شکست مذاکرات در صورت ورود به موضوع موشکی/ اروپایی‌ها نقش میانجی ندارند و در زمین آمریکا بازی می‌کنند
«رضا صارمی‌راد» کارشناس مسائل بین المللی در گفتوگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری آنا، درباره فعال شدن مکانیسم ماشه اظهار کرد: بحث مکانیسم ماشه همچنان مطرح است؛ به‌ویژه با توجه به دیدار‌های اخیر ایرانی‌ها با طرف‌های اروپایی در ترکیه. ظاهراً خروجی خاصی از این دیدار‌ها حاصل نشده است. وزیر امور خارجه کشورمان هم دیروز به این موضوع اشاره کرد و گفت که طرف غربی مدعی است به دنبال توافقی جامع‌تر با ایران است؛ توافقی که علاوه بر موضوعات هسته‌ای، برنامه‌های موشکی ایران را نیز شامل شود.
وی اضافه کرد: مذاکراتی که در سطح معاونان وزرای خارجه برگزار می‌شود، قرار نیست حتماً خروجی مشخصی داشته باشد. در این جلسات، صرفاً طرفین نظرات‌شان را بیان می‌کنند، سپس این نظرات به سطوح بالاتر منتقل می‌شود. اگر توافقی حاصل شود، جلسه بعدی در سطح وزرا برگزار خواهد شد.
موضع ایران درباره برنامه موشکی و غنی‌سازی ۶۰ درصدی
این کارشناس مسائل بین المللی بیان کرد: در مورد مکانیسم ماشه هم ما موضع‌مان را گفتیم. در جلسه روز جمعه حتی هیچ صحبتی درباره برنامه موشکی ایران نشد. البته این موضوع جزو آرزو‌های آنهاست، اما وقتی ما در بخش غنی‌سازی ۶۰ درصدی کوتاه نمی‌آییم، طبیعی است که درباره موشکی هم ورود نکنیم. آنها هم جرئت مطرح کردن آن را نداشتند. در دیدار روز جمعه بین معاونان و وزرای خارجه، چنین موضوعی اصلاً مطرح نشد.
صارمی‌راد تاکید کرد: چیزی که مطرح شد این بود که به مدت ۶ ماه، مکانیسم ماشه را به تعویق بیندازند، و در مقابل، ایران اجازه مذاکره با آمریکا یا موضوعات دیگر را بدهد. اما این هم به‌صورت رسمی و شفاف مطرح نشد. جالب است که سه‌بار این مسئله تنها از سوی فرانسوی‌ها مطرح شده است. آنها می‌گویند که موشک‌های ایران به مارسی می‌رسند و از این بهانه‌ها استفاده می‌کنند تا بتوانند بازخورد بگیرند و فضا را به سمت خودشان هدایت کنند.
شکست مذاکرات در صورت ورود به موضوع موشکی
وی ادامه داد: در واقع، آنها می‌دانند اگر موضوع موشکی را وارد مذاکرات کنند، اساساً مذاکره به شکست می‌انجامد. بزرگ‌ترین فشار غربی‌ها همین ابهام در برنامه هسته‌ای ایران است و تمام تلاششان این است که ایران اجازه بازگشت بازرسان آژانس را بدهد. گرچه ایران چنین اجازه‌ای را صادر کرده است ولی (این شامل بازدید نمی‌شود) و تا روز بازدید کارشناسان هنوز نمی‌شود به صوت قطعی صحبت کرد.
این کارشناس مسائل بین‌الملل افزود: غربی‌ها واقعاً کلافه‌اند. شرایط ما شبیه دوران مذاکرات سعدآباد در دهه ۸۰ شده است. آن زمان هم اروپایی‌ها دنبال این بودند که ایران اجازه بازرسی از یک سایت خاص را بدهد، چون ما مایل به مذاکره مستقیم با آمریکایی‌ها نبودیم. الان هم شرایط مشابهی داریم.
وی بیان کرد: ابهام در برنامه هسته‌ای ایران بزرگ‌ترین دغدغه غربی‌هاست. آنها می‌خواهند با هر ترفندی شده، اجازه بازرسی‌های گسترده‌تری از سوی آژانس را بگیرند. البته تا الان عملی نشده، ولی ما گفته‌ایم اگر توافقی حاصل شود، در هفته‌های آینده ممکن است این مسیر باز شود.
فعال‌سازی مکانیسم ماشه خواسته اروپا و آمریکا
صارمی‌راد در خصوص اینکه آیا هدف اروپایی‌ها فعال‌سازی مکانیسم ماشه است یا صرفاً دارند نقش بازوی آمریکا را ایفا می‌کنند؛ پاسخ داد: واقعیت این است که اسنپ‌بک (مکانیسم ماشه) هم خواسته آمریکاست، هم خواسته اروپایی‌ها. چون آمریکا عضو برجام نیست، نمی‌تواند خودش این کار را انجام بدهد، لذا آن را به اروپایی‌ها سپرده است. البته در حوزه تحریم‌ها اتفاقی نمی‌افتد. همان‌طور که قبلاً هم اشاره کردم، حتی در آخرین قطعنامه‌ها مانند ۱۹۲۹ هم به فروش نفت اشاره‌ای نشده بود.
وی ادامه داد: تحریم‌هایی که مطرح می‌شود بیشتر مربوط به بازدید از کشتی‌ها یا کالا‌هایی با کاربرد دوگانه است. پس تغییری در حوزه اقتصادی ایجاد نمی‌شود. هدف غربی‌ها بیشتر جنبه حقوقی و رسانه‌ای دارد. مثلاً بگویند ایران برگشته به ذیل بند ۷ منشور سازمان ملل. اما الان دیگر مثل سال ۲۰۱۵ نیست. سازمان ملل و شورای امنیت هم دیگر کارایی گذشته را ندارند. ما دیدیم که در موضوع غزه یا حمله به کشتی‌ها هیچ اقدامی از این نهاد‌ها ندیدیم.
اگر از NPT خارج شویم، بازرسی از سایت‌های هسته‌ای معنایی ندارد
این کارشناس با اشاره به صحبت سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس مبنی براینکه در صورت فعال‌سازی مکانیسم ماشه، ایران از پیمان NPT خارج خواهد شد. پاسخ داد: اگر ایران از NPT خارج شود، شرایط کاملاً عوض می‌شود. ما به یکی از کشور‌هایی تبدیل می‌شویم که هیچ تعهدی ندارند. مثل اسرائیل، پاکستان، هند، کره شمالی. دیگر بازرسی از سایت‌های هسته‌ای معنایی ندارد. البته این موضوع فعلاً به‌عنوان یک اهرم فشار استفاده می‌شود و سیاست قطعی جمهوری اسلامی نیست. ولی اگر این اتفاق بیفتد، فضا به‌شدت تغییر خواهد کرد.
وی با اشاره به اینکه آیا این خروج به ضرر ما تمام می‌شود؟ گفت: این تصمیم دو لبه است. از یک سو می‌توانیم با راحتی بیشتری برنامه‌سازی کنیم، اما از سوی دیگر، تمام دستاورد‌های بیست‌ساله ما که نشان می‌دادیم برنامه نظامی نداریم، زیر سؤال می‌رود. آن‌وقت شاید تنها مذاکره‌ای که باقی بماند، درباره بازگشت ایران به NPT باشد یا نه.
بازگشت بازرسان آژانس برای فشار بیشتر به ایران
صارمی‌راد در پایان در پاسخ به این سوال، اروپایی‌ها که تا پیش از این نقش میانجی را بازی می‌کردند، حالا بیشتر در نقش تخریبی ظاهر شده‌اند خاطرنشان کرد: به‌دنبال این هستند که دوباره همان نقش میانجی را به‌ظاهر بازی کنند؛ مثلاً وقتی می‌گویند بازرسان آژانس باید برگردند، این را به‌عنوان میانجیگری جا می‌زنند. ولی در واقع، این اقدام در راستای فشار بیشتر به ایران است.
انتهای پیام/
