کمبود ۳۵ هزار اتوبوس و گرانی ۳۰ درصدی نرخ بلیت؛ مسافران چگونه سفر کنند؟

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری آنا، در روزهای اخیر و همزمان با افزایش نااطمینانیهای سیاسی و منطقهای بهویژه پس از درگیریهای نظامی ایران و اسرائیل، نرخ بلیت اتوبوسهای مسافربری بینشهری در کشور با افزایش حدود ۳۰ درصدی مواجه شده است. افزایشی که بدون اطلاعرسانی قبلی و در سکوت نهادهای نظارتیفشار مضاعفی را بر دوش مسافران وارد کرده است.
برخی خانوادهها برنامه سفر تابستانی خود را به دلیل افزایش قیمت بلیت لغو کردهاند. در شرایطی که سفر باید یک حق اجتماعی برای همه اقشار جامعه باشد روند فعلی در حال تبدیل کردن آن به کالایی لوکس است که تنها عدهای محدود از آن بهرهمند میشوند.این در حالی است که حملونقل جادهای همچنان اصلیترین مسیر جابهجایی بینشهری در کشور است و حذف یا محدود شدن آن، پیامدهای اجتماعی و اقتصادی گستردهای خواهد داشت.
قیمتها بالا رفت، بیاطلاع از دلایل رسمی
بررسیهای میدانی خبرنگار آنا از پایانههای بیهقی، غرب و جنوب تهران نشان میدهد که نرخ بلیت برخی مسیرهای پرتردد مانند تهران – مشهد، تهران – شیراز، و تهران – اهواز نسبت به هفته گذشته بین ۲۵ تا ۳۵ درصد افزایش یافته است.بهعنوان نمونه، بلیت مسیر تهران – تبریز که پیش از این بین ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار تومان قیمت داشت، اکنون به ۵۵۰ تا ۶۰۰ هزار تومان رسیده است.
برخی مسافران از این تغییرات ناگهانی ابراز نارضایتی کردند که یکی از مسافران، گفت: سه هفته پیش همین مسیر رو حدود ۴۰۰ هزار تومان رفتم، امروز میگن شده ۵۲۰! دلیل هم توضیح نمی دهند. فقط میگن قیمتها بالا رفته است.
احمدرضا عامری، مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای مسافربری کشور درباره افزایش ۳۰ درصدی نرخ بلیت اتوبوس گفت:کارشناسان اقتصادی و دستگاههای دولتی نرخ واقعی حملونقل را برای هر نفر-کیلومتر حدود ۲۸۵۰ تومان برآورد کردهاند؛ این در حالی است که تا پیش از این افزایش ۳۰ درصدی ما تنها حدود ۶۵۰ تومان برای هر نفر-کیلومتر دریافت میکردیم. حالا هم با اعمال این افزایش هنوز فاصلهای نزدیک به ۲۲۰۰ تومان در هر نفر-کیلومتر با نرخ واقعی داریم.
هنوز با قیمت واقعی فاصله داریم
مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای مسافربری در پاسخ به نگرانیها درباره تأثیر این افزایش قیمت بر اقشار کمدرآمد جامعه اظهار کرد: بسیاری از مشتریان ما از اقشار آسیبپذیر جامعه هستند و توان پرداخت بلیتهای گرانقیمت را ندارند، اما واقعیت این است که این ۳۰ درصد افزایش در حقیقت کف قیمت است و هنوز هم با قیمت واقعی بسیار فاصله دارد این تصمیم تنها گامی است برای نزدیکتر شدن به نرخ واقعی.
عامری همچنین درباره زمان اجرای این افزایش نرخ و همزمانی آن با اعلام آتشبس در منطقه گفت:برخی تصور میکنند این افزایش قیمت بلافاصله بعد از اعلام آتشبس صورت گرفته که برداشت نادرستی است مصوبه این افزایش از اوایل خرداد به تصویب رسیده بود، اما به دلایل مختلفی از جمله حمله صهیونیستها به منطقه و همچنین حرمت ماه محرم و ایام عاشورا، اجرای آن به تأخیر افتاد و در نهایت این مصوبه از شانزدهم محرم اجرایی شد؛ بنابراین هیچ ارتباطی با آتشبس ندارد.
وی در رابطه با ضرورت افزایش قیمت بیان کرد: با توجه به تورم حاکم در جامعه به طبع نرخ در این حوزه نیز افزایش مییابد چرا که قیمت یک جفت لاستیک به مرز ۸۰ میلیون تومان رسیده است در نتیجه برای خدمات بهتر این افزایش قیمت منطقی بوده است.
حداقل به ۳۵ هزار دستگاه برای پوشش مناسب نیاز داریم
مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای مسافربری با اشاره به کاهش شدید ناوگان افزود: در سال ۱۴۰۱ پیش ۱۶۵۰۰ دستگاه اتوبوس در شبکه حملونقل فعال بودند، اما به دلیل کنترل نرخها و مشکلات اقتصادی حالا این تعداد به حدود ۵۰۰۰ دستگاه رسیده که این عدد برای کشوری با جمعیت بالا و ظرفیتهای گردشگری ایران اصلاً کافی نیست در حالی که ما به حداقل ۳۵ هزار دستگاه برای پوشش مناسب نیاز داریم.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا سفرهای جادهای همچنان متقاضی دارد بیان کرد: با وجود شرایط اقتصادی و کاهش قدرت خرید مردم حملونقل جادهای همچنان سهم بالایی دارد و طبق آمار هر ساله بیش از ۲۰۰ میلیون مسافر از ناوگان حملونقل عمومی جادهای شامل اتوبوس، مینیبوس و سواری استفاده میکنند.
عامری در پایان گفت: در شرایطی که نه تنها قیمت بلیت بلکه همه کالاهای اساسی مثل گوشت، مرغ، نان و حتی اجارهبها در حال افزایش است انتظار اینکه نرخ حملونقل ثابت بماند واقعبینانه نیست اگر توجه و حمایت لازم از سوی دولت انجام شود میتوانیم ناوگان را نوسازی کرده و خدمات بهتری به مردم ارائه کنیم.
سکوت نهادهای نظارتی و بیپاسخی به مطالبه مردم
به گزارش آنا، با وجود گذشت چند روز از اعمال افزایش ۳۰ درصدی نرخ بلیت، هیچیک از نهادهای مسئول از جمله وزارت راه و شهرسازی، سازمان راهداری، یا حتی شورای عالی ترابری بهطور رسمی درباره علت، جزئیات و زمانبندی این تصمیم توضیح ندادهاند. حتی مصوبه رسمی این افزایش نرخ نیز بهطور شفاف در دسترس عموم قرار نگرفته است مسألهای که در تضاد آشکار با اصل شفافیت در تصمیمگیری عمومی است.
در شرایطی که مردم با تورم بالای اقلام اساسی، افزایش اجارهبها، و هزینههای درمان و آموزش دستوپنجه نرم میکنند هر افزایش ناگهانی و بدون مقدمه در نرخ خدمات عمومی از جمله حملونقل میتواند آثار روانی منفی بر جامعه بگذارد. پرسش اساسی اینجاست که چرا همواره اصلاح قیمتها بدون برنامهریزی اطلاعرسانی مناسب و بدون درنظر گرفتن قدرت خرید مردم انجام میشود؟
از سوی دیگر در حالی که شرکتهای مسافربری خواستار واقعیسازی نرخها هستند چرا برنامهای برای افزایش کیفیت خدمات، بازسازی ناوگان فرسوده، یا حمایت از مصرفکنندگان کمدرآمد ارائه نمیشود و اگر قرار است قیمتها آزاد شود آیا حمایتهای جبرانی هم در دستور کار دولت قرار دارد یا بار دیگر مردم باید هزینه ناکارآمدی سیاستها را بپردازند؟
آیا دولت برای کنترل فشار بر مردم اقدامی خواهد کرد؟
افزایش ۳۰ درصدی نرخ بلیت اتوبوس در روزهای اخیر، نه یک تصمیم لحظهای، بلکه واکنشی دیرهنگام به فشارهای سنگین اقتصادی بر شرکتهای حملونقل است هرچند عدم اطلاعرسانی شفاف و اجرای همزمان با بحرانهای سیاسی باعث نارضایتی مردم شده است حالا که تابستان و ایام سفر در پیش است باید دید آیا دولت برای کنترل فشار بر مردم اقدامی خواهد کرد یا این مسیر هم به سبک سایر کالاهای ضروری، در مسیر آزادسازی پیش خواهد رفت.
انتهای پیام/