کاهش ۴۰ درصدی تقاضای خودرو‌های داخلی؛ هشدار بازار به سیاست‌گذاران
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری آنا؛ برخی اخبار در روز‌های گذشته حاکی از کاهش ۴۰ درصدی تقاضا برای دور جدید ثبت نام خودرو توسط یکی از خودروسازان داخلی است. برای بررسی صحت و سقم این خبر و بررسی چرایی آن به گفتوگو با کارشناس خبره صنعت خودرو پرداخته‌ایم.
استاد دانشگاه علم و صنعت، با اشاره به افت محسوس تقاضا در بازار خودرو، این روند را نتیجه هم‌زمانی رکود، تثبیت نرخ ارز و کاهش رانت قیمتی دانست و تأکید کرد: حالا بهترین زمان برای آغاز اصلاحات ساختاری در صنعت خودروی کشور است.امیرحسین کاکایی، ضمن تایید این خبر، شرایط فعلی بازار را نتیجه چند عامل هم‌زمان دانست و تأکید کرد: در حال حاضر بهترین زمان برای آزادسازی قیمت خودرو و تمرکز بر مسائل مهم‌تری، چون ارتقاء کیفیت تولید است.
وی در توضیح شرایط جدید فروش خودروسازان اظهار داشت: در دوره اخیر ثبت‌نام ایران‌خودرو، مبلغی که باید در حساب وکالتی بلوکه می‌شد، از ۳۰۰ میلیون تومان به ۱۰۰ میلیون تومان کاهش یافته است. البته در گذشته نیز این رقم ۱۰۰ میلیون تومان بوده و افزایش موقتی آن به ۳۰۰ میلیون، صرفاً برای خودرو‌های خاص و پُرمتقاضی اعمال شده بود.
کاکایی در ادامه با اشاره به کاهش حدود ۴۰ درصدی متقاضیان، افزود: دلیل این کاهش بسیار روشن است. اگر به چند سال گذشته بازگردیم، همیشه خودرو‌هایی با رانت بالاتر – یعنی خودرو‌هایی که اختلاف بیشتری میان قیمت کارخانه و بازار آزاد داشتند – با تقاضای بیشتری مواجه می‌شدند. به‌عنوان نمونه، پژو پارس به دلیل سود خالص بالا، معمولاً دارای صف طولانی‌تری برای ثبت‌نام بود.
مدیر مرکز رشد وکارآفرینی دانشگاه علم و صنعت ایران، ادامه داد: در ماه‌های اخیر چند اتفاق هم‌زمان افتاده است. نخست اینکه در برخی خودرو‌های مونتاژی، قیمت کارخانه حتی از قیمت بازار بالاتر رفته، چرا که هزینه‌های تولید آنها افزایش یافته است. از سوی دیگر، رکود حاکم بر بازار باعث شده تا افرادی که این خودرو‌ها را از قبل خریداری کرده‌اند، حاضر شوند با قیمت پایین‌تری بفروشند؛ هرچند قیمت‌ها از سطح معینی پایین‌تر نمی‌آید. در واقع قیمت‌ها تقریباً با ارزش ریالی خودرو‌های وارداتی برابری می‌کند. به‌طور مثال، اگر خودرویی ۱۰ هزار دلار قیمت دارد، معادل ریالی آن حدود ۸۸۰ میلیون تومان است.
بازار عملاً با کاهش تقاضای جدی مواجه شده که عمدتاً به دلیل کاهش فاصله میان قیمت کارخانه و بازار آزاد و همچنین تثبیت نرخ ارز در نقطه‌ای تعادلی است
عضو هیأت علمی دانشگاه علم و صنعت درباره خودرو‌های تولید داخل نیز گفت: در خصوص شرکت‌های خودروساز داخلی نظیر ایران‌خودرو و سایپا نیز همین روند دیده می‌شود. برخلاف سال‌هایی مانند ۱۳۹۸ یا ۱۳۹۹ که بازار با جهش ناگهانی نرخ ارز روبه‌رو بود و سرمایه‌گذاران به امید کسب سود وارد بازار خودرو می‌شدند، امروز افراد ترجیح می‌دهند سرمایه خود را به جای راکد نگه‌داشتن در ثبت‌نام خودرو، در بازار‌های دیگر به گردش درآورند. به همین دلیل، تعداد متقاضیان به‌طور محسوسی کاهش یافته است. این موضوع نه فقط برای سایپا، بلکه برای تمام خودروسازان کشور صدق می‌کند.
کاکایی همچنین تصریح کرد: در حال حاضر، بازار خودرو در وضعیت رکودی قرار دارد و این فرصتی طلایی برای پایان دادن به قیمت‌گذاری دستوری است. وی تأکید کرد: اگر قیمت‌ها آزاد شود، خودروسازان دیگر نمی‌توانند از زیان‌ده بودن به‌عنوان بهانه‌ای برای ضعف در کیفیت استفاده کنند و می‌توان آنها را بابت کیفیت پاسخگو دانست.
مدیر مرکز رشد و وکارآفرینی دانشگاه علم و صنعت ایران، در پایان خاطرنشان کرد: قیمت خودرو هرگز تا سطحی غیرواقعی مانند نصف قیمت فعلی کاهش نخواهد یافت، چرا که هزینه تمام‌شده تولید واقعی است و تولیدکننده حاضر به زیان دادن نیست. اگر اجازه داده شود قیمت‌ها در بازار تعیین شوند و رقابت واقعی شکل بگیرد، به‌تدریج بازار به تعادل خواهد رسید. این مسیر، تنها راهکار منطقی برای پایان دادن به رانت و ناکارآمدی در صنعت خودروی کشور است.
انتهای پیام/
