10:14 24 / 05 /1404

گربه‌های سالخورده، کلید تازه‌ای برای گشودن معمای آلزایمر

گربه‌های سالخورده، کلید تازه‌ای برای گشودن معمای آلزایمر
در خانه‌ای آرام، گربه‌ای پیر با قدم‌های آهسته و میو میو کردن‌های بی‌وقفه، نشانه‌هایی از فراموشی را آشکار می‌کند. اکنون پژوهشگران دریافته‌اند که پشت این رفتارها، تغییرات مغزی مشابه بیماران آلزایمری پنهان است. این کشف، گربه‌ها را به مدل طبیعی و ارزشمندی برای رمزگشایی و درمان یکی از پیچیده‌ترین بیماری‌های قرن تبدیل می‌کند.
نویسنده : مهری بهرامی

مطالعه‌ای جدید نشان می‌دهد گربه‌های مبتلا به زوال عقل، تغییرات مغزی مشابه بیماران آلزایمری دارند. دانشمندان دریافتند که پروتئین سمی آمیلوئید بتا در مغز این گربه‌ها تجمع پیدا می‌کند؛ پدیده‌ای که از شاخصه‌های کلیدی بیماری آلزایمر به شمار می‌رود. این یافته‌ها به درک بهتر نقش آمیلوئید بتا در ایجاد اختلال عملکرد مغز و فراموشی مرتبط با افزایش سن کمک می‌کند.

تغییرات رفتاری و شباهت با علائم انسانی

زوال عقل در گربه‌های مسن موجب تغییرات رفتاری مانند افزایش تولید صدا (میومیو کردن)، سردرگمی و اختلال خواب می‌شود؛ یعنی علائمی که با علائم مشاهده شده در انسان مبتلا به آلزایمر شباهت دارد. پژوهشگران دانشگاه ادینبورگ مغز ۲۵ گربه در سنین مختلف را پس از مرگ بررسی کردند، از جمله گربه‌هایی که علائم زوال عقل داشتند. 

شواهد میکروسکوپی از آسیب به سیناپس‌ها

تصاویر میکروسکوپی نشان داد که آمیلوئید بتا در سیناپس‌ها ــ اتصالات بین سلول‌های مغزی ــ در گربه‌های مسن و مبتلا به زوال عقل تجمع یافته است. سیناپس‌ها جریان پیام‌ها را بین سلول‌های مغزی امکان‌پذیر می‌کنند و برای عملکرد سالم مغز حیاتی هستند. از بین رفتن آنها پیش‌بینی‌کننده قوی کاهش حافظه و توانایی‌های شناختی در انسان‌های مبتلا به آلزایمر است.

نقش سلول‌های پشتیبان در از بین رفتن اتصالات عصبی

پژوهشگران همچنین شواهدی یافتند که آستروسیت‌ها و میکروگلیا ــ انواع سلول‌های پشتیبان در مغز ــ سیناپس‌های آسیب‌دیده را بلعیده‌اند. این فرآیند که «هرس سیناپسی» نام دارد، در رشد طبیعی مغز ضروری است، اما در زوال عقل می‌تواند به از دست رفتن سیناپس‌ها منجر شود. این یافته‌ها می‌تواند به درک و مدیریت بهتر زوال عقل در گربه‌ها و توسعه درمان‌های آینده برای انسان کمک کند.

برتری گربه‌ها نسبت به مدل‌های جوندگان

در گذشته، پژوهش‌های آلزایمر عمدتا بر جوندگان از نظر ژنتیکی اصلاح شده متکی بود؛ اما جوندگان به طور طبیعی دچار زوال عقل نمی‌شوند. مطالعه گربه‌هایی که این تغییرات مغزی را به‌طور طبیعی تجربه می‌کنند، می‌تواند دانش ما در این زمینه را گسترش دهد و به توسعه درمان‌ها برای هر دو گونه کمک کند. پروفسور دانیل گان-مور می‌گوید: «زوال عقل در گربه‌ها بسیار ناراحت‌کننده است و با چنین مطالعاتی می‌توان بهترین روش درمان را یافت؛ این امر برای گربه‌ها، صاحبانشان و بیماران آلزایمری و خانواده‌هایشان مفید خواهد بود».

این تحقیق در مجله معتبر علمی در زمینه علوم اعصاب به نام (European Journal of Neuroscience) منتشر شده است.

این خبر براساس گزارش سایت پزشکی (News Medical Life Sciences) تهیه شده است.

انتهای پیام/

ارسال نظر
گوشتیران
قالیشویی ادیب
رسپینا