ریسمان سیاه و سفیدی که ملت ایران هنوز از آن می‌ترسد
خبرگزاری آنا- علی رحمانی: اگر چنان که مشهور است نهضت ملی شدن نفت ایران و تحولات متعاقب آن در منطقه حساس خاورمیانه را سرآغاز جنبش‌های ناسیونالیستی شرق عربی در منطقه بدانیم، می‌توان بر این نکته صحه گذاشت که جنبش زعیم شرق (لقب دکتر محمدمصدق در مطبوعات مصر و جهان عرب) تأثیر به سزایی بر روند گسترش جنبش‌های ضداستعماری و استقلال‌طلبانه در مشرق عربی داشته است آن چنان که برخی از نظریه‌پردازان مشهور کودتای افسران آزاد در مصر (سال ۱۹۵۲ م) را از بازتاب‌های مستقیم این جنبش عدالت خواهانه و استقلال طلبانه می‌دانند؛ اما نکته ناگفته اینجاست که هنوز پس از گذشت ۷۲ سال از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ ش، معمای این اقدام فرصت‌طلبانه و البته بلاهت‌آمیز به طور کامل حل نشده است. به همین منظور به یاری برخی تحلیل‌های منتشر شده از رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (مدظله العالی) (به عنوان یکی از شاهدان عینی ماجرا) سعی داریم تا تفسیر واقع بینانه از برخی علل و عوامل مؤثر در کودتای ۲۸ مرداد ارئه دهیم.
شکست نهضت ملی به دلیل اعتماد همه جانبه مصدق به آمریکا
به دلیل تسلط نظریه موازنه مثبت بر سیاست خارجی ایران در عصر قاجار و البته پهلوی اول، ظهور ایالات متحده آمریکا به عنوان یک قدرت نوظهور و البته بی‌طرف! در سیاست خارجی ایران و ملل شرقی پدیده‌ای مثبت تلقی می‌شد. ناگفته نماند که خدمات شرافتمندانه و بی‌غل و غش اشخاصی همچون مورگان شوستر آمریکایی به مالیه و سیاست ایران بیش از پیش به خوش‌بینی رجال سیاسی بازمانده از عصر قاجار نسبت به آمریکا و اقدامات آن دامن می‌زد. نیازی به گفتن نیست که دکتر محمد مصدق نیز با وجود سیاست موازنه منفی در هنگام رهبری نهضت ملی شدن صنعت نفت به دلیل مواجه شدن با تحریم‌ها و تشبثات غیرانسانی انگلستان و آمریکا و نیز به علت داشتن پیش زمینه‌ای خوش‌بینانه به ایالات متحده آمریکا در نهایت مجبور به چنگ زدن به وصله ناجور یانکی در سیاست خارجی شد که صدالبته غرامت آن را با سقوط دولت و تحمل تهمت‌های فراوان علیه خود در دولت کودتا پرداخت کرد.
رهبر دوراندیش انقلاب اسلامی در تاریخ دوازدهم آبان ماه ۱۳۹۴ ش ضمن دیدار با جمعی از دانشجویان و دانش آموزان در خصوص این سیاست اشتباه دکتر مصدق فرمودند: «حادثه‌ای در کشور ما در سال ۱۳۳۲ اتّفاق افتاد -حادثه بیست‌وهشتم مرداد- که یکی از حوادثی است که ملّت ایران را با تجربه‌ها آمیخته می‌کند، مانع از خطا و اشتباه دیدِ او می‌شود؛ در این حادثه یک تجربه‌ی بزرگ برای ملّت ایران به وجود آمد، این تجربه را هرگز نباید فراموش کرد؛ بله، از سال ۳۲ تا حالا شصت سال می‌گذرد. اوّلاً در خلال این شصت سال این قبیل حوادث تکرار شده است، ثانیاً حادثه تاریخی وقتی حامل درس است، گذشت زمان تأثیری ندارد و باید از آن درس گرفت. حادثه از این قرار بود که دولت مصدّق که نفت را، منبع ثروت ملّی کشور را از چنگ انگلیسی‌ها و از دست انگلیسی‌ها با کمک افرادی که بودند -مرحوم آیت‌الله کاشانی و دیگران- توانست خارج کند، یک اشتباه تاریخی انجام داد و آن تکیه به آمریکا بود. در مقابلِ دشمنی انگلیس‌ها، فکر کرد باید یک پشتیبانی در عرصه‌ی بین‌المللی داشته باشد، این پشتیبان آن روز از نظر او آمریکا بود؛ به آمریکایی‌ها اعتماد کرد؛ امید او به آمریکایی‌ها بود. از این خوش‌بینی و ساده‌اندیشی، آمریکایی‌ها استفاده کردند، [کودتای] بیست‌وهشتم مرداد را به راه انداختند.» با نگاهی کوتاه به عملکرد ریاکارانه و منافقانه آمریکا و دولت آیزنهاور در قبال دکتر مصدق و نهضت ملی شدن صنعت نفت می‌توان گفت دقیقاً به دلیل موارد پیش گفته اعتماد کامل به ایالات متحده آمریکا و سیاست‌های آن در حکم ریسمان سیاه و سفیدی است که ملت ایران به دلیل تجربه دهشتناک کودتای ۲۸ مرداد از آن می‌ترسد.
فضای خفقان آور پس از کودتا و شکست کامل نهضت ملی شدن نفت
آنچه حوادث و واقعیات ناشی از کودتای انگلیسی-آمریکایی ۲۸ مرداد را به زهری قتال برای عنصر حاکمیت مردمی درر ایران معاصر تبدیل می‌کند عبارت است از تلاش همه جانبه رژیم کودتا و متحدان غربی آن برای برپایی حداکثری محیطی خفقان آور در شرایط آن روز ایران از طریق اقداماتی نظیر سازماندهی بیش از پیش اوباش و استفاده از آنها در مقاطعی نظیر سرکوب تظاهرات ۲۱ آبان ۱۳۳۲ ش و یا برپایی انتخابات نمایشی مجلس هفدهم به یاری دارو دسته جنایتکار و معلوم الحال شعبان جعفری است. رهبر معظم انقلاب اسلامی (دام ظله) ضمن سخنرانی در اجتماع بزرگ مردم انقلابی قم در تاریخ ۱۴ مهر ماه ۱۳۷۹ ش با تحلیل فضای اختناق آمیز پس از کودتا فرمودند: «بعد از آنکه حکومت مصدق را [در مرداد سال ۱۳۳۲] سرنگون کردند البته قبلا مرحوم آیت‌الله کاشانی را با ترفند‌های خودشان منزوی کردند، کنار زدند و با بی‌تدبیری‌هایی که انجام گرفت کنار گذاشتند باز سر کار آمدند و وارد ایران شدند و توانستند با نفوذ خود، با ایادی خود، با فعالیت خود، کودتای ۲۸ مرداد را به وجود آورند و محمدرضا را که از ایران فرار کرده بود، به ایران برگردانند. بیست و پنج سال بعد از آن، حکومت دیکتاتوری سیاه پهلوی ادامه پیدا کرد.»
انتهای پیام/
