خبرنگار ایرانی؛ نگارگر هژمونی روایت معنایی در افق جهانی

به گزارش خبرگزاری آنا، سیدرضا صالحی‌امیری، وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در یادداشتی به مناسبت روز خبرنگار نوشت: در بستر متحول جهان معاصر، جایی که مناسبات قدرت به‌شدت در حال انتقال از ساحت سخت‌افزاری به عرصه‌های نرم‌افزاری معناست، محور اصلی تعیین‌کننده جایگاه ملت‌ها، صرفاً توانمندی‌های مادی نیست، بلکه ظرفیت‌های آنان در خلق، بازتولید و تکوین «روایت‌های نخستین» است. اینجا، در تقاطع «ژئوپلیتیک معنا» و «ژئوفرهنگ» است که بازیگران بزرگ تاریخیِ معاصر ظهور می‌یابند.

ایران، تمدنی کهن و زنده با پیشینه‌ای عمیق در فلسفه، هنر، زبان و زیست فرهنگی، اینک در آستانه ایفای نقشی راهبردی در بازتولید نظم معنایی جهانی قرار گرفته است. خِرد تمدنی ایران، برآمده از پیوندی مستحکم میان تاریخ و حکمت، اکنون به‌مثابه چشمه‌ای زلال، ظرفیت خلق روایت‌هایی را دارد که می‌توانند مبانی هویتی و فرهنگی جهان معاصر را دگرگون سازند.

اینک دیگر زمان آن فرارسیده است که فراتر از محافظت صرف، به «فعال‌سازی پویای سرمایه‌های معنایی» بنگریم؛ سرمایه‌هایی که میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی، هنرهای اصیل و حکمت ایرانی را در خود جای داده‌اند و قابلیت تبدیل شدن به بسترهای معنابخش نسل‌های معاصر و آینده را دارند.

در عصر انفجار داده و چندگانگی معنا، «روایت» دیگر صرفاً بازتاب‌دهنده واقعیت نیست، بلکه خود «مولد واقعیت» است. انفعال در این حوزه، به معنای واگذاری زمام هدایت جمعی به روایت‌های رقیب، نامعتبر و حتی تحریف‌شده است؛ آسیب‌هایی که پیامدهای تلخ فرهنگی، سیاسی و تمدنی دارد.

وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، در این بستر، فراتر از یک دستگاه فرهنگی، به‌عنوان «مرکز ثقل تولید و بازنمایی روایت ملی» می‌تواند ایفای نقش کند؛ نهادی که با به‌کارگیری دانش میان‌رشته‌ای، فناوری‌های نوین و مشارکت فعال نخبگان، به تکوین دیپلماسی فرهنگی نوین بپردازد.

نسل امروز که در بستر فناوری‌های دیجیتال و شبکه‌های پیچیده معناپذیری رشد یافته است، زبانی تازه طلب می‌کند؛ زبانی که هم ریشه در خرد کهن ایرانی داشته باشد و هم قادر باشد با پرسش‌های پیچیده معاصر گفت‌وگو کند. بازتعریف روایت‌گری، به‌مثابه کنش استراتژیک، کلید برقراری پیوند میان گذشته و آینده، سنت و نوآوری، بومی‌گرایی و جهانی‌شدن، است.

ایران می‌تواند و باید «هژمون روایت معنایی» در گستره تمدنی منطقه و جهان باشد؛ نقشی که نیازمند انسجام سیاست‌گذارانه، همدلی فرهنگی و مشارکت گسترده جامعه نخبگان و اندیشمندان است.

بنای چنین هژمونی، جز از طریق تأسیس «قرارگاه رسانه‌ای روایت ایران فرهنگی» امکان‌پذیر نیست؛ نهادی جامع، پویا و تأثیرگذار که بتواند زبان، منطق و حکمت تمدن ایرانی را به جهان عرضه کند.

در عصری که بحران معنا، هم‌پای بحران‌های سیاسی و اقتصادی، بزرگ‌ترین چالش بشر معاصر است، ایران ظرفیت بی‌نظیری برای تبدیل شدن به «منبع معنا» و «چشمه حکمت» دارد.

اما این ظرفیت، جز با بازپس‌گیری روایت نخست، آفرینش مستمر معنا و مدیریت هوشمندانه قدرت نرم، میسر نخواهد شد.

روایت نخست، فراتر از امتیاز و ژست، یک وظیفه خطیر و ماندگار است؛ وظیفه‌ای که افق تمدنی ایران را تعریف می‌کند، هویت جمعی را باززایی می‌کند و آینده‌ای روشن برای ملت رقم می‌زند.

در پایان، این فرصت را مغتنم می‌شمارم تا به همه خبرنگاران، روایت‌گران صادق و پرتلاش عرصه اطلاع‌رسانی، در روز خبرنگار (۱۷ مرداد)، ارج نهاده و قدردانی کنم. شما، در خط مقدم روایت‌گری ملی و بین‌المللی ایستاده‌اید و نقش بی‌بدیلی در شکل‌دهی گفتمان‌های فرهنگی و اجتماعی کشور ایفا می‌کنید. باشد که قلم شما، همچون چراغی، راه را برای روایت نخست ایران در جهان هموار سازد.