حکمرانی بهزیستی نیازمند دانش، سیاستگذاری و فناوری نرم است

به گزارش خبرگزاری آنا، حجت‌الاسلام و المسلمین عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، پیش از ظهر امروز ۵ شهریورماه در آیین رونمایی و افتتاح پروژه‌های توانبخشی سارمان بهزیستی به مناسبت هفته دولت، ضمن تبریک ایام ربیع‌المولود و هفته دولت، به تبیین ابعاد الگوی حکمرانی مطلوب در حوزه خدمات اجتماعی پرداخت و بر ضرورت فاصله گرفتن از حرف و حرکت به سمت اقدام ملموس تأکید کرد.

وی در ابتدای سخنان خود با گرامیداشت یاد شهدای دولت، به‌ویژه شهیدان رجایی، باهنر و رئیسی، از تلاش‌های بی‌وقفه و غالباً بی‌ادعای کارکنان وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی قدردانی کرد و گفت: کار‌هایی که سازمان بهزیستی انجام می‌دهد از کار‌های ملموس است؛ یعنی مردم آن را با وجود خودشان لمس می‌کنند. بعد از بیش از چهل سال از انقلاب، مردم دیگر به خوبی تشخیص می‌دهند که چه کسی اهل کار و میدان است و چه کسی اهل حرف. صرفاً با حرف زدن نمی‌توان اعتماد جلب کرد، مگر اینکه نتایج به صورت عینی دیده شود.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، اولین و حیاتی‌ترین رکن در حکمرانی بهزیستی را «علم و دانش» دانست و با قاطعیت اظهار داشت: هیچ امر حکمرانی بدون علم تحقق‌پذیر نیست. باید باور کنیم که مسائل پیچیده اجتماعی با سلیقه فردی، تشخیص حزبی و نشست‌های دورهمی حل نمی‌شود. کار باید به دست دانشمندان سپرده شود.

استاد خسروپناه با اشاره به نقش محوری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، خواستار بازنگری جدی و سالانه در رشته‌ها و سرفصل‌های درسی این دانشگاه شد و افزود: نمی‌توانیم با سرفصل‌های درسی که ۲۰ سال پیش در شورای گسترش تصویب شده، به نیاز‌های امروز پاسخ دهیم. همان‌طور که در پزشکی هر سه چهار سال دانش متحول می‌شود، در این حوزه نیز نیازمند تحول هستیم.

وی با ذکر نمونه‌ای عینی از بازدید خود از مراکز اوتیسم در قم، گفت: دانش جدید هنوز به راهکار‌های قطعی برای این موضوع نرسیده است. آیا ما باید منتظر بمانیم تا دیگران به نتیجه برسند؟ آیا نباید یک فایل تحقیقاتی جدید و جدی در مراکز پژوهشی و دانشگاه‌های خود باز کنیم تا به دستاورد‌های نوین برسیم؟

استاد خسروپناه رکن دوم را «سیاست‌گذاری دقیق و هماهنگ» عنوان کرد و از یک تصمیم راهبردی جدید پرده برداشت: با توجه به کارشناسی‌های صورت گرفته و نیازسنجی انجام شده، به این نتیجه رسیدیم که یک کمیسیون تخصصی بهزیستی را در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی با مسئولیت ریاست بهزیستی راه‌اندازی کنیم.

وی دلیل این تصمیم را ماهیت «بین‌رشته‌ای» امور بهزیستی دانست که حوزه‌های بهداشت، درمان، پیشگیری، هنر، دانش و فناوری را در هم می‌آمیزد و افزود: این کمیسیون می‌تواند با بهره‌گیری از ظرفیت نخبگان و متخصصان، سیاست‌ها، اسناد راهبردی یا ماده واحده لازم را تدوین کند تا مستقیماً برای تصویب به صحن شورا بیاید. مزیت مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی این است که برای هر سه قوه لازم‌الاجراست و می‌تواند تمام دستگاه‌ها را برای همکاری و اجرای سیاست‌ها ملزم کند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، سومین رکن را که از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، «فناوری‌های اثربخش»، به‌ویژه «فناوری‌های نرم»، معرفی کرد. وی تصریح کرد: وقتی از فناوری صحبت می‌کنیم، معمولاً ذهن‌ها به سمت فناوری‌های مهندسی می‌رود، در حالی که توضیحات ارائه‌شده درباره توانبخشی هنری یا هنردرمانی، مصداق بارز فناوری‌های نرم است. همان‌طور که یک دستگاه فیزیوتراپی یک فناوری مؤثر است، هنردرمانی نیز یک فناوری نرم با اثربخشی عمیق و پایدار است.

استاد خسروپناه با ابراز خرسندی از توجه سازمان بهزیستی به سه مقوله کلیدی «ورزش، هنر و معنویت»، گفت: باید به صورت جدی به ورزش‌درمانی، هنردرمانی و معنویت‌درمانی که مقالات علمی فراوانی به زبان‌های مختلف درباره آنها منتشر شده، توجه کنیم. هنر می‌تواند امید بیافریند یا یأس و ناامیدی را ترویج کند.

وی در پایان با اعلام آمادگی کامل دبیرخانه شورا برای حمایت از سازمان بهزیستی، تأکید کرد: ما آماده‌ایم تا برای ارتقاء دانشگاه علوم بهزیستی و همچنین برای فراخوان و هماهنگ کردن سایر دستگاه‌ها از جمله صداوسیما، وزارت ورزش، وزارت ارشاد، سازمان تبلیغات اسلامی و سایر نهاد‌ها به میدان بیاییم. تنها خواهش من این است که این کمیسیون و این حرکت‌ها، خروجی‌های ملموس داشته باشد و ما را در شورا برای حل مسائل به صورت عملی درگیر کند.

وی گفت: ما در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی کاملاً آماده همکاری هستیم. اگر نیاز به یاری در ارتقای دانشگاه بهزیستی یا تدوین طرح‌های تخصصی باشد، در خدمت شما خواهیم بود.

در پایان، خسروپناه به جایگاه قانونی شورای عالی انقلاب فرهنگی اشاره کرد و گفت: مصوبات این شورا برای تمام قوای سه‌گانه — یعنی مجریه، مقننه و قضائیه — لازم‌الاجراست. بنابراین، هر سیاست تخصصی که تدوین شود، می‌تواند در سطح ملی اجرا شود.

وی با ابراز امیدواری نسبت به همکاری مؤثر میان دستگاه‌ها، افزود: تنها درخواست من این است که طرح‌های ارائه‌شده خروجی واقعی داشته باشند و ما را در شورا درگیر کنید. انشالله با همکاری متخصصان، گام‌های اثرگذاری در جهت بهزیستی عمومی جامعه برداریم.