فرصتی برای بروز توانمندی‌های هنرمندان دارای معلولیت/ ترکیب سنت عاشورایی با نگاه اجتماعی
به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، در پنجمین شب از ماه محرم‌الحرام، شامگاه سه‌شنبه ۱۰ تیرماه، حسینیه مهدیه نصرت‌آباد شهر یزد میزبان اجرای پرشوری از تعزیه‌خوانی با عنوان «فرشته‌های زمینی» بود؛ نمایشی آئینی به نویسندگی و کارگردانی رویا باقری که با حضور جمعی از هنرمندان توانا و دارای محدودیت‌های جسمی و حرکتی برگزار شد.
این برنامه توسط هیئت مذهبی قمر بنی‌هاشم تدارک دیده شده بود و هدف آن، ترکیب سنت عاشورایی با نگاه اجتماعی و ارتقای مشارکت هنرمندان توان‌یاب در صحنه هنر دینی کشور به شمار می‌رفت.
کارگردان این اثر، رویا باقری، علاوه بر نگارش و هدایت هنری، طراحی لباس و گریم را نیز شخصاً به عهده داشت و با همراهی گروه اجرایی، فضایی عاطفی، پرمفهوم و حرفه‌ای خلق کرده بود.
در این تعزیه، گروهی از بازیگران دارای معلولیت جسمی و حرکتی با نقش‌آفرینی درخشان خود، پیام ایثار، ایمان و اراده را به تصویر کشیدند. از جمله بازیگرانی که در این اجرا حضور داشتند می‌توان به:
ابوالفضل دهقان، حسین غفاری، مهدی جبری، رضا احمدی، وحید شریفی، حمید نیلوفان، محمد زارع، مسلم زارع، محمد طراح، مجتبی گلیمی، احمد جعفری، رضا رضایی، سید مهدی میرهادی، طاهره پورحیدر، محمدحسین عباسی و حجت شریفی اشاره کرد.
اجرای این عزیزان با استقبال گرم حاضران همراه بود و نشان داد که هنر، فراتر از هرگونه محدودیت جسمانی، صدای رسای اراده و شکوه انسانیت است.
همچنین، در بخش موسیقی زنده، هنرمندانی، چون مهدی صادقی، محمدرضا حاجی‌ابراهیمی و علی کریمی به هنرنمایی پرداختند و مداحی برنامه نیز توسط علیرضا خواجه افضلی اجرا شد. تصویربرداری و مستندسازی برنامه را حسین جعفری بر عهده داشت و طراحی زیبای پوستر توسط نیلوفر نوری انجام گرفته بود.
تعزیه «فرشته‌های زمینی» نه تنها ادای احترامی به واقعه کربلا بود، بلکه گامی اثرگذار در راستای نمایش توانایی‌های پنهان هنرمندانی بود که با وجود چالش‌های جسمی، با عشق و تعهد، روی صحنه درخشیدند.
علیرضا خواجه افضلی، که بیش از دو سال است در این جمع حضور دارد، پیام ایثار و ایمان را به زیباترین شکل به تصویر می‌کشند.
افتخار دارم نوکری اباعبدالله الحسین را انجام دهم و مداح گروه فرشته‌های زمینی هستم
وی در گفت وگو با آنا عنوان کرد: حدود دو سال است که در کنار این گروه تعزیه‌خوانی همکاری می‌کنم و نزدیک به پانزده، شانزده سال سابقه فعالیت در زمینه مداحی و ذاکری اهل بیت را دارم. ابتدا فردی ما را با خانم باقری معرفی کرد و پس از تماس ایشان، وقتی چند نفر از مداحان دیگر نتوانستند حضور یابند، ما این فرصت را به عنوان افتخاری بزرگ پذیرفتیم.
خواجه افضلی ادامه داد: بچه‌های این گروه، که عمدتاً کم‌توان ذهنی هستند، برای من بسیار ارزشمندند و اگر قرار بود صرفاً بر اساس شرایط کاری باشد، شاید دیگر سراغ چنین گروهی نمی‌رفتم. اما به خاطر رضایت خداوند و عشق به این بچه‌ها، همکاری را ادامه دادم.
وی خاطرنشان کرد: در این شرایط کار کردن سخت نیست، چرا که اگر خود بچه‌ها نخواهند، حتی اجازه نمی‌دهند که من لب به خواندن باز کنم. این بچه‌ها خودشان عمیقاً با عشق به اباعبدالله الحسین نقش‌ها را اجرا می‌کنند و این توفیق برای من باعث افتخار است که در کنارشان باشم.
یزدی بودن خواجه افضلی و اهمیت شهر یزد در تعزیه‌خوانی
خواجه افضلی با اشاره به اصالت یزدی خود گفت: من اصالتاً یزدی هستم و یزد در ایران به نام حسینیه ایران معروف است. همه عزاداری‌ها را با نام یزد می‌شناسند و این برای من افتخاری بسیار بزرگ است. کل سال در شهر یزد روضه برقرار است و به همین دلیل به آن لقب حسینی ایران داده‌اند. سبک عزاداری یزدی، چه برای خاص و چه عام، بسیار پیچیده و منحصر‌به‌فرد است و من همیشه به داشتن این سبک و اصالت افتخار کرده‌ام.
۹۰ درصد هیئت‌ها هنوز سبک‌های قدیمی تعزیه را اجرا می‌کنند و نسل جدید نیز آموزش دیده‌اند
مداح گروه تعزیه «فرشته‌های زمینی» با بیان این نکته که مردم از شهر‌های مختلف برای حضور در مراسم عزاداری یزد می‌آیند، اظهار داشت: وقتی با این مردم صحبت می‌کنید، متوجه می‌شوید که هنوز به سبک‌های قدیمی پایبند هستند. امروز هم در یزد، تعزیه‌خوانی به سبک قدیمی اجرا می‌شود و همه چیز سر جای خودش است و تغییری نکرده است.
وی ادامه داد: ما به این سبک قدیمی، که به آن نوه‌ها و نوع‌های ضرب قدیمی می‌گوییم، بسیار وفاداریم. البته برخی هیئت‌ها ممکن است به سمت سبک‌های جدید رفته باشند، ولی نزدیک به ۹۰ درصد هنوز سبک‌های اصیل را اجرا می‌کنند. همچنین نسل جدید بر اساس همین سبک‌ها آموزش می‌بینند و تقریباً ۶۰ تا ۷۰ درصد آموزش‌ها بر مبنای همین سبک‌هاست.
خواجه افضلی افزود: ماهیت محفلی هم در یزد بسیار زیاد است و برخی سبک‌های جدید را نیز اجرا می‌کنند؛ اما هنوز ۷۰ درصد هیئت‌ها قبل از محرم، دهه‌ای برای تمرین می‌گذارند و مردم با تمرین و تکرار آماده عزاداری می‌شوند. این نظم در اجرای مراسم، به هیچ جای ایران مانند ندارد.
تأکید بر اهمیت تمرین و انسجام هیئت‌ها
وی با اشاره به اهمیت تمرین پیش از محرم گفت: همه هیئت‌ها به صورت یکنواخت و منظم در مراسم شرکت می‌کنند و همه آنچه که باید پاسخ داده شود، پاسخ می‌دهند. این برنامه‌ریزی و تمرین باعث می‌شود اجرا‌ها بسیار شکیل‌تر و جذاب‌تر شود. به همین دلیل است که در یزد برنامه‌های تمرینی بسیار رایج و اثرگذار است و نتایج خوبی گرفته می‌شود.
خواجه افضلی خاطرنشان کرد: بزرگ‌ترین هیئت فعال در یزد، که بعضاً بیش از ۲۰۰۰ نفر سینه‌زن دارد، وجود دارد و حتی کوچک‌ترین هیئت‌ها کمتر از ۳۰۰ یا ۴۰۰ نفر سینه‌زن ندارند. این نشانه عمق باور و علاقه مردم به مراسم است و همه محلات در این مراسم مشارکت دارند.
انتخاب اشعار و تأثیر شرایط روز بر محتوا
مداح گروه فرشته‌های زمینی درباره انتخاب اشعار گفت: برای انتخاب اشعار از منابع مختلفی استفاده می‌کنیم، اما مهم‌ترین ویژگی شعر، رسا و گویا بودن آن است. امسال با توجه به تجاوز رژیم اسرائیل به خاک کشورمان، بیشتر اشعار حماسی انتخاب شده‌اند.
وی افزود: من بیشتر از سبک‌های محفلی استفاده می‌کنم و از کانال‌هایی که در دسترس همه هستند، اشعار را انتخاب می‌کنم. بسیاری از مداحان هم همین روش را دارند و اشعار خود را از این منابع برمی‌دارند.
بچه‌های گروه توانایی‌های فراوانی دارند و اجرای دیالوگ‌ها را به خوبی حفظ کرده‌اند
وی با بیان نگرشی که برخی نسبت به افراد دارای معلولیت ذهنی دارند، گفت: خیلی‌ها فکر می‌کنند که این افراد توانایی زیادی ندارند یا محدودیت‌های زیادی در انجام کار‌ها دارند، اما من در این گروه دیدم که بچه‌ها بسیاری از دیالوگ‌ها را حفظ کرده و به خوبی اجرا می‌کنند. این امر فقط لطف خداوند و عنایت اهل بیت است.
خواجه افضلی افزود: برای من باعث افتخار است که در کنار این بچه‌ها باشم. اگر غیر از این بود، شاید دیگر نمی‌توانستم با این گروه همکاری کنم، زیرا کار‌های دیگری هم دارم و سرم شلوغ است، اما امسال تمام تلاش خود را گذاشتم تا از دهه دهم محرم به بعد همراه گروه باشم.
پایبندی خواجه افضلی به مسیر اهل بیت و امید برای آینده
وی در پایان اظهار داشت: به خاطر این بچه‌ها و با توکل به اهل بیت، باید افتخار کنیم که شیعه امیرالمومنین هستیم و در این مسیر قدم برداریم. ان‌شاءالله تا آخر عمر بتوانیم در این راه ثابت‌قدم باشیم و نام حسین را همیشه زنده نگه داریم.
انتهای پیام/
