«به سوی افتخار» روایتی از اخلاق‌گرایی و همت والا در مستطیل سبز
به گزارش خبرگزاری آنا، سریال «به سوی افتخار» را می‌توان طلیعه‌دار جریانی دانست که بعد‌ها به ساخت مجموعه‌های نمایشی دیگری مانند خانه ما، سه پنج دو، آخرین بازی، در مسیر زاینده‌رود، پژمان و لژیونر ختم شد. تفاوت و تمایز به سوی افتخار با سریال‌های نامبرده، اما در این است که همه قصه‌ها و اتفاقات آن حول محور ورزش فوتبال می‌چرخد و به اصطلاح یک سریال فوتبالی ناب و خالص است، در حالی‌که در سایر سریال‌ها فوتبال بخشی از داستان است و نه لزوما همه آن.
سریال به سوی افتخار در سال ۱۳۷۶ و برای اولین‌بار از شبکه سوم سیما پخش شد؛ زمانه‌ای که فوتبال ایران هنوز به آن معنا و دست‌کم به اندازه امروز وارد فاز حرفه‌ای نشده بود. با این حال، ساخت این سریال شاید هشدار و زنگ خطری بود که درباره فساد در فوتبال ایران به صدا درآمد و البته جدی هم گرفته نشد. قصه به سوی افتخار درباره یک مربی فوتبال به نام هادی خضوعی که هدایت تیم قهرمان ایران را بر عهده دارد. خضوعی که فساد و تبانی را در فوتبال نمی‌تواند تاب بیاورد، به نشانه اعتراض از ورزش و شغل محبوبش کناره‌گیری می‌کند، اما بعد، تصمیم به تیم‌داری می‌گیرد و باشگاهی را در سطح لیگ دسته سوم راه‌اندازی می‌کند و در نهایت، موفق می‌شود این تیم را قهرمان جام حذفی کند.
تقابل اخلاق و منفعت‌طلبی به بهانه فوتبال
قصه سریال به سوی افتخار حکایت تقابل همیشگی خیر و شر است. خضوعی و بازیکنان تیمش با ارائه فوتبال پاک و لحاظ مناسبات اخلاقی می‌کوشند تا تمام‌قد در برابر تیم سابق خود که ناصر، دستیار سابق خضوعی (با بازی سیاوش طهمورث) سکان رهبری‌اش را در دست دارد و برای بردن به هر وسیله و ترفند غیراخلاقی و ناجوانمردانه‌ای متوسل می‌شود، بایستند و با امکانات حداقلی و همدلی و صمیمیت، بر نداری‌ها و مشکلات اقتصادی فائق آیند و نماینده فوتبال پاک باشند. این مربی بااخلاق و شاگردانش در این مسیر مرارت‌ها می‌بینند و با سنگ‌اندازی‌ها و کارشکنی‌های متعدد مواجه می‌شوند، اما در نهایت، بر مشکلات چیره شده و با قهرمانی در جام حذفی، مزد صبوری و پشتکار خود را می‌گیرند.
در یادداشت‌نویسی بر سریال‌هایی که سال‌ها از پخش اولیه‌شان می‌گذرد و شکل و شمایل نوستالژی را برای مردم پیدا کرده‌اند، خواهی نخواهی خاطره‌بازی و بیان ناگفته‌ها بیشتر جذابیت دارد تا نقد فنی خود اثر. به طور مشخص، تماشای تیتراژ آغازین و پایانی چنین سریال‌هایی هم می‌تواند جالب و خاطره‌انگیز باشد. در مورد به سوی افتخار هم چنین قاعده‌ای برقرار است و با دیدن تیتراژ سریال، نکات جذاب و غافلگیرکننده زیادی را می‌توان رصد کرد. برای مثال، نویسنده سریال سعید سلطانی است که خودش در کسوت کارگردان، مجموعه‌های ماندگاری مانند «پس از باران»، «ستایش» و «خانه‌ای در تاریکی» را در کارنامه دارد. یا الهام غفوری که سال‌ها بعد تهیه‌کننده کار‌های همسرش (سیروس مقدم) شد و سریال‌های متعددی از جمله «پایتخت»، «پیامک از دیار باقی»، «میکائیل» و... را تولید کرد، منشی صحنه به سوی افتخار است. نمونه دیگرش فلورا سام که در یکی دو دهه اخیر علاوه بر بازیگری، حوزه‌های دیگری مانند کارگردانی، نویسندگی و اجرا را نیز تجربه کرده است کار چهره‌پردازی را در این سریال بر عهده دارد. ترکیب بازیگران سریال به سوی افتخار هم جالب و خاطره‌انگیز است. در این ترکیب از بازیگران پیشکسوتی که بسیاری از آنها دیگر در قید حیات نیستند مانند مهدی فتحی، نعمت گرجی و مهری ودادیان را می‌توان سراغ گرفت تا فوتبالیست‌های حرفه‌ای مثل مرحوم مجید سبزی و غلامرضا فتح آبادی.
سعید سلطانی در مقام نویسنده سریال، یک کاراکتر به نام غلام اسپاتی را نیز طراحی کرده است که با توجه به شغل و نوع ادبیاتش، در زمان خودش خیلی معنادار به نظر می‌رسید. غلام اسپاتی یک نمایشگاه‌دار اتومبیل است که عشق فوتبال دارد و آرزو می‌کند یک تیم از خودش داشته باشد و برای نیل به این هدف، از هیچ کاری رویگردان نیست. اکبر عبدی با بازی هنرمندانه در قالب این کاراکتر و تکیه‌کلام معروفش «به جون اسپات» شخصیتی تیپیکال، اما جذاب و ماندگار را خلق کرده است.
خطر افتادن به ورطه کلیشه و شعار
اصولاً در سریال‌هایی مانند به سوی افتخار که قصه‌های اخلاق‌مدارانه دارند و نوعی از تقابل خیر و شر را به تصویر می‌کشند، کار خواسته و ناخواسته به سمت شعارزدگی و پندگرایی می‌رود و شخصیت‌ها در دو قطب مثبت و منفی مطلق قرار می‌گیرند و تیپ‌زده و کلیشه‌ای به نظر می‌رسند. این اتفاق در سریال به سوی افتخار هم رخ داده است و آدم‌ها به خوب‌ها و بد‌ها مرزبندی شده‌اند؛ هادی خضوعی و شاگردانش از یک‌سو و ناصر و غلام اسپاتی و اعوان و انصارشان از طرف دیگر. با این حال، پرداخت به ورزش محبوب فوتبال، برخورداری از یک قصه جذاب و تیم بازیگری حرفه‌ای موجب شده تا سریال به سوی افتخار چه در زبان پخش اولیه و چه در بازپخش‌ها پربیننده باشد و حتی با گذشت زمان و به لحاظ نوستالژیک بودن جذابیت بیشتری هم پیدا کند.
سریال به سوی افتخار به کارگردانی سیروس مقدم و با هنرمندی داریوش ارجمند، مهدی فتحی، اکبر عبدی، سیاوش طهمورث، افسر اسدی، الهام پاوه‌نژاد، نعمت گرجی، محمد مختاری، امین زندگانی و... هر روز ساعت ۱۶ از شبکه آی‌فیلم روی آنتن می‌رود و ساعت ۲۴ بازپخش می‌شود.
انتهای پیام/
