دورهمی در کاخ سفید؛ بنبست جنگ اوکراین شکست؟

به گزارش خبرگزاری آنا، دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا، شب گذشته در کاخ سفید میزبان «ولودیمیر زلنسکی» همتای اوکراینی، «مارک روته» دبیرکل ناتو و شماری از رهبران اروپایی بود.
این رویداد چند روز بعد از مذاکره مستقیم او با «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور روسیه بر سر حلوفصل مناقشه اوکراین برگزار شد. دیدار ترامپ و سکاندار کرملین بدون حضور نمایندگانی از قاره اروپا در آلاسکا برگزار شد، یکی از ایالات آمریکا که به لحاظ جغرافیایی فاصله کمی با مرزهای فدراسیون روسیه دارد و بهطور نمادین میتوانست نشانهای باشد از نزدیکی مواضع ترامپ با روسیه و به همان نسبت، دور شدن از متحدان اروپایی.
در ادامه به ۴ مورد کلیدی ازآنچه شب قبل در دیدارهای دوجانبه و چندجانبه ترامپ با سران اوکراین، آلمان، انگلیس، فرانسه، ایتالیا، فنلاند، اتحادیه اروپا و ناتو گذشت، میپردازیم.
احتمال دیدار زلنسکی و پوتین، این طلسم بالاخره میشکند؟
زلنسکی زمانی در اوج خیالپردازی برای تحمیل شکست به روسیه و ساقط کردن دولت مسکو، هرگونه مذاکره با شخص ولادیمیر پوتین را تحریم کرده بود. در سوی مقابل، ازآنجاکه به لحاظ قانونی دوره ریاستجمهوری زلنسکی پایان یافته و او به بهانه شرایط جنگی برگزاری انتخابات را به تعویق انداخته است، روسیه تا همین یک ماه پیش میگفت او مشروعیت دیدار با پوتین را ندارد.
اما حالا به نظر میآید که ترامپ هر دو نفرشان را قانع کرده که بیسروصدا از مواضع پیشین کوتاه بیایند و دیداری با یکدیگر داشته باشند.
آنگونه که رئیسجمهور آمریکا میگوید و «فردریش مرتس» صدراعظم آلمان هم تأیید کرده است، در میانه دیدار با رهبران اروپایی، ترامپ با پوتین تماس و از او تأییدیه برگزاری نشست دوجانبه میان رؤسای جمهور روسیه و اوکراین را گرفته است. هنوز باید درباره زمان و مکان برگزاری این نشست توافق شود. بعد هم قرار است یک نشست سهجانبه میان زلنسکی، پوتین و ترامپ برگزار شود.
بنابر روایت مرتس، پوتین به همتای آمریکایی گفته که ظرف ۲ هفته آینده آمادگی دیدار با زلنسکی را دارد. رئیسجمهور اوکراین هم بهنوبه خود از آمادگی برای برگزاری این رویداد سیاسی خبر داده است.
در این میان، مرتس و «الساندر استابز» رئیسجمهور فنلاند، هر دو در کنفرانسهای خبری جداگانه، صدق وعده پوتین را زیر سؤال بردند و مدعی شدند که او قابلاعتماد نیست.
اما اینکه در میانه صحبت با اروپاییها، ترامپ میگوید «باید به پوتین زنگ بزنم» نشانه وزن سکاندار کرملین برای همتای آمریکایی است.
تفاهم درباره ارائه تضمینهای امنیتی به هزینه اروپا
اگرچه ترامپ جانب پوتین را نگه داشت و ادعای اروپا را مبنی بر اینکه توافق صلح باید در چارچوب آتشبس حاصل شود، به چالش کشید؛ او در دل سران اروپا این بذر امید را کاشت که ایالاتمتحده هم در ارائه ضمانت برای تأمین امنیت اوکراین اگر مشارکت نکند؛ دستکم کمک میکند.
ترامپ دراینباره گفته است: باوجوداینکه کشورهای اروپایی در صف اول دفاع از اوکراین هستند، آمریکا هم قرار است کمک زیادی کند.
او بعداً با انتشار پستی، نوشت: تضمینهای امنیتی (که اروپا به اوکراین ارائه میدهد) با آمریکا هماهنگ خواهد شد.
این نکته هم حائز اهمیت است که آمریکا خود را از معادله ارائه تضمین امنیتی به کییف کنار گذاشته و مسئولیت آن را به اروپا واگذار کرده تا بهاینترتیب، ناتو و کل پکیج غرب را در تقابل با روسیه قرار ندهد.
به گفته زلنسکی، چارچوب این ضمانتها نهایتاً بین یک هفته تا ۱۰ روز مشخص خواهد شد.این هم ناگفته نماند که طبق برخی شایعات قرار است اوکراین بدون اینکه عضو ناتو شود، از ضمانتهایی مشابه آنچه در بند ۵ پیمان آتلانتیک شمالی قیدشده و شامل اصل دفاع جمعی است برخوردار شود.
مارک روته دبیرکل ناتو، میگوید ظرف چند ماه گذشته تحت هدایت «کِر استارمر» نخستوزیر انگلیس و «امانوئل مکرون» رئیسجمهور فرانسه و گروهی که هماکنون ۳۰ کشور در آن عضویت دارند ازجمله ژاپن و استرالیا، در حال کار روی چهارچوب کلی این ضمانتهای امنیتی بودهایم و اینکه مداخله آمریکا در این قضیه دقیقاً به چه معناست، ظرف روزهای آتی موردبحث قرار خواهد گرفت.
در سودای جایزه صلح نوبل؛ القای نقش میانجی
اشتیاق ترامپ به دریافت جایزه صلح نوبل بر کسی پوشیده نیست و دستکم با قال و قیل درباره دستاوردهای نمایشی مانند «مسیر ترامپ برای صلح و رفاه بینالمللی» که بخشی از چارچوب اولیه توافق صلح میان باکو-ایروان در منطقه قفقاز تلقی میشود، به دنبال جا زدن خود بهعنوان نماد آشتی است.
او مدعی است که از زمان تحویل گرفتن قدرت در ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵، به ۶ جنگ خاتمه داده است: نبرد ایران و اسرائیل (که البته در مرحله ترک مخاصمه است)، تنش جمهوری کنگو و رواندا، کامبوج و تایلند، هند و پاکستان، مصر و اتیوپی و درنهایت صربستان و کوزوو.
البته همه اینها یکمشت توافق سرسری است که معلوم نیست در میدان واقعیت چقدر دوام داشته باشند.
صلح آمریکایی، سلاح آمریکایی
رویکرد ترامپ در حلوفصل بحرانهای خارجی همیشه مبتنی بر یافتن راهی است که به ایجاد فرصت برای صنایع اسلحهسازی ایالاتمتحده منجر شود و توافق صلح اوکراین نیز از این قاعده مستثنی نیست.
زلنسکی پیشازاین مجبور شده بود امتیاز استفاده از مواد معدنی کمیاب اوکراین را به ترامپ اعطا کند تا وزن آمریکا در رقابت با چین افزایش یابد.
روز دوشنبه، زلنسکی اعلام کرد که هزینه دریافت ضمانتهای امنیتی از سوی ایالاتمتحده شامل تعهد به خرید ۹۰ میلیارد دلار سلاح آمریکایی، عمدتاً هواپیما و سیستمهای دفاع هوایی، میشود. نیازی به گفتن نیست که این هزینه باید از جیب شرکای اروپایی خرج شود.
برای همین است که نباید از اظهارات «مارکو روبیو» وزیر امور خارجه آمریکا در گفتوگو با «فاکس نیوز»، آنجایی که میگوید «دیگر به اوکراین سلاح نمیدهیم» سوءبرداشت شود. بله اگر توافقی میان کییف و مسکو حاصل شود، آمریکا که تا امروز جبهه نبرد اوکراین را تغذیه میکرد، بهطور طبیعی باید کمک تسلیحاتی خود را متوقف کند. اما در چارچوب تضمینهای امنیتی، ذیل همان توافق احتمالی، اروپا باید از واشنگتن سلاح بخرد و تحویل اوکراین دهد تا بنیه نظامیاش قوی بماند.
همچنین، به گفته زلنسکی، ایالاتمتحده در برنامه پهپادی اوکراین، حوزهای که از زمان آغاز جنگ با روسیه، در آن پیشرفتهای چشمگیری داشته است، مشارکت خواهد کرد. پیشازاین، «فایننشال تایمز» گزارش داده بود که ارزش این معامله پهپادی ۵۰ میلیارد دلار است.
انتهای پیام/