وقتی نوحه ملی شد / «ای ایران» در شب عاشورا، تجویز یک مجتهد تاریخ‌ساز
به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، در شب دهم محرم، جایی در قلب حسینیه امام خمینی(ره)، آن‌هم در پس از جنگ ۱۲روزه با اسرائیل، اتفاقی رخ داد که باید در تاریخ فرهنگ و دیانت ایرانی ثبت شود: رهبر انقلاب، یک مجتهد مسلم و نائب امام زمان، از مداح مجلس روضه خواست که بخواند: «ای ایران». این لحظه، فقط یک انتخاب شعری نبود؛ بلکه یک تصمیم تاریخی بود؛ تلاقی شور ملی و شور حسینی در نقطه‌ای که صدای محمد نوری و نغمه عاشورا به هم رسیدند.
سرود ملی در شب ماتم
دهه اول محرم امسال، فقط موسم عزاداری نبود؛ صحنه‌ای برای نشان دادن عمق پیوند «ایران» و «عاشورا» بود. وقتی محمود کریمی ذاکر اهل بیت در نخستین شب ماه محرم سرود ملی‌ـ میهنی «ای ایران» را به سبک نوحه‌خوانی اجرا کرد، کمتر کسی تصور می‌کرد که این انتخاب، آن‌قدر طنین پیدا کند که تا شب عاشورا برسد به قلب روضه‌ای که رهبر معظم انقلاب در آن حضور دارند.
اما همین اتفاق افتاد. با درخواست مستقیم حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای از مداح مراسم که بخواند: ای ایران، این قطعه به یک رخداد فرهنگی، ملی، و حتی اعتقادی تبدیل شد. تجویزی که نشان داد در نظام اسلامی، نه تنها دین و ملیت در تقابل نیستند، بلکه عمیق‌ترین شکل پیوند را با یکدیگر دارند.
از نغمه جنگ تا نوحه عاشورا
سرود «ای ایران»، اثری است ماندگار با صدای زنده‌یاد محمد نوری که در دوران دفاع مقدس روحیه‌بخش مردم بود. این قطعه که با آهنگسازی محمد سریر و شعر تورج نگهبان در دهه ۶۰ شکل گرفت، از همان ابتدا حامل نوعی شور، حماسه و وطن‌دوستی نجیبانه بود.
حالا در جنگ تحمیلی دوم، آن هم در آستانه عاشورا، این ترانه دوباره معنا یافت. اما این بار، نه فقط در قالب یک آهنگ، بلکه در قالب نوحه‌ای که از زبان یک ملت زخم‌خورده، اما مقاوم، بیرون می‌آید. قطعه‌ای که به تعبیر جامعه‌شناسان هنر بازآفرینی شده نه فقط در زبان، بلکه در بافت اجتماعی یک ملت عاشورایی.
مجتهدی که شور ملی را به ماتم مذهبی گره زد
درک اینکه چه زمانی باید کدام نماد را به کار برد، هنری فراتر از سیاست است. رهبر معظم انقلاب در اوج مناسک مذهبی و در حساس‌ترین شب محرم، نه فقط اجازه که تجویز می‌کنند: ایران را بخوان. این تصمیم، نشانه‌ای از درایت لحظه‌شناس رهبری است؛ درایتی که پشتوانه‌اش، فهم مردم، شناخت شرایط سیاسی، و اشراف فرهنگی است.
تجویزی که یک راهبرد فرهنگی بود، نه صرفاً یک اتفاق حسی. یک حرکت دقیق برای به‌صحنه‌آوردن وحدت عمومی، تقویت غرور ملی و هم‌زمان عمق‌بخشیدن به معنا و پیام عاشورا در متن ایران معاصر.
ایران عاشورایی؛ عاشورای ایرانی
شب عاشورای امسال، نام‌ها و معناها در هم تنیدند: کربلا و خرمشهر، نوحه و نغمه، ماتم و میهن و در این میان، «ای ایران» دیگر فقط یک ترانه نبود؛ یک بیانیه عزتمند از جانب مردمی بود که هم برای دینشان گریه می‌کنند، هم برای خاکشان می‌ایستند.
و رهبرشان کسی است که این رمزگشایی را بلد است که بداند کِی اشک، تبدیل به فریاد می‌شود. کِی سوگواری، تفسیر ایستادگی می‌گیرد. و کِی باید به مداح گفت: «بخوان برای ایران».
عقلانیتی که به وقت می‌جوشد
در میان روزمره‌گی سیاست و غوغای رسانه، برخی تصمیم‌ها تنها از دل کسی بر می‌آید که «عارف و مجتهد» است و با مردم و لحظه یکی شده.
رهبر معظم انقلاب در شب عاشورا نشان دادند که چگونه باید «ایران» را در بستر «عاشورا» بازتعریف کرد.
به قول اسماعیل رمضانی کارشناس دینی: «در تاریخ ثبت شود که یک مجتهد مسلم در شب عاشورا سرود ای ایران بخوان را تجویز می‌کند.»
این تجویز، سرآغاز فصلی جدید از وحدت ملی ـ مذهبی در ایران است؛ نمادی از رهبری که نه تنها می‌شنود و می‌بیند، بلکه می‌فهمد و می‌سازد.
انتهای پیام/
