مقاومت بخش کشاورزی ایران در گذر مکانیسم ماشه/راهکارهای نوآورانه برای پویایی صادرات و واردات
رضا مبصری در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری آنا، درباره تأثیر مکانیسم ماشه بر حوزه کشاورزی، گفت: باید توجه داشت که در هیچ مکانیسمی از جمله مکانیزم ماشه، تحریم‌ها شامل مواد غذایی و دارو نمی‌شود، اما اگر حوزه ارز تحت تأثیر قرار بگیرد و درآمد ارزی کشور دچار مشکل شود، طبیعتاً کشاورزی نیز آسیب خواهد دید.
وی افزود: در این میان دو مسئله مطرح است نخست دسترسی به ارز که اگر با مشکل مواجه شود قطعاً تأثیر می‌گذارد و دوم اینکه از جهت قانونی مواد غذایی و دارو تحریم نمی‌شوند بنابراین تأثیر مستقیمی در حوزه کشاورزی نخواهد داشت و اگر هم اثری باشد جزئی است با این حال زمانی شما کالایی می‌فروشید، اما امکان استفاده از ارز حاصل از آن برای واردات وجود ندارد همه بخش‌های وارداتی از جمله نهاده‌های کشاورزی تحت فشار قرار می‌گیرند.
مشکلات در واردات و صادرات بخش کشاورزی
مبصری در ادامه اظهار کرد: در گذشته نیز با تحریم‌ها حوزه کشاورزی در بخش صادرات و واردات با چالش روبه‌رو بود اما هیچ گاه این بخش را متوقف نکرد. اما به طور مشخص کمبود منابع ارزی بر واردات نهاده‌ها اثر گذاشت کما اینکه همین امروز هم در واردات نهاده‌ها مشکل داریم چراکه دولت مدت‌ها ارز مربوط به واردکنندگان را پرداخت نکرده و یکی از دلایل بحران نهاده‌ها همین است.
دبیر انجمن تولیدکنندگان زنجیره گوشت مرغ ایران در خصوص وضعیت صادرات محصولات کشاورزی، تصریح کرد: در سال گذشته حداقل دو یا سه بار مجوز صادرات محصولات کشاورزی برقرار شد، اما قبل از شکل‌گیری کامل روابط تجاری و آغاز صادرات وزارت کشاورزی مجوز‌ها را لغو کرد که به نظر منشأ اصلی مشکل، سیاست ارزی دولت است. دولت به واردات نهاده‌ها ارز ترجیحی اختصاص داده است که قیمت آن با ارز نیمایی، توافقی یا آزاد متفاوت است و منابعی که برای تأمین نیاز داخلی تخصیص داده می‌شود از طریق صادرات خارج شود.
وی افزود: پیشنهاد ما همیشه این بوده است که ارز ترجیحی برای بخش کشاورزی کمکی ایجاد نمی‌کند بهترین کار این است که ارز آزاد یا توافقی باشد و منابع حاصل از آن صرف پرداخت یارانه مستقیم به مصرف‌کننده شود در این صورت توان خرید مصرف‌کننده بالا می‌رود و تقاضا نیز افزایش می‌یابد و به تبع آن تولیدکننده هم به فعالیت خود ادامه می‌دهد.
وابستگی به واردات نهاده‌ها
مبصری در خصوص نهاده‌های دامی، گفت: ما بیش از ۹۰ درصد ذرت و سویا را وارد می‌کنیم دلیل این وابستگی آن است که تولید این نهاده‌ها بسیار آب‌بر است و با توجه با محدودیت منابع آبی کشور امکان تولید گسترده آن وجود ندارد همچنین ایران دهمین تولیدکننده گوشت مرغ در جهان است، اما از نظر تولید غلات در رتبه‌های پایین قرار دارد و دومین واردکننده بزرگ غلات دنیا محسوب می‌شویم بنابراین چاره‌ای جز واردات وجود ندارد.
وی ادامه داد: تولید گوشت مرغ در سال ۱۴۰۳ بیش از سه میلیون تن بود. در پنج ماه نخست امسال نیز میزان تولید تقریباً برابر با سال گذشته بوده است در بخش صادرات، امسال صادرات جزئی بوده و در حد ۱۳ تا ۱۴ هزار تن ثبت شده در حالی که سال گذشته کل صادرات به ۲۵ هزار تن هم نرسید عملاً تمامی تولید در داخل مصرف می‌شود.
عوامل تاثیر گذار بر قیمت مرغ
مبصری در اشاره به نوسانات قیمت مرغ، توضیح داد: باید قیمت مرغ را با سایر کالا‌ها مقایسه کرد در سال گذشته تورم نقطه‌به‌نقطه مواد غذایی ۴۳ درصد بود، در حالی که گوشت مرغ ۲۳ درصد و تخم‌مرغ ۲۶ درصد افزایش قیمت داشتند این نشان می‌دهد که رشد قیمت مرغ نسبت به سایر مواد غذایی کمتر بوده است.
وی افزود: با این حال هزینه‌های تولید به شدت افزایش یافته است به عنوان مثال هزینه نیروی کار روی کاغذ ۴۵ درصد افزایش یافته، اما در عمل بالای ۵۰ درصد بوده است. هزینه انرژی برق و گاز تا ۶۰ درصد افزایش داشته و هزینه تأمین مالی بانکی به ۳۷ تا ۸ درصد رسیده و در برخی موارد برای واردکنندگان ۷۰ تا ۸۰ درصد هم بیشتر شده است. همچنین هزینه حمل‌ونقل نسبت به سال گذشته بیش از ۱۲۰ درصد افزایش یافته است مجموعه این عوامل باعث بالا رفتن هزینه تولید و زیان تولیدکنندگان شده است و بسیاری از شرکت‌های بورسی فعال در صنعت طیور در سال گذشته زیان‌ده بودند؛ بنابراین افزایش قیمت مرغ اجتناب‌ناپذیر بود تا بخشی از این زیان‌ها جبران شود.
قطعی برق از تحریم مخرب تر است
مبصری درباره تأثیر قطعی برق بر تولید مرغ، گفت: قطعی برق مشکلات متعددی ایجاد کرده است به طوری که از تبعات تحریم، مخرب تر است. در برخی مناطق تلفات مرغ گزارش شده و در بالادست و پایین‌دست زنجیره نیز اختلال جدی رخ داده است به عنوان نمونه، شهرک‌های صنعتی دو روز در هفته به طور کامل و هر روز بین ۷ تا ۱۱ شب با قطعی برق مواجه‌اند. این مسئله تولید خوراک دام را به شدت کاهش داده و در نتیجه تولید مرغ نیز تحت تأثیر قرار گرفته است.
وی افزود: مرغداران در سال گذشته به طور متوسط در هر کیلو مرغ را با زیان ۱۰ هزار تومان فروختند. این مسئله نشان می‌دهد قطعی برق و افزایش هزینه‌ها چه فشار سنگینی بر تولیدکنندگان وارد کرده است.
انتهای پیام/
