۲۷/ خرداد /۱۴۰۴
ستایش آل یاسین

نویسنده:ستایش آل یاسین

علم
تعداد مطالب کار شده: ۵۴

خبرنگار گروه علم

آخرین مطالب

از بی‌شکلی تا زندگی؛ راز نهفته در سلول آغازین

از درون یک سلول ساده، ساختاری پدید می‌آید که تمام اجزای حیات را در خود دارد. تکوین جنین، فرآیندی جهانی و مشترک در میان بسیاری از جانوران است؛ سفری پیچیده و هماهنگ که نشان می‌دهد چگونه حیات، از دل نظم ژنتیکی و تغییرات سلولی، به شکل‌های متنوع و کامل موجودات زنده بدل می‌شود.

دکتر شیدا صادقی، استاد و پژوهشگر حوزه سلول‌های بنیادی

سلول‌های بنیادی، تجارت و پرتگاه اخلاق یا نجات و رویای شفا

فناوری و کار با سلول‌های بنیادی، با پتانسیل شگفت‌انگیز خود، افق جدیدی در دنیای پزشکی گشوده‌است. در آزمایشگاه‌های پرهیاهوی بیوتکنولوژی، سلول‌های بنیادی، چون ستارگانی میکروسکوپی می‌درخشند و نوید درمان بیماری‌های لاعلاج را زمزمه می‌کنند. اما این رقص امید، در میان سایه‌های مناقشات اخلاقی، خطرات ناشناخته و طمع سودجویان گاه به لرزه می‌افتد. ایران، با دستاورد‌های قابل‌توجه و رویای پیشگامی در منطقه، در این مسیر پرماجرا حرکت می‌کند؛ مسیری که موفقیت آن به نظارت دقیق و ایجاد هماهنگی و تعادل میان علم، اخلاق و نظارت دقیق وابسته است.

ساخت اولین واکسن آلزایمر؛ حافظه برگشت‌پذیر شد

دانشمندان دانشگاه علوم بهداشتی نیومکزیکو با ابداع واکسنی پیشرو که «پروتئین تاو»، یکی از ریشه‌های اصلی بیماری آلزایمر، را نشانه می‌گیرد، افق جدیدی در درمان این بیماری گشوده‌اند. این واکسن که در آزمایش‌های حیوانی موفقیت چشمگیری کسب کرده، اکنون در آستانه فاز اول آزمایش‌های بالینی انسانی قرار دارد و نویدبخش تحولی عظیم در پزشکی است.

آیا می‌توان آینده سلامت را از لحظه تولد خواند؟

بند ناف، دفتر خاطراتی از آینده

اگر به شما بگویند در لحظه تولد نوزاد، می‌توان نشانه‌هایی از چاقی، فشار خون بالا یا بیماری کبدی سال‌های آینده‌اش را دید، چه واکنشی نشان می‌دهید؟ علم امروز به کمک اپی‌ژنتیک، چنین آینده‌نگری‌ را ممکن کرده است. در دل همان خون بند ناف که از مادر به نوزاد رسیده، ممکن است هشدار‌هایی برای آینده‌اش پنهان شده باشد. هشدار‌هایی درباره سلامت قلب، کبد یا وزن. علم در حال رمزگشایی از این پیام‌های خاموش است.

از اصطلاح تا واقعیت

آیا مغز ما خودش را می‌خورد؟

در دل تاریک مغز، نبردی خاموش در جریان است؛ نورون‌ها برای بقا، خود را پاکسازی می‌کنند. فرآیند «خودخوری» نه تنها راز سلامت سلول‌های عصبی است، بلکه می‌تواند کلید مقابله با بیماری‌های مخربی، چون آلزایمر باشد.

تکرارهای ژنتیکی، کلید درک تازه‌ای از اختلالات عصبی

در اعماق ژنوم انسان، تغییراتی ظریف، اما اثرگذار رخ می‌دهد که می‌تواند سرنوشت مغز را دگرگون کند. پژوهشگران در کشفی تازه، راز‌های جدیدی از این تغییرات را فاش کرده‌اند؛ رازی که مسیر درمان اوتیسم و بیماری‌های عصبی را روشن‌تر می‌کند.

استاد دانشگاه علوم پزشکی آزاد تهران، در گفت‌وگو با آناتک توضیح می‌دهد

راز‌های سلول‌های بنیادی؛ درمانی معجزه‌آسا یا رویایی دور؟

آیا روزی می‌رسد که دیابت، پارکینسون یا حتی فلج نخاعی با تزریق چند سلول درمان شوند؟ سلول‌های بنیادی و فناوری CAR-T، مثل کلید‌هایی جادویی، در‌های جدیدی به سوی پزشکی بازساختی و درمان سرطان گشوده‌اند. اما این فناوری‌ها تا کجا پیش رفته‌اند و چه چالش‌هایی پیش رویشان است؟

چگونه امواج صوتی بدن را در سطح سلولی بازسازی می‌کنند

سلول‌های شما می‌توانند بشنوند

تا امروز فکر می‌کردیم صدا فقط برای گوش‌هاست، اما حالا علم ثابت کرده که سلول‌های بدن ما هم می‌شنوند، پاسخ می‌دهند و حتی تحت تأثیر آن تغییر می‌کنند. آیا ممکن است آینده پزشکی، در فرکانس‌هایی پنهان شده باشد که هرگز به آن‌ها گوش نسپرده‌ایم؟ 

از ژن تا پروتئین

پروتئومیکس؛ چشم سوم پزشکان در تشخیص سرطان

در دنیایی که هر ثانیه می‌تواند برای یک بیمار سرطانی حیاتی باشد، فناوری‌های نوظهور زیستی به صحنه آمده‌اند تا معادلات قدیمی را بر هم بزنند. پروتئومیکس، علم مطالعه جامع پروتئین‌ها، در خط مقدم این تحولات ایستاده؛ از کشف نشانگر‌های زیستی گرفته تا طراحی درمان‌های هدفمند.

روز ملی زیست‌شناسی

میراث علمی و نوآوری‌های آینده ایران در زیست‌شناسی 

۲۷ فروردین، روز ملی زیست‌شناسی، فرصتی برای گرامیداشت گذشته‌ای پرافتخار و نگاهی به آینده‌ای درخشان در علم زیست‌شناسی ایران است. از ابن‌سینا که پایه‌های پزشکی مدرن را بنا کرد تا پژوهشگاه رویان که در سلول‌درمانی پیشگام است، ایران با دستاورد‌های خیره‌کننده در ژنتیک، بیوتکنولوژی و...، به یکی از قطب‌های علمی منطقه تبدیل شده است. 
۴