سفر ممنوعه تروریسم به قلب قفقاز/ زنگ خطر برای امنیت ملی ایران

به گزارش خبرگزاری آنا، سفر جنجالی احمد الشرع، مشهور به ابو محمد الجولانی، رئیس موقت سوریه به باکو، نه‌تنها نقطه عطفی در تحولات سیاسی سوریه پس از فروپاشی نظام اسد محسوب می‌شود، بلکه زنگ خطر جدی برای امنیت ملی ایران و منطقه قفقاز جنوبی به صدا درآورده است؛ سفری که پشت‌پرده آن، بیش از آنکه دیپلماتیک باشد، بوی بازسازی شبکه‌های تروریستی و تدارک آرایش جدید ضدایرانی می‌دهد.

پیشینه و نقش جولانی و جبهه النصره

جبهه النصره از سال ۲۰۱۱ همزمان با آغاز بحران سوریه تشکیل شد و پس از مدتی به شاخه رسمی گروه تروریستی القاعده در سوریه تبدیل گردید. «ابو محمد الجولانی» از بدو تأسیس گروه، رهبری آن را بر عهده داشت و طی دهه گذشته به یکی از چهره‌های شاخص و خطرناک تروریسم در خاورمیانه بدل شده است. جبهه النصره مسئول صدها عملیات تروریستی در سوریه و مناطق اطراف بوده و نقش کلیدی در تحولات نظامی و سیاسی این کشور دارد.

از سوی دیگر، جبهه النصره به عنوان بازوی فعال القاعده در منطقه، شبکه‌های گسترده‌ای از تروریست‌ها، تامین‌کنندگان تسلیحات و تامین‌کنندگان مالی در خاورمیانه و فراتر از آن ایجاد کرده است.

چرایی و اهداف سفر جولانی به باکو

الف) تثبیت جایگاه سیاسی و کسب حمایت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی
با تکیه بر جایگاه جدید، جولانی تلاش دارد از طریق سفر به باکو و گفت‌وگو با مقامات آذربایجانی، حمایت‌های سیاسی، مالی و لجستیکی لازم برای تثبیت دولت موقت سوریه را جلب کند. جمهوری آذربایجان به دلیل موقعیت ژئوپولیتیکی خود و روابطش با بازیگران غربی و منطقه‌ای، به عنوان نقطه‌ای حیاتی برای این اهداف انتخاب شده است.

ب) گسترش نفوذ و شبکه‌سازی در قفقاز جنوبی
جولانی با این سفر به دنبال تعمیق نفوذ گروه‌های تحت امرش در منطقه قفقاز و افزایش هماهنگی‌های نظامی و امنیتی است. قفقاز جنوبی به دلیل تنش‌های قومی و سیاسی، بستری حساس برای فعالیت‌های تروریستی و ایجاد جبهه‌های جدید علیه محور مقاومت و ایران محسوب می‌شود.

ج) تلاش برای بازتعریف بحران سوریه
این سفر فرصتی برای جولانی است تا با بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای درباره تقسیم نقش‌ها و آینده سیاسی سوریه مذاکره کند و به گونه‌ای موقعیت سیاسی و نظامی خود را بازسازی کند.

پیامدهای سفر جولانی برای ایران و منطقه

• تهدید امنیت مرزهای شمال غرب ایران: افزایش نفوذ گروه‌های مسلح تحت امر جولانی در قفقاز، می‌تواند راه نفوذ تروریست‌ها به مرزهای ایران را هموار سازد.

• افزایش تنش‌های قومی و سیاسی: گروه‌های وابسته به جولانی می‌توانند از اختلافات قومی منطقه برای افزایش ناامنی و ایجاد بحران در داخل ایران بهره ببرند.

• تضعیف محور مقاومت: این تحولات منجر به کاهش نفوذ سیاسی و نظامی ایران در منطقه و تقویت جریان‌های ضدمقاومت خواهد شد.

• ضرورت واکنش هماهنگ و هوشمندانه: نیاز فوری به افزایش همکاری‌های امنیتی، اطلاعاتی و دیپلماتیک برای مقابله با تهدیدات جدید.

توصیه‌های راهبردی

• تقویت همکاری‌های منطقه‌ای: همکاری‌های امنیتی و اطلاعاتی میان ایران و کشورهای منطقه برای مقابله با نفوذ تروریسم باید افزایش یابد.

• دیپلماسی فعال: ایران باید با استفاده از ظرفیت‌های دیپلماتیک مانع از تثبیت موقعیت جولانی در منطقه شود.

• مبارزه با تامین مالی تروریسم: مقابله با منابع مالی گروه‌های تروریستی که احتمالا از طریق قفقاز تامین می‌شوند، باید در اولویت قرار گیرد.

• افزایش آمادگی دفاعی مرزی: تقویت مرزهای شمال غرب کشور و افزایش آمادگی نیروهای دفاعی ضروری است.

انتقال تروریست‌ها و پروژه ناامن‌سازی مرزهای ایران

اطلاعات به‌دست‌آمده از منابع میدانی و تحلیل‌های امنیتی حاکی از آن است که سفر جولانی به باکو تنها به‌منظور رایزنی دیپلماتیک نبوده، بلکه مقدمه‌ای برای استقرار بخشی از نیروهای سابق جبهه النصره در خاک جمهوری آذربایجان و دیگر مناطق حساس قفقاز جنوبی بوده است. این انتقال، از طریق کانال‌های ترکیه و با پوشش نهادهای غیردولتی انجام شده و اهداف زیر را دنبال می‌کند:

• ایجاد کانون ترور و آشوب در حاشیه شمال‌غربی ایران: جولانی به دنبال تشکیل سلول‌های خاموش در نزدیکی مرزهای ایران است تا در شرایط خاص، علیه منافع جمهوری اسلامی ایران دست به اقدام بزنند.

• احیای هویت عملیاتی جبهه النصره در پوشش دولت موقت: با کاهش میدان عمل در سوریه، قفقاز جنوبی به عنوان پایگاه جایگزین عملیات‌های خرابکارانه طراحی شده است.

• سوءاستفاده از بافت قومی و اجتماعی شمال‌غرب ایران: تلاش برای نفوذ در لایه‌های اجتماعی آسیب‌پذیر، با هدف تحریک ناآرامی‌های امنیتی و قومی.

• هم‌افزایی با شبکه‌های افراط‌گرا و نفوذی در منطقه: استفاده از بستر جمهوری آذربایجان برای اتصال به حلقه‌های نفوذ داعش، القاعده و گروه‌های افراطی آسیای میانه.

این روند تهدیدی مستقیم برای امنیت داخلی ایران و ثبات منطقه‌ای محسوب می‌شود و نیازمند پاسخ پیش‌دستانه و قاطع در سطوح امنیتی، اطلاعاتی و دیپلماتیک است.

به گزارش آنا، سفر جولانی به باکو، نمادی از تداوم فعالیت‌های ضدایرانی و تلاش برای تغییر معادلات امنیتی در منطقه است. ایران به عنوان بازیگر کلیدی در حفظ ثبات غرب آسیا، باید با درک دقیق این تحولات و با بهره‌گیری از ظرفیت‌های امنیتی، اطلاعاتی و دیپلماتیک، پیش‌دستی کرده و تهدیدات را در ریشه‌ مهار کند.

این اقدام جولانی هشدار مهمی به سیاستگذاران امنیتی جمهوری اسلامی ایران است که تحولات قفقاز جنوبی و نقش بازیگران منطقه‌ای را در کنار تهدیدات تروریستی به دقت رصد کنند و استراتژی‌های مقابله‌ای چندوجهی تدوین نمایند.