۲۶/ خرداد /۱۴۰۴

درهای آمریکا به روی دانشمندان چینی بسته می‌شود؛ آیا علم جهانی دیگر با آمریکا نیست

درهای آمریکا به روی دانشمندان چینی بسته می‌شود؛ آیا علم جهانی دیگر با آمریکا نیست
در قالب یک اقدام پیشگیرانه امنیت ملی، اخیراً دونالد ترامپ رئیس‌جمهور ایالات متحده اعلام کرد که تمامی ویزا‌های دانشجویان و محققان چینی در آمریکا باطل خواهد شد. این تصمیم یکی از مخرب‌ترین حملات سیاسی به نظام آموزش عالی آمریکا در سال‌های اخیر محسوب می‌شود.

به گزارش آنا، برای چندین دهه، ایالات متحده از جریان ورود دانشجویان بین‌المللی، بویژه از چین، سود‌های فراوانی کسب کرده است؛ دانشجویانی که نقش بزرگی در برنامه‌های تحصیلات تکمیلی در رشته‌های علمی، فناوری، مهندسی و ریاضی (STEM) داشته‌اند.

در سال تحصیلی ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۴، حدود ۲۷۰ هزار نفر از یک میلیون دانشجوی بین‌المللی در آمریکا اهل چین بودند و تقریباً سه‌چهارم آنها در زمینه‌های STEM (به مجموعهٔ رشته‌های علمی، فنی و مهندسی گفته می‌شود که پایه و اساس توسعه نوآوری، صنعت و فناوری در جوامع دانش‌بنیان را تشکیل می‌دهند) مشغول به تحصیل بودند.

طبق گزارش بنیاد ملی علوم، دانشجویان چینی در سال ۲۰۲۲، ۱۳٪ از دکترای مهندسی و ۱۵٪ از دکترای علوم کامپیوتر را در آمریکا به دست آوردند. بسیاری از آنها بعداً در آزمایشگاه‌های برتر، بخش‌های تحقیقاتی شرکت‌ها و مؤسسات دانشگاهی مشغول به کار شدند و به بخش مهمی از ساختار تحقیقاتی آمریکا تبدیل شدند.

آسیب‌های بلندمدت

واضح است که حذف این گروه آسیب‌های جدی و بلندمدتی به همراه خواهد داشت. دانشگاه‌ها هم از لحاظ آکادمیک و هم از نظر مالی تحت تأثیر قرار خواهند گرفت. دانشجویان چینی که عموماً شهریه کامل دوره‌های کارشناسی و کارشناسی ارشد را پرداخت می‌کنند، سالانه بیش از ۱۵ میلیارد دلار به اقتصاد آمریکا از طریق شهریه، هزینه‌ها و هزینه‌های زندگی وارد می‌کنند.

مؤسسه‌هایی مثل دانشگاه پردو، دانشگاه کارنگی منلون و دانشگاه ایلینویس سال‌هاست که متکی به این دانشجویان برای حمایت از آموزش و تحقیقات تحصیلات تکمیلی هستند.

در بسیاری از گروه‌های STEM، دانشجویان چینی ۳۰ تا ۵۰ درصد از دانشجویان دکترا را تشکیل می‌دهند. از دست دادن آنها زیرساخت انسانی پروژه‌های تحقیقاتی بزرگ دولتی را ضعیف خواهد کرد.

علاوه بر این، این دانشجویان و محققان به راحتی قابل جایگزینی نیستند. غیبت آنها منجر به تأخیر در زمان‌بندی تحقیقات، کُند شدن کشفیات آزمایشگاهی و کاهش تعداد مقالات منتشر شده خواهد شد. پروژه‌هایی در زمینه هوش مصنوعی، محاسبات کوانتومی، درمان سرطان و مدل‌سازی تغییرات اقلیمی در معرض توقف قرار دارند.

استادانی که به محققان تحصیلات تکمیلی چینی متکی هستند، احتمالاً در یافتن جایگزین‌های ماهر با مشکل مواجه خواهند شد و بسیاری از پروژه‌های همکاری بین مؤسسات چینی و آمریکایی تحت فشار سیاسی کنار گذاشته خواهند شد.

نابسامانی خودآفریده

تأثیر این سیاست تنها به دانشگاه‌ها محدود نمی‌شود. مهندسان و دانشمندان چینی‌تبار نقش‌های کلیدی در صنعت و کارآفرینی آمریکا دارند. در «ولی کالیفرنیا» (سیلیکون والی)، تعداد زیادی از نوآوران چینی‌تبار حضور دارند، از جمله اریک یوان (بنیانگذار شرکت Zoom)، جنسن هوانگ (مدیرعامل NVIDIA) و جری یانگ (همبنیانگذار Yahoo). این افراد مسیر خود را در دانشگاه‌های آمریکایی آغاز کردند و شرکت‌هایی را بنا کردند که امروزه ستون فقرات زیرساخت‌های دیجیتال جهانی را تشکیل می‌دهند.

در آزمایشگاه‌های ملی و مراکز تحقیقاتی شرکتی نیز دانشمندان چینی و چینی‌تبار در بالاترین سطوح فعالیت دارند.

اگرچه آنها کمتر از ۲٪ از جمعیت آمریکا را تشکیل می‌دهند، اما افراد چینی‌تبار بیش از ۱۰٪ از متخصصان دارای مدرک دکترا در زمینه‌های حساس مانند نیمه‌هادی‌ها، زیست‌شناسی سنتتیک و مواد پیشرفته را شامل می‌شوند. اخراج اجباری آنها ممکن است منجر به ایجاد یک فرار مغز‌ها به دست خود آمریکا شود.

شاید خطرناک‌ترین اثر این تصمیم این است که پیامی به جامعه دانشگاهی جهانی ارسال می‌کند: ایالات متحده دیگر مقصد پایدار و خوش‌پذیر برای استعداد‌های برتر نیست.

این تغییر در تصویر ذهنی – که دانشگاه‌های آمریکایی با دقت زیادی در طول نیم قرن گذشته رقم زده‌اند – می‌تواند منجر به آسیب‌های بلندمدت به اعتبار آنها شود.

کشور‌های رقیبی مانند کانادا، بریتانیا و آلمان قبلاً شروع به جذب همین دانشجویانی کرده‌اند که آمریکا آنها را بیرون می‌کند؛ و مؤسسات چینی نیز تمایل زیادی به بازگرداندن این دانشجویان به کشورشان دارند.

وضعیت تاریخی نیز نگران‌کننده است. این انقلاب در صدور ویزا‌ها یادآور قانون ممنوعیت چینی‌ها در سال ۱۸۸۲ و محدودیت‌های پس از حملات ۱۱ سپتامبر است که ثبت‌نام بین‌المللی دانشجویان را بشدت کاهش داد.

این سوابق نشان می‌دهند که وقتی اعتماد از دست رود، بازگرداندن آن می‌تواند دهه‌ها طول بکشد. در اقتصاد دانش محور و جهانی امروز، ایالات متحده ممکن است به زودی متوجه شود که خود باعث ایجاد یک ناتوانی بزرگ شده است.

هزینه سکوت

روسای دانشگاه‌ها، مسئولان دانشکده‌ها و انجمن‌های آموزش عالی باید با فوریت و روشنی صحبت کنند. این موضوع فقط یک اختلاف سیاسی نیست؛ بلکه یک تهدید وجودی برای تعاملات جهانی است که از جنگ جهانی دوم تاکنون آموزش عالی آمریکایی را تعریف کرده است. هزینه سکوت بسیار زیاد است.

بر اساس گزارش universityworldnews، مؤسسه‌های آموزش عالی نمی‌توانند در کنار خطوط جانبی بایستند و اجازه دهند تصمیمات سیاسی ساختار‌هایی را که به آنها اجازه رشد داده‌اند، تخریب کنند.

ضروری است که بخش آموزش عالی با اقدامات حقوقی، دفاع گروهی و تجدید تأکید بر ارزش‌های بنیادین، واکنش نشان دهد قبل از اینکه آسیب‌ها غیرقابل برگشت شوند.

ایالات متحده به عنوان یک رهبر جهانی در زمینه تحقیق و نوآوری نه با بستن درها، بلکه با باز کردن آنها به سمت ذهن‌های برجسته جهان، به این موقعیت رسید. لغو ویزا‌های دانشجویان و محققان چینی نه تنها با این سنت مخالفت می‌کند، بلکه آینده رهبری آمریکا در زمینه علم، فناوری و آموزش عالی را نیز به خطر می‌اندازد.

دنیس سایمون استاد مدعو در موسسه مطالعات اقیانوسیه و آسیا در دانشگاه دوک و همکار غیرمستقر در مؤسسه کوئینسی برای سیاست‌های مسئول در واشنگتن است. دیدگاه‌های بیان شده متعلق به نویسنده است.

انتهای پیام/

ارسال نظر
گوشتیران
قالیشویی ادیب