۲۷/ خرداد /۱۴۰۴

دهه اول ذی‌الحجه؛ ۱۰ روز طلایی برای بازسازی معنوی

دهه اول ذی‌الحجه؛ ۱۰ روز طلایی برای بازسازی معنوی
دهه اول ماه ذی‌الحجه، فرصتی طلایی برای خودسازی و بندگی است. ایامی که در روایات اسلامی از آن به عنوان «ایام معلومات» یاد شده و اعمال ویژه‌ای چون نماز، روزه و دعا در این روز‌ها توصیه شده است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا؛۱۰ روز آغازین ماه ذی‌الحجه، فرصتی بی‌تکرار برای احیای دل و بازسازی معنوی است. ۱۰ روزی که در منابع دینی، ارزش آنها حتی با شب‌های قدر مقایسه شده و مورد تأکید فراوان قرآن و روایات قرار گرفته است. قرآن در سوره «فجر»، به این شب‌ها قسم یاد می‌کند: «وَ الْفَجْرِ * وَ لَیالٍ عَشْر»؛ مفسران اهل‌بیت (ع) اتفاق دارند که منظور از این ۱۰ شب، همان دهه اول ماه ذی‌الحجه است؛ روز‌هایی که به تعبیر امام سجاد (ع)، بستر رشد روحی و نزدیک شدن به خداست.

چرا این ۱۰ روز مهم است؟

به تعبیر قرآن، این ایام «ایام معلومات» هستند، ایامی که باید در آنها خدا را یاد کرد، بندگی را تمرین کرد و با دل بریدن از دنیا، دل به رضای خدا بست. در این دهه، سه مناسبت بزرگ و کلیدی جای گرفته است:

۱ ـ روز عرفه؛ روز دعا، اشک، و مناجات با خداوند، با دعای جاودانه امام حسین (ع)
۲ ـ عید قربان؛ یادآور بندگی حضرت ابراهیم (ع) و تسلیم اسماعیل (ع)
۳ ـ روز ترویه و تشریق که حجاج خانه خدا، گام‌به‌گام به نقطه اوج حج می‌رسند

البته این دهه، تنها مخصوص حجاج نیست؛ برای همه مؤمنان در هر کجا که هستند، دری به سمت معنویت باز شده است.

چه کار کنیم تا بهره‌مند شویم؟

در روایات، بر اعمالی مانند روزه گرفتن (خصوصاً در روز نهم که معادل کفاره گناهان دو سال است)، شب‌زنده‌داری، خواندن قرآن، دعای امام حسین (ع) در عرفه، صدقه دادن، صله رحم و استغفار تأکید شده است.

از پیامبر اسلام نقل است که «هیچ روزی نیست که عمل صالح در آن نزد خداوند محبوب‌تر از این ۱۰ روز باشد.» حتی یک ذکر ساده، یک تسبیح یا یک نیت خیر در این ایام، وزن مضاعفی دارد.

اعمالی که می‌توانید در دهه اول ماه ذی الحجه انجام دهید

۱ ـ نماز
امام صادق (ع) می‌فرماید: پدرم حضرت امام باقر (ع) به من فرمود: پسرم! در دهه نخست از ماه ذی‌الحجه، هر شب میان نماز مغرب و عشاء این دو رکعت نماز را ترک مکن؛ در هر رکعت سوره حمد و سوره توحید را می‌خوانی، پس از آن این آیه (آیه ۱۴۲ سوره اعراف) را می‌خوانی: «وَ وَاعَدْنَا مُوسَی ثَلاثِینَ لَیْلَةً وَ أَتْمَمْنَاهَا بِعَشْرٍ فَتَمَّ مِیقَاتُ رَبِّهِ أَرْبَعِینَ لَیْلَةً وَ قَالَ مُوسَی لِأَخِیهِ هَارُونَ اخْلُفْنِی فِی قَوْمِی وَ أَصْلِحْ وَ لا تَتَّبِعْ سَبِیلَ الْمُفْسِدِینَ.»
۲ ـ روزه گرفتن
در روایتی امام موسی کاظم (ع) آمده است که «هر کس ۹ روز اول ذی الحجه را روزه بدارد، خداوند ثواب روزه تمام عمر را برای او می‌نویسد.» 
۳ ـ خواندن دعا بعد از نماز
ابوحمزه ثمالی روایتی از امام صادق (ع) نقل کرده است که آن حضرت، از روز اول تا عصر روز عرفه، پس از نماز صبح و قبل از نماز مغرب این دعا را می‌خواند: «اللَّهُمَّ هَذِهِ الْأَیَّامُ الَّتِی فَضَّلْتَهَا عَلَی الْأَیَّامِ وَ شَرَّفْتَهَا قَدْ بَلَّغْتَنِیهَا بِمَنِّکَ وَرَحْمَتِکَ، فَاَنْزِلْ عَلَیْنا مِنْ بَرَکاتِکَ، وَاَوْسِعْ عَلَیْنا فی‌ها مِنْ نَعْمآئِکَ. اَللّـهُمَّ اِنّی اَسْئَلُکَ اَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد، وَاَنْ تَهْدِیَنا فی‌ها لِسَبیلِ الْهُدی، وَالْعَفافِ وَالْغِنی، وَالْعَمَلِ فی‌ها بِما تُحِبُّ وَتَرْضی.
اَللّهُمَّ اِنّی اَسْئَلُکَ یا مَوْضِعَ کُلِّ شَکْوی، وَیا سامِعَ کُلِّ نَجْوی، وَیا شاهِدَ کُلِّ مَلاَ، وَیا عالِمَ کُلِّ خَفِیَّة، اَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد، وَ اَنْ تَکْشِفَ عَنّا فیهَا الْبَلاءَ، وَ تَسْتَجیبَ لَنا فیهَا الدُّعآءَ، وَ تُقَوِّیَنا فی‌ها وَ تُعینَنا. وَتُوَفِّقَنا فی‌ها لِما تُحِبُّ رَبَّنا وَتَرْضی، وَعَلی مَا افْتَرَضْتَ عَلَیْنا مِنْ طاعَتِکَ، وَطـاعَةِ رَسُولِکَ وَاَهْلِ وِلایَتِکَ.
اَللّـهُمَّ اِنّی اَسْئَلُکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ، اَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد، وَاَنْ تَهَبَ لَنا فیهَا الرِّضا. اِنَّکَ سَمیعُ الدُّعآءِ، وَلا تَحْرِمْنا خَیْرَ ما تُنْزِلُ فی‌ها مِنَ السَّمآءِ، وَطَهِّرْنا مِنَ الذُّنُوبِ یا عَلاّمَ الْغُیُوبِ، وَاَوْجِبْ لَنا فی‌ها دارَ الْخُلُودِ، اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد، وَلا تَتْرُکْ لَنا فی‌ها ذَنْباً اِلاَّ غَفَرْتَهُ، وَلا هَمّاً اِلاَّ فَرَّجْتَهُ، وَلا دَیْناً اِلاَّ قَضَیْتَهُ، وَلا غائِباً اِلاَّ اَدَّیْتَهُ، وَلا حاجَةً مِنْ حَوائِجِ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ اِلاَّ سَهَّلْتَها وَیَسَّرْتَها، اِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْء قَدیرٌ. 
اَللّـهُمَّ یا عالِمَ الْخَفِیّاتِ، یا راحِمَ الْعَبَراتِ، یا مُجیبَ الدَّعَواتِ، یا رَبَّ الْأَرَضِینَ وَالسَّمواتِ، یا مَنْ لا تَتَشابَهُ عَلَیْه

ِ الْأَصْوَاتُ، صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد، وَاجْعَلْنا فی‌ها مِنْ عُتَقآئِکَ وَطُلَقآئِکَ مِنَ النّارِ، وَالْفائِزینَ بِجَنَّتِکَ. وَالنّاجینَ بِرَحْمَتِکَ، یااَرْحَمَ الرّاحِمینَ، وَصَلَّی اللهُ عَلی سَیِّدِنا مُحَمَّد وَآلِهِ اَجْمَعینَ، وَسَلَّمَ عَلَیْهِمْ تَسْلیماً.»
همچنین در حدیثی از پیامبر اکرم (ص) آمده است که «هر کس سوره فجر را را در دهه اول ماه ذی الحجه قرائت کند گناهانش بخشیده می‌شود و اگر در غیر این ایام خوانده شود مایه نورانیت او در قیامت می‌شود.» 

نسخه‌ای برای زندگی امروز

با این وجود در شلوغی‌های زندگی امروز، دهه ذی‌الحجه فرصتی برای توقف و تجدید قواست. اگر در رمضان جا ماندیم، اگر شب‌های قدر را آن‌گونه که باید بهره نبردیم، این دهه، جبران‌کننده است. نیازی به برنامه‌های پیچیده نیست.

ـ یک نیت برای روزه
ـ یک بخش کوچک از دعای عرفه در هر روز
ـ یک تصمیم برای ترک یک عادت غلط 
همه می‌تواند تحولی بزرگ در زندگی‌مان ایجاد کند.

عید قربان؛ نقطه اوج این مسیر

دهه با عید قربان به اوج می‌رسد؛ عیدی که فقط جشن نیست، بلکه تمرینی برای قربانی کردن آنچه بین ما و خدا مانع است. حال کنار قربانی گوسفند، شاید نیاز باشد نفس سرکش‌مان را قربانی کنیم، یا خودخواهی و وابستگی‌ها را.

انتهای پیام/

ارسال نظر
گوشتیران
قالیشویی ادیب