سیستم GPS در فاصله ۳۹۰ هزار کیلومتری ماه فعال شد

در یک پیشرفت تاریخی، مأموریت مشترک ناسا و آژانس فضایی ایتالیا (ASI) توانست نخستین بار از سیگنال‌های سامانه‌های ناوبری ماهوارهای زمینی (GNSS) برای تعیین موقعیت بر روی سطح ماه استفاده کند. این دستاورد که توسط محموله LuGRE روی فرودگر «بلوگاست» انجام شد، نشان می‌دهد که فضاپیماهای ماهی می‌توانند بدون وابستگی به اپراتورهای زمینی، به‌طور خودکار مسیر خود را پیدا کنند.

لحظه تاریخی در ۲۲۵ هزار مایلی زمین
به گزارش ناسا، در ساعت ۲ بعدازظهر به زمان شرقی (۸ شب به وقت تهران) در تاریخ ۳ مارس ۲۰۲۴، LuGRE توانست سیگنال‌های دو سامانه GNSS (GPS آمریکا و گالیلهو اروپا) را بر سطح ماه دریافت و ردیابی کند. این اتفاق نه تنها نخستین بار بود که یک مأموریت ماهی از این فناوری استفاده کرد، بلکه با تعیین دقیق موقعیت، سرعت و زمان خود، رکوردی جدید در فناوری فضایی ثبت کرد.

تا پیش از این، ناسا برای رهگیری فضاپیماها به ترکیبی از سنسورهای روی سفینه و ایستگاه‌های ردیابی زمینی متکی بود. اما LuGRE نشان داد که سیگنال‌های GNSS میتوانند تا فاصله ۳۸۴ هزار کیلومتری (۲۲۵ هزار مایلی) زمین نیز دریافت شوند و فضاپیماها را قادر سازند تا بهطور خودکار و بدون دخالت انسان مسیر خود را اصلاح کنند. این پیشرفت می‌تواند انقلابی در مأموریت‌های آینده مانند پروژه آرتمیس ناسا یا اکتشافات مریخی ایجاد کند.

در ۲۱ ژانویه ۲۰۲۴ (۳۰ دی ۱۴۰۲)، LuGRE با دریافت سیگنال GNSS در فاصله ۳۳۷ هزار کیلومتری زمین، رکورد پیشین نگهداشته‌شده توسط مأموریت Magnetospheric Multiscale ناسا را شکست.
در ۲۰ فوریه ۲۰۲۴ (۱۰ اسفند ۱۴۰۲)، این محموله با ورود به مدار ماه، سیگنال‌های GNSS را در فاصله ۳۹۱ هزار کیلومتری زمین ردیابی کرد. این به معنای آن است که مأموریتهای فضایی در منطقه سیسلونار (فضای بین زمین و ماه) نیز می‌توانند از این فناوری بهره ببرند.
این پروژه حاصل همکاری مرکز پرواز فضایی گادرد ناسا، آژانس فضایی ایتالیا، شرکت Qascom و دانشگاه پلیتکنیک تورینو است. LuGRE همچنین نخستین سخت‌افزار توسعه‌یافته توسط ASI بر روی ماه است که به گفته مقامات ایتالیایی، «پلی به سوی آیندهای پرآوازه در اکتشافات فضایی» محسوب می‌شود.