر دوستانه، حتی برای جنگ بین کشورهای مختلف نیز قواعد مهمی در نظر گرفته شده تا میزان آسیب به افراد غیرنظامی در نزاع‌های بزرگ به حداقل برسد. یکی از این قواعد مهم که تمام دنیا موظف به رعایت آن هستند، عدم حمله به مراکز حفاظت شده است. بر اساس این قانون زندان‌ها، بیمارستان‌ها و درمانگاه‌ها و... طبق کنوانسیون‌های ژنو باید در زمان جنگ مصون باشند.

قانون مهم دیگر عدم هدفگیری مستقیم غیرنظامیان است. رژیم صهیونیستی در طول جنگ ۱۲ روزه به کرات نوک سلاح‌هایش را به سمت مردم ایران و غیرنظامیان نشانه گیری کرد و هر بار تلفات جبران ناپذیری از خود به جا گذاشت. در ماجرای حمله به زندان نیز بسیاری از غیرنظامیان مثل پزشکان، زندانیان، نیروهای اداری، خانواده زندانیان و اهالی منطقه به شهادت رسیدند که این مسئله نقض فاحش حقوق بشر و قواعد بااهمیت جنگ‌هاست.

مسئله حائز اهمیت بعدی این است که اصل تناسب در ادعاهای مطروحه از طرف رژیم صهیونیستی نیز رعایت نشده است. حتی اگر ادعای رژیم مبنی بر وجود اهداف نظامی در زندان صحیح باشد و آنها به بهانه این اهداف به آنجا حمله کرده باشند، میزان تلفات غیرنظامی با اصل تناسب در حقوق جنگ تناسبی ندارد. یعنی برای آن بهانه احمقانه نیز نیاز نبود با چنین شدتی به زندان که یک مرکز دارای مصونیت جهانی است حمله شود. آن هم در زمان ساعت ملاقات زندانیان با اعضای خانواده خود. این زمان‌بندی برای حمله ثابت می‌کند که رژیم برای کشتن غیرنظامیان برنامه‌ریزی کرده یا در خوشبینانه‌ترین حالت ممکن می‌توان مدعی شد به جانِ غیرنظامیان پیش از حمله به صورت عمدی بی‌توجهی کرده است.

واکنش‌های داخلی و بین‌المللی

از همان ساعات ابتدایی حمله ددمنشانه به زندان اوین، مقامات ایرانی به این مسئله واکنش درخور توجهی نشان دادند و بسیاری از نمایندگان مجلس و مسئولان قضایی این حمله را جنایت جنگی خوانده و خواستار پیگیری در محاکم بین‌المللی شده‌اند. در چنین شرایطی و با وجود چنین نقض فاحش حقوق بشری از طرف رژیم، باز هم شاهد سکوت آزاردهنده کشور‌های غربی و نهاد‌های بین‌المللی مدعی حقوق بشر در قبال این جنایت بودیم. کشورهایی که همواره چشمانشان را روی انواع و اقسام جنایت‌ها و خط شکنی‌های رژیم در منطقه بسته‌اند، این بار نیز ترجیح دادند چنین جنایت واضحی را نادیده بگیرند و راجع به آن اظهار نظر نکنند. 

مقامات رژیم صهیونیستی پس از این حمله، آن را «نمادین» و در تلافی حملات ایران به کشورشان توصیف کرده‌اند، اما هیچ توضیحی درباره کشته شدن غیرنظامیان ارائه نکرده‌اند. در حالی که این اتفاق نه تنها در همان زمان که پس از آن نیز پیامدهای انسانی و اجتماعی فراوانی به بار آورد. در حال حاضر وضعیت زندانیان بازمانده از حادثه بسیار نامناسب است و آن‌ها فعلا به زندان‌های دیگر منتقل شدند اما تعداد زیاد زندانیان، شرایط را در جاهای دیگر هم سخت کرده است. شاهدان عینی این حادثه دچار آسیب‌های روانی شدند و بسیاری این حمله را دارای صحنه‌های «کابوس‌وار» و «آخرالزمانی» توصیف کردند.

 از طرف دیگر زیرساخت‌های درمانی زندان هم آسیب شدید دیده و حمله به درمانگاه زندان باعث از بین رفتن امکانات پزشکی برای زندانیان شده است. تمام این موارد که به آنها اشاره شد ضرورت پیگیری بین‌المللی در خصوص این حمله را چند برابر می‌کند. حمله به زندان اوین نمونه بارزی از جنایت جنگی است که ترکیبی از نقض قوانین بین‌المللی، هدفگیری غیرنظامیان و تخریب عمدی زیرساخت‌های حیاتی را در بر دارد. سکوت جامعه جهانی در قبال چنین جنایتی، مشروعیت نهاد‌های حقوق بشری را زیر سؤال برده و این حادثه تلخ نیاز به اقدامات قاطع دیپلماتیک ایران در محافل بین‌المللی را بیش از پیش آشکار می‌سازد.