رئیس فرهنگستان علوم: پیوند علم و سیاست راه نجات کشور است

به گزارش خبرگزاری آنا، در جلسه‌ای که به منظور امضای تفاهم‌نامه همکاری با معاونت راهبردی ریاست جمهوری برگزار شد، محمدرضا مخبر دزفولی ضمن ابراز خرسندی از فراهم شدن این فرصت و پیش‌قدمی دولت برای تقویت ارتباط با مجامع علمی، فرهنگستان علوم را گنجینه‌ای ارزشمند از دانشمندان برجسته و یک ظرفیت قابل توجه برای کل نظام توصیف کرد که باید بسیار بیشتر از گذشته مورد استفاده قرار گیرد.

اعتقاد راسخ به پیوند علم و اجرا

رئیس فرهنگستان علوم با اشاره به تجربیات خود در نظام علمی و فناوری کشور و ارتباط با سیاست‌گذاران، اظهار داشت: اعتقاد من بر این است که پیوند این دو مجموعه می‌تواند کشور را از بسیاری چالش‌ها نجات داده و به سمت جلو هدایت کند. راهکار‌های علمی که از سوی دانشمندان پیش روی مسئولین اجرایی قرار می‌گیرد، می‌تواند کشور را از بعضی از معضلاتی که با آن مواجه هستیم، به سمت موفقیت و پیشرفت ببرد.

وی افزود که این باور در دولت و شخص رئیس جمهور نیز وجود دارد و تأکید ایشان بر این است که از فرهنگستان باید خروجی عالمانه‌ای برای کار اجرایی و راهکار مشکلات کشور پیدا بکنیم.

اتاق‌های فکر تخصصی؛ از بحران آب تا هوش مصنوعی

مخبر دزفولی با اشاره به اقدامات و تحولات جدید در فرهنگستان علوم، از تشکیل کارگروه‌های تخصصی و اتاق‌های فکر در حوزه‌های حیاتی کشور خبر داد و تأکید کرد که این فرهنگستان دیگر خود را به علوم سنتی محدود نکرده است. وی به برخی از این حوزه‌ها اشاره کرد: کارگروه‌های تخصصی در زمینه‌هایی، چون بحران آب و ناترازی منابع آبی، انرژی و به‌ویژه انرژی‌های تجدیدپذیر، امنیت غذایی، و مسائل زیست‌محیطی فعال شده‌اند و راه‌حل‌های مبتنی بر مستندات علمی و متناسب با اقتضائات بومی و اقلیمی کشور ارائه می‌دهند.

وی ادامه داد: با نگاه به آینده، کارگروه‌های علمی پیشرفته‌ای در حوزه هوش مصنوعی و کوانتوم با حضور بهترین دانشمندان کشور تشکیل شده است.

رئیس فرهنگستان علوم گفت: در بخش مهندسی پزشکی نیز، تلاش‌ها بر بومی‌سازی و استفاده بهینه از تجهیزات متمرکز است. همچنین در حوزه واکسن، که امری حاکمیتی برای صیانت از سلامت جامعه محسوب می‌شود، کارگروه ویژه‌ای در حال فعالیت است.

انتقاد از خام‌فروشی ثروت‌های ملی

رئیس فرهنگستان علوم با ذکر یک مثال، به هدررفت ثروت ملی در حوزه گیاهان دارویی اشاره کرد و گفت: ایران جزو ۱۰ کشور برتر دنیا از نظر تنوع گیاهی است و بیش از دو هزار گونه گیاه دارویی در کشور ما وجود دارد، اما ما تقریباً خام‌فروشی می‌کنیم. غربی‌ها این ماده خام را از ما می‌گیرند، آن را به فرآورده‌های بیولوژیک و دارویی تبدیل کرده و با قیمت چند صد برابری به دلار و یورو به خودمان می‌فروشند. این ثروت لایزال را داریم از دست می‌دهیم.

مخبر دزفولی در پایان ابراز امیدواری کرد که با امضای این تفاهم‌نامه و از طریق مجرای معاونت راهبردی ریاست جمهوری، نظرات مرجع و راهکار‌های علمی فرهنگستان به طور مؤثر در اختیار مسئولان اجرایی قرار گیرد و با عملیاتی شدن آنها، شاهد آثار مثبتشان در پیشرفت جامعه و زندگی مردم باشیم.

با همت نخبگان آینده‌ای درخشان رقم خواهد خورد

محسن اسماعیلی در این مراسم با بیان اینکه از استادان و کارشناسان فرهنگستان علوم دعوت می‌کنم تا در معاونت راهبردی برای هم افزایی علمی حضور یابند، اظهار داشت: قصد ما اجتناب از توسعه تشکیلاتی و بهره وری از ظرفیت‌های موجود است.

معاون راهبردی رئیس‌جمهور با اشاره به نقش مهم مراکز علمی و اندیشگاهی گفت: رسالتی که فرهنگستان علوم و سایر مراکز مشابه می‌توانند بر عهده داشته باشند، ایفای نقش “مشاور دانای دلسوز” است؛ فرهنگستان علوم می‌تواند پایگاه حکمرانی علمی در کشور باشد.

اسماعیلی خاطرنشان کرد: امیرالمؤمنین (ع) هنگام مامورنمودن مالک اشتر به ایشان می‌فرمایند: وَأَکْثِرْ مُدَارَسَةَ الْعُلَمَاءِ، وَمُنَاقَشَةَ الْحُکَمَاءِ درس در لغت واجد مفهوم استمرار است. در عین حال به حاکم می‌فرماید ارتباط علمی با دانشمندان را زیاد کن. به علما نمی‌گوید نزد حاکم بروید، بلکه وظیفه حاکم می‌داند که نزد علما برود و از خرد و دانایی آنها برای تدبیر مُلک بهره ببرد.

معاون رئیس جمهور افزود: ما باید سرچشمه‌های دانش و حکمت را بیش از گذشته به بدنه مدیریت اجرایی کشور متصل کنیم. اگر اتصال جریان دانش به بخش اجرایی کشور همیشگی باشد موفقیت‌های بزرگی رقم می‌خورد و دولت فروتنانه در خدمت نخبگان و دانشمندان است.

اسماعیلی تاکید کرد: خوشبختانه رئیس جمهور از اهل علم استقبال فراوان می‌کند و به نظر علما و کارشناسان و متخصصان توجه جدی می‌کند، این سرمایه خوبی برای تصحیح روند اداره کشور و حل مشکلات است. این روحیه باید در بدنه دولت تبدیل به عادت و سیره شود و مبنای تصمیم سازی و گشودن راه توجه به نظر نخبگان و دانشمندان باشد.

اسماعیلی افزود: ما در معاونت راهبردی شنونده پیشنهادات اساتید برای حل مسائل و گره‌های موجود هستیم و از آن استقبال می‌کنیم

وی در ادامه با ذکر خاطره‌ای خطاب به استادان حاضر در نشست گفت: اگر با حضور شما تنها یک گره از گره‌های متعدد دولت باز شود، باید بیایید تا همان یک گره هم باز شود. گره‌هایی که شما اساتید باید باز کنید، گره‌های کور و کهنه است. از شما درخواست می‌کنم با توان علمی خود، چه به صورت فردی و چه جمعی، ما را در مجموعه دولت یاری کنید. گاهی یک جمله یک متخصص می‌تواند گره‌ای از کشور را بگشاید چرا که چند دهه پشتوانه علمی و تفکر پشت آن است.

معاون رئیس جمهور خاطرنشان کرد: این زیبنده نیست که ایران ما در قرون گذشته پیشرو دانش در جهان بوده ولی امروز مصرف کننده فناوری دست چندم باشد و باید جریان تولید علم و دانش سرعت بگیرد. بی تردید در پرتو علم و خرد و در دامن فرهنگ اسلام آینده‌ای درخشان برای کشور رقم می‌خورد.

معاون راهبردی رئیس جمهور با اشاره به ظرفیت‌های مشترک همکاری افزود: ما می‌توانیم با فرهنگستان علوم موضوعاتی مانند هم‌اندیشی و برگزاری موضوعات راهبردی مانند موضوع حکمرانی آب، امنیت غذایی، ناترازی انرژی و ارتقاء جایگاه علم و فناوری را دنبال کنیم و حتی به تولید مشترک محصولات علمی و پژوهشی نیز بپردازیم. وی همچنین از اعضای فرهنگستان برای تعامل بیشتر با معاونت راهبردی دعوت به عمل آورد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: این تفاهم‌نامه مقدمه‌ای برای آغاز همکاری نظام‌مند و گفت‌و‌گو‌های متقابل است و دولت مصمم است از همه ظرفیت علمی کشور بهره‌مند باشد.

در ادامه نشست چند نفر از استادان از جمله آیت الله محقق داماد و علی اکبر صالحی ضمن استقبال از حضور و سابقه درخشان معاون راهبردی رییس جمهور به بیان دیدگاه‌های خود برای هم اندیشی نخبگانی و حکمرانی دانش محور پرداختند.

گفتنی است آیین امضای تفاهم‌نامه همکاری معاونت راهبردی رئیس‌جمهور و فرهنگستان علوم با حضور مسئولان فرهنگستان، مدیران معاونت‌های راهبردی و پارلمانی ریاست‌جمهوری و جمعی از استادان برجسته کشور و اصحاب رسانه در محل ساختمان فرهنگستان علوم برگزار شد.