«پرتاب اکاذیب»؛ مهمترین تکنیک جنگ روانی

خبرگزاری آنا ـ حسین بوذری؛ در عصر کنونی که فناوریهای ارتباطی و رسانهای به مثابه ابزارهای توانمند در بازتولید و انتقال اخبار، اطلاعات و روایتها عمل میکنند، جنگهای سایبری و عملیات روانی بهعنوان مهمترین مولفههای جنگ نرم، نقش تعیینکنندهای در شکلدهی به افکار عمومی و هدایت سیاستها و استراتژیهای ملی و بینالمللی ایفا میکنند.
در این عرصه، نفوذ رسانهها نهتنها در انعکاس رویدادها (مانند جنگ تحمیلی ۱۲ روزه)، بلکه در ساختاربندی برداشتهای ذهنی و عاطفی جامعه از واقعیت، نقشی بسزایی دارد، بهخصوص در منازعات و تنشهای بینالمللی، دشمنان با استناد به نظریههای جنگ روانی و بهرهگیری از فناوریهای نوین، در پی تأثیرگذاری بر فرایندهای شناختی و نظام فکری جامعه هدف هستند.
هدف غایی این اقدامات، تحریف واقعیتها بهمنظور تأمین منافع خود و اعمال کنترل بر جهتگیریهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جوامع است.
از این رو، شناسایی دقیق استراتژیها، تاکتیکها و ابزارهای مورد استفاده در عملیات روانی و پروپاگاندا، مستلزم انجام تحلیلهای عمیق و جامع است تا بتوان راهکارهای مؤثری در برابر تحریفهای رسانهای دشمن ارائه کرد و از این طریق، امنیت ملی، ثبات اجتماعی و هویت فرهنگی را حفظ و ارتقا بخشید.
در این راستا، اهمیت توسعه سواد رسانهای، تقویت اثربخشی رسانههای داخلی و ارتقای توانمندیهای دفاعی در حوزه رسانه، به عنوان ارکان اصلی مقابله با عملیات روانی و جنگ نرم، بیش از پیش آشکار میشود.
از این رو ضروری است سیاستگذاران، فعالان رسانهای و نخبگان جامعه در قالب یک استراتژی منسجم و هماهنگ، اقدامات عملیاتی مؤثری را در این حوزه به انجام رسانند.
به عنوان نمونه، عملیات روانی رسانههای معاند بهخصوص مشخصاً شبکه صهیونیستی ـ آمریکایی اینترنشنال در جریان واقعه بمباران خیابان تجریش توسط رژیم کودککُش و جنایتکار صهیونیستی قابل مشاهده بود، رژیمی که هیچگونه تعهدی به اصول و قواعد بینالمللی ندارد و مزدوران رسانهای وابسته به آن در تلاش برای توجیه اقدامات جنایتکارانه این رژیم با تحریف واقعیتها، سعی در انحراف افکار عمومی دارند.
به عنوان مثال تحلیلگر نظامی این شبکه در واکنش به این جنایت، حمله به میدان تجریش را اقدامی مشروع تلقی کرده و کشتار غیرنظامیان را جنایت جنگی محسوب نمیکند.
خبرنگار آنا در نقد این گزاره گفتوگویی را با داود نعمتی انارکی تحلیلگر و کارشناس ارشد رسانه و عضو هیئت علمی دانشگاه صدا و سیما ترتیب داده است تا ابعاد حقوقی و رسانهای این رویداد را مورد بررسی قرار دهد.
آنچه در پی میآید، ماحصل این گفتوگو است.
حمله رژیم صهیونیستی به خیابان تجریش جنایت جنگی است
آنا: در ارتباط با حمله رژیم جعلی و فاسد صهیونیستی به محلهای غیر نظامی مانند زدن خیابان منتهی به میدان قدس تجریش که اتومبیلها پشت چراغ قرمز بودند، اکنون دو روایت وجود دارد، نخستین روایت به واقعی بودن حمله اشاره دارد و یک روایت نیز به ساختگی بودن فیلم حمله میپردازد، به نظر شما این موضوع را چگونه میتوان ارزیابی کرد؟
نعمتی انارکی: در ارتباط با حمله رژیم غاصب صهیونیستی به آن منطقه باید عرض کنم که اصابت موشک به منطقه تجریش با شواهد میدانی مانند خسارات فیزیکی و نیز فیلمهایی که وجود دارد مورد تأیید است.
آسیب به لولههای آب و غرقاب شدن خیابان، گواهی عینی بر قدرت انفجار و واقعی بودن حمله است وادعای «جعلی بودن» با این شواهد ملموس تناقض دارد.
آنا: به نظر شما حکم حمله رژیم صهیونیستی به میدان قدس تجریش بر مبنای قواعد بینالمللی و نیز افکار عمومی جهانی چیست؟
نعمتی انارکی: باید عرض کنم که این حمله بر مبنای حقوق بینالملل محکوم است، چراکه حمله به مناطق غیرنظامی و نقض قوانین جنگ هم محسوب میشود، مگر اینکه ثابت شود این مناطق برای اهداف نظامی استفاده میشده که چنین چیزی نبوده، بنابراین چنین حملهای جنایت جنگی به شمار میآید.
آسیب به لولههای آب و غرقاب شدن خیابان، گواهی عینی بر قدرت انفجار و واقعی بودن حمله صهیونیستها به خیابان تجریش است و بهنظر من ادعای «جعلی بودن» با این شواهد ملموس تناقض دارد
این نکته را هم عرض کنم که رژیم صهیونیستی و نیز رسانههای طرفدار آنها معمولاً چنین حملاتی را دفاع از خود یا هدف قرار دادن تهدیدات امنیتی توجیه میکنند، اما ما نباید تحت تأثیر این توجیهات باشیم، چراکه واقعیت برخی از حملات چیزی برخلاف ادعاهای آنهاست، یعنی اماکن غیرنظامی را هدف قرار دادهاند، به همین دلیل جنایت جنگی محسوب میشود.
این توجیهات بین افکار عمومی جهانی و نیز بین محافل بینالمللی نیز پذیرفته نخواهد بود، بهخصوص که تصاویر حمله به خیابان تجریش و حجم خرابی خلاف آن چیزی است که رسانههای طرفدار رژیم صهیونیستی بیان میکنند.
آنا: چرا رژیم صهیونیستی در این ارتباط عکسالعملی نشان نمیدهد؟
نعمتی انارکی: درباره عدم پاسخگویی رژیم صهیونی به این موضوع میتوان دلایلی را ذکر کرد، ازجمله عدم تمایل به پذیرش اینکه حمله به منطقه غیرنظامی بوده است، دلیل اصلی عدم پاسخگویی صهیونیستها به دلیل پیامدهای حقوقی و سیاسی است که باید به جهان پاسخ دهد، بنابراین تمایل دارند که برای کاهش فشار افکار عمومی به انکار یا تحریف واقعیت بپردازند.
چرا رسانههای معاند در حال توجیه حمله تروریستی صهیونیستها به خیابان تجریش هستند؟
آنا: رسانه اینترنشنال با وجود مستندات کافی، مجبور شده به ظاهر جنایت صهیونیستها در خیابان تجریش را بپذیرد، اما از سویی این جنایت را با توجیهاتی مانند خطا رفتن موشک لاپوشانی کنند.
نعمتی انارکی: بله. رسانههایی مانند اینترنشنال ممکن است به دلایلی در حال توجیه یا انکار این حمله باشند، مانند وابستگی سیاسی یا حتی وابستگی مالی به گروههایی که از رژیم صهیونیستی حمایت میکنند.
از سویی دیگر این رسانهها تلاش میکنند تا با ایجاد جنگ روانی و اطلاعاتی در گزارشهای ضد اسرائیلی رسانههای مختلف تردید ایجاد کنند و چنین رویهای بخشی از پروپاگاندای کاهش اثر رسانهای حمله به مناطق غیرنظامی است.
آنا: برای خنثیسازی روایتهای ساختگی وغیرواقعی برخی رسانهها ازجمله اینترنشنال چگونه باید عمل کرد؟
نعمتی انارکی: برای خنثیسازی روایتهای غیرواقعی و پروپاگاندایی میتوان از راهکارهای مختلفی استفاده کرد، ازجمله مستندسازی و انتشار گسترده حقایق، فیلمها، عکسها و شواهد میدانی از منابع معتبر مانند شاهدان عینی و این اطلاعات باید با تحلیلهای واقعبینانه به مخاطبان ارائه شود.
همچنین میتوان با استفاده از زمانبندی دقیق و مکانیابی جغرافیایی برای اثبات اصالت محتوا استفاده کرد.
ازسویی تولید محتوای متقن مانند مصاحبه با بازماندگان، تحلیل کارشناسان نظامی برای بیاثر کردن ادعاهای دروغ میتواند اثربخش باشد.
آنا: و سخن پایانی...
نعمتی انارکی: رژیم صهیونیستی و رسانههای حامی آن با استفاده از تکنیکهای جنگ روانی سعی در تحریف واقعیت دارند، درحقیقت جنگ روانی برای ایجاد تردید در افکار عمومی انجام میشود و تکنیک اصلی آن هم تکنیک «پرتاب اکاذيب» است و در استفاده از این تکنیک نیز آنها نیازی به ارائه مدرک ندارند؛ چراکه ویژگی تکنیک «پرتاب اکاذيب» چنین است.
اما رسانههایی که به دنبال بیان واقعیت هستند با مستندسازی، ارائه مدرک و مستندات میتوانند به افشاگری بپردازند و تکنیک پرتاب اکاذیب رقیب را خنثی کنند.
کلید موفقیت، در این برهه، سرعت عمل، هماهنگی رسانهای و استفاده از ابزارهای تأثیرگذار بر افکار عمومی است.
انتهای پیام/