اعتیاد دیجیتالی را جدی بگیریم
ابوالفضل بخشی‌پور مدیرگروه مقطع کارشناسی ارشد رشته روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی بجنورد در گفتوگو با خبرنگار آنا درباره مضرات اعتیاد دیجیتالی اظهار کرد: در دنیای امروز، گوشی‌های هوشمند و فضا‌های مجازی، ابزار‌های ارتباطی، اطلاع‌رسانی و آموزش که در زندگی روزمره نقش اساسی و جایگزین‌ناپذیری یافته‌اند؛ اما در کنار مزایای بی‌شمار، معایبی فزاینده نیز ظهور پیدا کرده که از جمله آنها می‌توان اعتیاد به حضور در دنیای غیرواقعی را نام برد.
وی افزود: اعتیاد به موبایل و فضای مجازی، دستاوردی است که به دلیل قدرت اعتیادآور بودن محتوای دیجیتال و ترکیب جذابیت‌های بصری، صوتی و نوآورانه، مغز انسان را درگیر ساخته و سهم بزرگی در کاهش دانش و تحلیل دارد.
مدیرگروه مقطع کارشناسی ارشد رشته روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد اضافه کرد: این پدیده خطرناک، کم‌تر از اعتیاد به مواد مخدر در ظاهر؛ اما در اثر و پیامدها، مشابه و شاید بالاتر است؛ چرا که اعتیاد دیجیتال فرد را از ارتباط سالم و فعال با جهان واقعی بازمی‌دارد، تمرکز و خلاقیت را کاهش می‌دهد ازجمله؛ خطرناک‌ترین ضرر‌های اعتیاد به فضای مجازی(به عنوان مَجاز بودن یعنی غیرواقعی و حالت سراب داشتن) حالت ذهنی توهم دانایی ایجاد می‌کند و در نهایت به کاهش کیفیت زندگی انسان می‌انجامد.
بخشی‌پور با بیان نقش افزایش سطح سواد رسانه‌ای در رهایی از این گرداب عنوان کرد: آگاهی‌بخشی و آموزش‌های پیشگیرانه، نقش کلیدی در مقابله با این آسیب دارند. باید حواسمان باشد که وارد کردن هرگونه خوراک محتوایی بی‌کیفیت، جهش‌های منفی در ساختار مغزی انسان ایجاد کرده و فرآیند‌های شناختی (توهم دانایی) موجب گمراهی فرد در کسب دانش واقعی می‌شود و تصمیم‌گیری و تمرکز او را در راستای کسب اطلاعات، دانش و آگاهی، تخریب می‌کند.
وی ادامه داد: پیشرفت‌های علمی نشان می‌دهد که فضای مجازی نه فقط محلی برای انتقال اطلاعات؛ بلکه جنگ شناختی، جنگ روایت‌ها و میدان‌دار جنگ رسانه‌ای است. در این نبرد، مدار‌های مغزی، میدان شناختی، عاطفی و رفتاری، بیش از هر زمان دیگری در معرض محتوا‌های تحریف شده و تبلیغات نادرست قرار می‌گیرند.
به گفته مدیرگروه دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد، جنگ شناختی، یکی از پرخطرترین ابزار‌های امروزی است که بر ساختار‌های شناختی، باور‌ها و روان انسان‌ها تأثیر می‌گذارد و می‌تواند آینده تمدن بشری را دستخوش تغییرات قابل توجهی کند. در این میان، جنگ روایت‌ها و رسانه‌های جمعی، نقش مهمی در شکل‌گیری افکار عمومی، تقویت ذهن‌های آگاه یا تحت کنترل دارد.
بخشی‌پور تبیین کرد: چنین روزی که نماد مبارزه با مواد مخدر نشاخته می‌شود، لازم است بر اهمیت مراقبت از خوراک فکری و رسانه‌ای خود و نسل آینده تأکید کنیم. باید توجه داشت که هرچه رسانه‌ها و فناوری‌های دیجیتال بیشتر در زندگی جای گیرند، مسئولیت ما در کنترل، نقد و تحلیل محتوای مصرفی بیشتر می‌شود. آموزش و سواد رسانه‌ای، ابزاری اساسی در مقابله با این تهدید‌های پنهان است که می‌تواند مسیر زندگی فرد و جامعه را به سمت سلامت، خلاقیت و آگاهی سوق دهد.
وی بیان کرد: روز جهانی مبارزه با مواد مخدر، باید یادآور این حقیقت باشد که اعتیاد فقط محدود به مواد مخدر نیست؛ جامعه امروز نیازمند هوشیاری جدی در برابر اعتیاد‌های نوین است؛ اعتیاد دیجیتال، یک جنگ خاموش؛ اما کشنده بوده که مغز، روان و در نهایت هویت انسان‌ها را هدف قرار داده است.
مدیرگروه مقطع کارشناسی ارشد رشته روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد اضافه کرد: در این روز، باید همزمان به بازنگری در رفتار‌های دیجیتال، افزایش سواد رسانه و تقویت آگاهی بر جنگ‌های رسانه‌ای و شناختی اختصاص یابد تا آینده‌ای سالم‌تر، هوشمندتر و آزادتر برای نسل‌های امروز و فردا رقم بخورد.
گفتوگو: مریم ریحانی
انتهای پیام/
