دانشگاه آزاد، الگویی از ثبات و مدیریت جهادی پس از یک ضایعه بزرگ است
حجت‌الاسلام و المسلمین عبدالحسین خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در جلسۀ ستاد فرهنگی اجتماعی شورای عالی انقلاب فرهنگی، با انتقادی صریح از بروکراسی حاکم بر نظام مدیریتی کشور، ساختار‌های موجود را مانعی جدی بر سر راه تحقق ایده محله‌محوری و حل مشکلات واقعی مردم دانست. وی با تأکید بر اینکه دیگر زمان ایجاد ساختار‌های جدید به پایان رسیده، خواستار یک تغییر نگرش بنیادین از ساختارمحوری به الگومحوری شد و پیشنهاد داد که با تلفیق تجربیات موفق نهاد‌های مردمی همچون بسیج، هلال احمر و الگو‌های فردی موفق مانند ائمه جماعات کارآفرین، یک مدل حکمرانی نوین و کارآمد طراحی شود.
به گزارش مرکز رسانه و روابط عمومی شورای عالی انقلاب فرهنگی، حجت‌الاسلام و المسلمین عبدالحسین خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی سخنان خود را با اشاره به وضعیت نابسامان دیوان‌سالاری در سطح مدیران ارشد استانی آغاز کرد و گفت: اینجانب از جمله افرادی هستم که به‌طور جدی در میدان حضور دارم. به عنوان نمونه، یک استاندار در طول یک ماه ناگزیر است در حدود ۱۲۰ جلسه شرکت کند؛ از جمله جلسات شورای امر به معروف، شورای قرآن، شورای فرهنگی، شورای اجتماعی و سایر شوراها. به وزرای کشور پیشین و کنونی نیز پیشنهاد داده‌ام که بسیاری از این شوراها می‌تواند در شورای فرهنگ عمومی ادغام شود تا استانداران از حجم سنگین جلسات پیاپی رهایی یابند.
وی افزود: با وجود آنکه مسئولان ذی‌ربط، از این پیشنهاد به‌صورت شفاهی استقبال کرده‌اند، اما اراده‌ای جدی برای ورود عملی به این موضوع و حل این معضل مشاهده نمی‌شود.
استاد خسروپناه در ادامه با طرح پرسشی اساسی اظهار داشت: استانداری که این حجم از جلسات را باید مدیریت کند، چه زمانی فرصت خواهد داشت تا به امور مردمی بپردازد؟ در حالی که سخن از محله‌محوری به میان می‌آید، محله‌محوری در عمل به معنای دیدن مردم و توجه به آنان است.
تعریف نوین از محله‌محوری: از یک خیر و صد مدرسه به صد خیر و یک مدرسه
استاد خسروپناه در ادامه به تبیین معنای واقعی و عمیق محله‌محوری پرداخت و آن را گذار از فعالیت‌های فردی به یک حرکت جمعی و مردمی تعریف کرد.
وی با ارائه یک مثال روشن، این مفهوم را تشریح کرد: در گذشته، یک خیر می‌آمد و به تنهایی صد مدرسه یا پنجاه مدرسه می‌ساخت. اما محله‌محوری معنایش این است که صد خیر جمع شوند و با هم یک مدرسه بسازند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی این الگو را ذیل طرح ایران همدل صورت‌بندی کرد و گفت: طرح ایران همدل، طرحی است که در آن صد خیر یک مدرسه می‌سازند. شما باید چنین الگویی را پیاده کنید؛ الگویی که در آن مردم انگیزه پیدا کنند و به میدان بیایند.
راه حل: عبور از ساختار و تمرکز بر الگوی ترکیبی موفق
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگیتصریح کرد: اعتقادی به ایجاد ساختار‌های جدید ندارد و مشکل کشور را در کمبود ساختار نمی‌داند.
وی تأکید کرد: من معتقد به الگوی جدید هستم، نه ساختار جدید. برای دستیابی به الگوی نوین، ضرورتی به شکل‌گیری ساختار تازه وجود ندارد. ما باید الگویی ترکیبی از تجربه‌های سه یا چهار نهاد موفق مردمی طراحی کنیم؛ این نمونه‌ها را بر روی میز قرار دهیم و بیندیشیم که چگونه می‌توان آنها را تلفیق کرد.
استاد خسروپناه در ادامه به معرفی چند الگوی موفق و الهام‌بخش پرداخت و گفت: بسیج چگونه عمل کرد؟ میلیون‌ها نفر را بدون پرداخت حتی یک ریال به میدان جنگ آورد و با یک فراخوان، همین مردم امنیت شهر‌ها را تأمین کردند. به الگوی هلال احمر توجه کنید؛ نهادی که توانسته است سه میلیون داوطلب را جذب کند. بسیاری از این افراد لزوماً تعلقات انقلابی ندارند، بلکه انگیزه‌های متفاوتی آنان را به میدان کشانده است.
نمونه دیگری وجود دارد که فردی با اخذ مجوز از دادستانی، کودکان بهزیستی را به خانواده‌ها سپرد. حضور گسترده مردم در این طرح، آن را به موفقیتی چشمگیر بدل کرد.
استاد خسروپناه در ادامه تصریح کرد: ما الگو‌های موفق در میدان عمل داریم. به عنوان نمونه، در طرح "هدایت"، امام جماعت‌هایی شناسایی شده‌اند که در محله‌های خود کار‌های بزرگی انجام داده‌اند؛ آنان فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی را به پیش برده‌اند، آسیب‌های اجتماعی را کاهش داده‌اند، مشکلات ازدواج و آموزش جوانان را برطرف کرده‌اند و در برخی موارد حتی اقتصاد و فرهنگ یک منطقه را رونق بخشیده‌اند. برآورد می‌شود در کشور حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ امام جماعت موفق وجود داشته باشند که چنین نقشی ایفا کرده‌اند.
چشم‌انداز نهایی: شورای محلهای متشکل از همه ظرفیت‌های مردمی
استاد خسروپناه در جمع‌بندی طرح پیشنهادی خود، نقشه راه را چنین ترسیم کرد: این الگو‌های موفق باید در قالب یک بسته ترکیبی در صحن شورا ارائه شود. باید اعلام کنیم که پنج الگوی موفق در میدان عمل وجود دارد: بسیج توانسته است نیرو‌های انقلابی و مذهبی را جذب کند، هلال احمر نیرو‌هایی با انگیزه‌های متفاوت را گرد آورده و بهزیستی نیز گروهی دیگر را سازماندهی کرده است. اکنون باید این ظرفیت‌ها در کنار یکدیگر قرار گیرند تا بتوانند مدرسه بسازند، معضل اعتیاد در محله را برطرف کنند و حتی امنیت آن محله را تأمین نمایند.
وی افزود: در این مدل، محوریت با شورای محله است؛ شورایی متشکل از تمامی ظرفیت‌های محلی، از جمله مدرسه، انجمن اولیا و مربیان، گروه‌های مردمی، نمایندگان هلال احمر و بهزیستی.
وی در پایان با اشاره به اینکه طی دو سال و نیم گذشته برای ایجاد تحول در شورای فرهنگ عمومی تلاش کرده، اما به نتیجه‌ای نرسیده است، هشدار داد: تا زمانی که نگاه دولتی بر امور حاکم باشد و بخواهیم همه چیز را از بالا به پایین مدیریت کنیم، این تحول محقق نخواهد شد و شورای فرهنگ عمومی نیز به موفقیت دست نخواهد یافت.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در ادامه سخنان خود در ستاد فرهنگی اجتماعی، ضمن تقدیر از مدیریت و ثبات دانشگاه آزاد اسلامی پس از شهادت دکتر طهرانچی، بر لزوم همدلی ملی، پرهیز از حاشیه‌سازی و حمایت از نخبگان، هنرمندان و ورزشکاران به عنوان فرزندان این مملکت تأکید کرد. وی با اشاره به دستاورد‌های مثبت دو سال اخیر در کاهش مهاجرت نخبگان، این امر را نتیجه هم‌افزایی و دوری از نزاع‌های بی‌ثمر دانست و خواستار تکریم و جذب حداکثری این سرمایه‌های اجتماعی شد.
استاد خسروپناه با اشاره به شهادت دکتر طهرانچی که وی از او به عنوان رکن دانشگاه یاد کرد، اظهار داشت: با وجود این ضایعه بزرگ، ذره‌ای تعلل یا عقب‌افتادگی در امور دانشگاه آزاد اسلامی پیش نیامد.
وی گفت: با اینکه شهید طهرانچی رکن دانشگاه بود، کار‌ها به خوبی پیش رفت. معاونین ایشان، با وجود آنکه عزادار بودند، کارشان را مضاعف کردند و مجموعه سست نشد.
وی به ویژگی‌های مدیریتی شهید طهرانچی اشاره کرد و افزود: آقای طهرانچی مدیریتی با قاطعیت داشت، اما در عین حال به شدت اهل مشورت بود و برای عقل جمعی حرمت قائل بود. با حوصله و حلم عجیب حرف‌ها را گوش می‌داد.
وی همچنین به دستاورد‌های بزرگ دوران مدیریت ایشان پرداخت و خاطرنشان ساخت: دانشگاه آزاد قبل از ایشان، مجموعه‌ای از جزایر جدا از هم در استانها بود. ایشان با یک نگاه حکمرانی، دانشگاه را به یک شبکه منسجم تبدیل کرد، ساماندهی مالی و اداری ایجاد نمود و آسیب‌ها را برطرف ساخت.
به گفته استاد خسروپناه، دکتر طهرانچی موفق شد دانشگاه آزاد را به عنوان یک نهاد معتبر بین‌المللی مطرح کند و برنامه‌های تحولی بزرگی همچون کاهش اتکای بودجه به شهریه و افزایش قابل توجه حقوق اعضای هیئت علمی را به اجرا درآورد، به طوری که در حال حاضر دریافتی برخی مدیران این دانشگاه از دانشگاه تهران نیز فراتر رفته است.
کلید پیشرفت کشور: همدلی، پرهیز از حاشیه و بازگرداندن نخبگان
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر اینکه دغدغه تمام اعضای شورا، رشد همه دانشگاه‌های کشور، چه دولتی و چه آزاد، است، جهت‌گیری اصلی را حرکت به سوی دانشگاه نسل سوم و چهارم یعنی دانشگاه‌های کارآفرین و اثرگذار در حوزه‌های فناورانه و تولیدی دانست.
وی این هدف را شدنی توصیف کرد و به آمار مثبتی در این زمینه اشاره نمود: در دو سال اخیر یک حرکت خوب شروع شده است. حدود ۱۳۰ نفر از نخبگان کشور که در ۱۰ دانشگاه معتبر دنیا مانند استنفورد تحصیل می‌کردند، به ایران بازگشته‌اند. آمار مهاجرت در این دو سال نزولی شد. پس ما می‌توانیم نخبگان را برگردانیم و حفظشان کنیم.
استاد خسروپناه شرط تحقق این امر را اینگونه بیان کرد: اولاً باید همدل باشیم و دعوا‌ها را کنار بگذاریم. امور فرعی را اصل نگیریم. بسیاری از خطا‌هایی که همه ما مرتکب می‌شویم، با یک نصیحت برادرانه و اخوتی قابل حل است. اگر این اخوت جدی گرفته شود، خدا هم برکت می‌دهد و الفت ایجاد می‌کند.
بخش دیگری از سخنان استاد خسروپناه به لزوم تغییر نگاه به جامعه ورزشی و هنری کشور اختصاص داشت. او با انتقاد از رویکردی که تنها به دنبال یافتن و بزرگنمایی ایرادات است، خواستار دیدن موفقیت‌ها و افتخارآفرینی‌های این اقشار شد.
انتهای پیام/
