قارچی که می‌تواند ارزش غذایی گندم را چندبرابر کند
طبق آنچه سایت ساینس دیلی (Scince Daily) گزارش داده است دانشمندان دریافته‌اند که پرورش گندم معمولی (نان) در کنار یک قارچ خاکی خاص می‌تواند ارزش غذایی آن را به‌طور چشمگیری افزایش دهد. این همکاری به تولید دانه‌هایی بزرگ‌تری منجر می‌شود که سرشار از روی و فسفر هستند، بدون اینکه میزان عوامل ضدتغذیه‌ای که جذب این مواد را مختل می‌کنند، افزایش یابد. در نتیجه، گندم بدست آمده از این طریق گزینه‌ای سالم‌تر برای رژیم‌های غذایی انسان‌ها خواهد بود. پژوهشگران بر این باورند که این راهکار قارچی می‌تواند راهی طبیعی و پایدار برای غنی کردن محصولات کشاورزی در سطح جهان با مواد مغذی ضروری باشد.
افزایش ریزمغذی‌های گندم با یک قارچ خاص
پژوهش جدید منتشر شده در نشریه علمی بین المللی «گیاهان، مردم، سیاره» (Plants, People, Planet) نشان می‌دهد که میزان ریزمغذی‌های گندم معمولی با کشت آن در کنار نوعی قارچ خاص قابل افزایش است.
زمانی که پژوهشگران انواع مختلف گندم را با و بدون یک گونه از قارچ‌های «میکوریزای آربوسکولار» (AM fungi) با نام لاتین «ریزوفاگوس نامنظم» (Rhizophagus irregularis) پرورش دادند، مشاهده کردند محصولاتی که همراه با قارچ رشد کرده بودند، دانه‌هایی بزرگ‌تر و حاوی فسفر و روی بیشتر تولید کردند. افزایش میزان فسفر در دانه به افزایش فیتات (ترکیبی که جذب روی و آهن را مختل می‌کند) منجر نشد. بنابراین، گندم نانی که همراه با قارچ رشد کرده بود، در مقایسه با گندمی که بدون قارچ کشت شده بود، فراهمی زیستی (قابلیت جذب در بدن) بالاتری برای روی و آهن داشت.
راهکاری پایدار برای غنی کردن محصولات کشاورزی
دکتر «استفانی جی. واتس-ویلیامز» (Stephanie J. Watts-Williams)، نویسنده مسئول این مقاله از دانشگاه تحقیقات دولتی «آدلاید» استرالیا (University of Adelaide)، می‌گوید: «قارچ‌های مفید خاکی می‌توانند به عنوان یک گزینه پایدار برای بهره‌برداری از مواد مغذی گیاهی مشتق شده از خاک مورد استفاده قرار گیرند. در این مورد، ما پتانسیل غنی سازی زیستی (زیست‌تقویت) گندم با ریزمغذی‌های مهم انسانی را با تلقیح گیاهان با قارچ‌های میکوریزای پیدا کردیم».
غنی‌سازی زیستی (Biofortification)، براساس تعریف سازمان جهانی بهداشت (World Health Organization)، فرآیندی است که طی آن کیفیت تغذیه‌ای محصولات غذایی از طریق شیوه‌های زراعی، اصلاح مرسوم گیاهان یا بیوتکنولوژی مدرن بهبود می‌یابد. غنی‌سازی زیستی با غنی‌سازی مرسوم متفاوت است؛ زیرا هدف غنی‌سازی زیستی افزایش سطح مواد مغذی در محصولات در طول رشد گیاه است، نه از طریق روش‌های دستی هنگام فرآوری محصولات پس از برداشت.
قارچی سازگار و پرکاربرد در کشاورزی
«قارچ ریشه‌خوار نامنظم» (Rhizophagus irregularis) گونه‌ای از قارچ‌های میکوریزای آربوسکولار است که با ریشه بسیاری از گیاهان رابطه سودمندی برقرار می‌کند. این قارچ با گسترش ساختارهای نازک و ریشه‌مانند خود در خاک، به گیاهان در جذب بیشتر مواد مغذی،به‌ویژه فسفر و ریزمغذی‌ها، کمک می‌کند.
ابزاری ارزشمند برای کشاورزی پایدار
این قارچ به دلیل سازگاری گسترده با محصولات کشاورزی و توانایی‌اش در بهبود رشد و سلامت گیاه و کیفیت خاک ، یکی از قارچ‌هایی است که به طور گسترده در کشاورزی و بوم‌شناسی مورد مطالعه و استفاده قرار گرفته است. این قارچ با افزایش جذب طبیعی مواد مغذی، از گیاهان مقاوم‌تر پشتیبانی می‌کند و نیاز به کودهای شیمیایی را کاهش می‌دهد که این امر این نوع قارچ را به ابزاری ارزشمند در کشاورزی پایدار و تلاش‌های جنگل‌کاری مجدد تبدیل کرده است.
اهمیت این پژوهش
از طریق آشنایی با مفهوم «گرسنگی پنهان» (Hidden hunger) می‌توان به اهمیت غنی کردن محصولات کشاورزی و یافتن راه حل‌هایی پایدار برای آن از جمله یافته‌های این پژوهش پی برد. طبق تعریف سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (فائو) گرسنگی پنهان یا کمبود ریزمغذی‌ها زمانی رخ می‌دهد که کیفیت غذایی که مردم می‌خورند، نیازهای غذایی آنها را برآورده نمی‌کند؛ بنابراین ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری مورد نیاز برای رشد و نمو خود را دریافت نمی‌کنند. این بیماری میلیون‌ها نفر در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار داده است.
انتهای پیام/
