«اربعین» نمونه‌ای عینی از جهانی‌سازی بر پایه معنویت و اخلاق

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی استان کرمانشاه (فرید آزادبخت) در یادداشتی برای خبرگزاری آنا با موضوع اربعین حسینی نوشت: اربعین حسینی، فقط یک یادبود تاریخی یا یک آیین مذهبی نیست؛ اربعین، تپش نبضی است که در پهنه تاریخ و جغرافیا جریان یافته و امروز، همچون رودخانه‌ای عظیم، میلیون‌ها دل را از هر رنگ و نژاد و زبان به یک ساحل مشترک می‌رساند؛ ساحل عشق، ایثار و آزادگی.

۱. فلسفه اربعین؛ پیوند عقلانیت و عاطفه

در اربعین، دو جریان بزرگ در جان انسان به هم می‌پیوندند: شعور و شور. شعور، آن بصیرت تاریخی است که می‌فهمد قیام حسین بن علی(ع) نه حادثه‌ای گذرا که پیمانی جاوید برای صیانت از کرامت انسان است. شور، آن طوفان درونی است که از عمق عاطفه برمی‌خیزد و انسان را به حرکت وامی‌دارد، بی‌آنکه مرز‌های خاکی یا خطوط زبان مانع شوند. این هم‌نشینی عقل و عشق، اربعین را از هر تجمع بشری دیگر متمایز ساخته است.

۲. آیین حضور؛ راهی که خود مقصد است

راهپیمایی اربعین فقط یک سفر جسمانی نیست؛ بلکه هجرتی روحانی است. در این مسیر، گام‌ها بر خاک کربلا نقش می‌بندند، اما دل‌ها در آسمان معنا پرواز می‌کنند. مسافران اربعین، از پیرمرد عراقی تا جوان آفریقایی، از زن سالخورده آسیای میانه تا کودک اروپایی، همه یک لباس معنوی بر تن دارند؛ لباس بندگی و عشق. تنوع نژاد‌ها و زبان‌ها، نه مایه جدایی، بلکه شکوفه‌ای از وحدت در بوستان ولایت می‌شود.

۳. حماسه اخلاق؛ مدرسه‌ای در دل جاده‌ها

اربعین، بزرگ‌ترین دانشگاه اخلاق زنده است. در این مسیر، کسی نمی‌پرسد که تو از کجایی، چه زبانی داری، یا چه مالی در دست داری؛ آنچه مهم است، خدمت به دیگری است. موکب‌داران، از اندک دارایی خود ایثار می‌کنند؛ نان و آب و جای خواب را بدون چشمداشت به زائر تقدیم می‌کنند و این صحنه، آیینه‌ای از فطرت انسانی است که در برابر نام حسین (ع) جلا می‌یابد.

۴. اربعین و آزادگی؛ استمرار نهضت عاشورا

اگر عاشورا فریاد «هیهات من الذلة» بود، اربعین پژواک جهانی آن است. این حضور میلیونی، اعلان دوباره این حقیقت است که حق، اگر چه در اقلیت ظاهری باشد، در ضمیر آزادگان اکثریتی خاموش‌ناشدنی دارد. اربعین، تداوم همان قیام است؛ بی‌سلاح و خون، اما با حماسه‌ای که از نگاه‌ها و قدم‌ها می‌جوشد.

۵. وحدت در کثرت؛ نمایشگاه انسانیت

هیچ گردهم‌آیی در تاریخ، از نظر گستره انسانی و تنوع فرهنگی به پای اربعین نمی‌رسد. میلیون‌ها نفر از پنج قاره با زبان‌ها و لباس‌ها و آداب گوناگون، اما با هدفی یگانه حرکت می‌کنند. این وحدت در کثرت، پاسخ عملی به همه شکاف‌های نژادی، قومی و مذهبی است که جهان امروز را آزرده است.

۶. اربعین به مثابه آیینه آینده بشریت

در جهانی که عطش عدالت، عشق و همدلی روزبه‌روز بیشتر حس می‌شود، اربعین نمونه‌ای عینی از جهانی‌سازی بر پایه معنویت و اخلاق است. این حرکت، نشان می‌دهد که می‌توان بی‌آنکه قدرت‌های نظامی یا اقتصادی پشت صحنه باشند، بزرگ‌ترین اجتماع تاریخ را فقط با جاذبه حقیقت شکل داد.

سخن پایانی

اربعین حسینی، میعادگاه شور و شعور است؛ جایی که تاریخ به حال و آینده گره می‌خورد و انسان، خویشتن خویش را در آینه عشق حسین (ع) بازمی‌یابد. این آیین، نه تنها یادآور مصیبت کربلا، که تمرین جهانی عدالت، آزادگی و کرامت انسانی است. هر گام در این مسیر، زمزمه‌ای است که می‌گوید: «ما هنوز بر پیمان حسین مانده‌ایم» و این پیمان تا همیشه، چراغ راه آزادگان خواهد بود.