مسکن‌های باستانی الگوهای شوک‌آور نابرابری را در طول تاریخ بشر آشکار می‌کنند
مطالعات باستان‌شناسان نشان می‌دهد که نابرابری ثروت اغلب در مناطقی ظاهر می‌شد که زمین به منبعی کمیاب و انحصاری تبدیل می‌شد، اما برخی جوامع با مدیریت‌های گسترده‌تر، این نابرابری را تحت کنترل نگه داشتند.
کشف قدیمی‌ترین ساختار‌های مسکونی
اگر تفسیر‌های فعلی از سوابق باستان‌شناسی صحیح باشند، ردپای سنگ‌چین‌هایی که در دره اولدوا در تانزانیا کشف شده‌اند، ممکن است بقایای سرپناه‌هایی باشند که حدود ۱٫۷ میلیون سال پیش توسط گونه انسانی منقرض‌شده Homo habilis ساخته شده‌اند. این ساختار‌ها به عنوان قدیمی‌ترین مسکن‌های شناخته‌شده مرتبط با اجداد انسان شناخته می‌شوند. با این حال، شواهد قطعی از وجود مسکن‌های دائمی تنها از حدود ۲۰ هزار سال پیش، در دورانی که بخش‌های عظیمی از آمریکای شمالی، اروپا و آسیا تحت پوشش یخ بودند، وجود دارد. در این دوران، جوامع انسانی برای اولین بار به تشکیل سکونتگاه‌های دائمی روی آوردند.
از آن نقطه تا آغاز انقلاب صنعتی، سوابق باستان‌شناسی شواهد فراوانی از زندگی مستقر انسان‌ها از طریق باقی‌مانده‌های مسکن‌ها و همچنین نابرابری اجتماعی فزاینده ارائه می‌دهد.
پروژه جهانی نابرابری (GINI)
در یک مجموعه ویژه منتشرشده در مجله PNAS، دانشمندان از سراسر جهان از یک پایگاه داده باستان‌شناسی نوآورانه استفاده کرده‌اند که بیش از ۵۵ هزار اندازه‌گیری از مساحت کف خانه‌های باستانی را از سایت‌هایی در سراسر جهان جمع‌آوری کرده است. این داده‌ها به تحقیقاتی کمک می‌کنند که همبستگی‌های مختلفی بین اندازه خانه‌ها و نابرابری را نشان می‌دهند.
اسکات اورتمان، استادیار دانشگاه کلرادو در بولدر توضیح داد: «دانشمندان باستان‌شناسی از دیرباز به مطالعه نابرابری علاقه‌مند بوده‌اند. تاکنون مطالعات زیادی بر روی ظهور نابرابری در گذشته متمرکز بوده‌اند، اما برخی از مقالات این مجموعه به دینامیک‌های کلی‌تر نابرابری نیز پرداخته‌اند.»
او به همراه ایمی بوگارد از دانشگاه آکسفورد و تیموتی کولر از دانشگاه فلوریدا، این مجموعه ویژه را هماهنگ کرده‌اند. این تیم از یک رویکرد نوین باستان‌شناسی استفاده کرده‌اند که داده‌ها را نه تنها به عنوان شواهد مادی، بلکه به عنوان خلاصه‌ای از تجربیات انسانی در طول تاریخ تفسیر می‌کند.
الگوهای نابرابری در مسکن‌های باستانی
این پایگاه داده، که در چارچوب پروژه Global Dynamics of Inequality (GINI) توسعه یافته، توسط بنیاد ملی علوم آمریکا حمایت می‌شود و در مرکز همکاری‌های ترکیبی باستان‌شناسی در موسسه علوم رفتاری دانشگاه کلرادو مستقر است. محققان الگوهای نابرابری را در داده‌ها بررسی کرده و آنها را در زمینه سنجش‌های دیگری مثل بهره‌وری اقتصادی، ثبات اجتماعی و تعارض مطالعه کرده‌اند.
اورتمان می‌گوید: «ما به نوعی اطلاعات را از محققان سراسر جهان جمع‌آوری کردیم. درخواستی را برای اطلاعات از باستان‌شناسانی که در نقاط مختلف جهان مشغول به کار بودند، منتشر کردیم و آنها را در جهت طراحی یک پایگاه داده که اطلاعات موجود در مورد مسکن‌های باستانی را دربرگیرد، گرد هم آوردیم.»
کمک‌کنندگان این پروژه شامل دانشجویان کارشناسی و تحصیلات تکمیلی بوده‌اند که به ایجاد پایگاه داده کمک کرده‌اند. این پایگاه شامل ۵۵ هزار واحد مسکونی از سایت‌های معروفی مانند پمپئی و هرکولانئوم تا سایت‌هایی در آمریکای شمالی و جنوبی، آسیا، اروپا و آفریقا است.
شباهت‌های مسکن‌ها و نابرابری
به گزارش scitechdaily، در مقدمه این مجموعه ویژه، اورتمان، کولر و بوگارد تأکید می‌کنند که «نابرابری اقتصادی، به‌ویژه در ارتباط با توسعه اجتماعی پایدار و گسترده، یکی از چالش‌های اصلی جهانی زمان ما و موضوعی کلیدی برای تحقیقات باستان‌شناسی است.»
این موضوع به دو چالش مهم دیگر نیز عمیقا مرتبط است: تغییرات اقلیمی و ثبات حکومت‌ها. شواهدی از دوران پیش از تاریخ نشان می‌دهد که سطوح بالای نابرابری با عدم مقاومت در برابر اختلالات اقلیمی همراه بوده است. همچنین، شواهد واضحی از ۲۵ سال گذشته در ۲۴ کشور دموکراتیک نشان می‌دهد که نابرابری اقتصادی بالا به دو قطبی‌شدن سیاسی، بی‌اعتمادی به نهاد‌ها و ضعف هنجار‌های دموکراتیک منجر می‌شود.
تحقیقات نشان می‌دهد که نابرابری ثروت در جوامعی که شرایط اکولوژیکی و سیاسی اجازه می‌دادند، در ریشه‌های خود مستقر می‌شد. بوگارد می‌گوید: «ظهور نابرابری بالا نتیجه اجتناب‌ناپذیر کشاورزی نبود. این موضوع نه تنها به شرایط محیطی و نهادی بستگی داشت، بلکه در مناطقی ظاهر می‌شد که زمین به منبعی کمیاب و انحصاری تبدیل می‌شد. در عین حال، مطالعات ما نشان می‌دهد که برخی جوامع با مدیریت‌های حکومتی، از شدت نابرابری جلوگیری کردند.»
محققان استدلال می‌کنند که «سوابق باستان‌شناسی نشان می‌دهد که مطمئن‌ترین راه برای ترویج توسعه اقتصادی عادلانه، ایجاد سیاست‌ها و نهاد‌هایی است که همبستگی بین بهره‌وری فعلی خانوار‌ها و رشد بهره‌وری را کاهش دهند.»
انتهای پیام/
