مسقط، میدان دیپلماسی یا رسوایی مجدد بدعهدی آمریکا؟

به گزارش خبرگزاری آنا، شنبه پیشرو قرار است مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا در مسقط، پایتخت عمان، برای سومین بار ادامه باید. این مذاکرات که از آن بهعنوان یکی از اقدامات تازه در جهت کاهش تنشهای بینالمللی و منطقهای یاد میشود، نقطهای دیگر در تلاشها برای دستیابی به تعامل و گفتوگو میان دو کشور با سابقه طولانی اختلافات و چالشها به شمار میرود. آنچه که از دید مقامات ایرانی اهمیت ویژهای دارد، حضور با عزت و حفظ منافع ملی در تمامی مراحل این گفتوگوهاست. ایران همواره تأکید کرده است که هیچگونه مذاکرهای را بدون در نظر گرفتن مصلحت عمومی و عزت ملی آغاز نمیکند و این موضوع در مذاکرات پیشرو نیز به روشنی دیده میشود.
مذاکره تصمیم کلیت نظام بوده است
حضور جمهوری اسلامی ایران در این مذاکرات بهعنوان یک رویکرد اصولی برای دفاع از حقوق ملت ایران است. این رویکرد، برخلاف برخی تصورها، به هیچ عنوان یک تاکتیک کوتاهمدت یا روشی برای کاهش فشارهای بیرونی تلقی نمیشود، بلکه یک حرکت سنجیده بر اساس تصمیم کلیت نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران است.
مقامات ایرانی از همان ابتدا بر این نکته تأکید کردهاند که مذاکرات پیشرو، صرفاً نتیجه تصمیم یک جناح یا گروه خاص سیاسی نیست. بلکه این تصمیم حاصل اجماع درونی و اتخاذ راهبردی است که تمامی ارکان نظام بر سر آن اتفاقنظر داشتهاند. اهمیت این تصمیم آنجاست که نشان میدهد جمهوری اسلامی با همه توان خود و با پشتوانهای که از مردم و ساختار حکومتی میگیرد، وارد این مذاکرات شده است.
ایران با جدیت وارد مذاکره غیرمستقیم شده است
نکتهای که در این میان شایسته توجه است، جدیت ایران در این مذاکرات است. جمهوری اسلامی ایران بارها نشان داده است که در مسیر مذاکرات به هیچ وجه دچار تزلزل نمیشود و صرفاً به اصول و خطوط قرمز خود پایبند است. این اصول بهطور مستقیم بر حفظ منافع ملی، محافظت از حقوق حقه ملت ایران و تأمین نیازهای حیاتی کشور استوار است.
ایران در تمامی سالهای گذشته و بهویژه در جریان توافق برجام، همواره بر حسن نیت، تعامل سازنده و همکاری مبتنی بر احترام متقابل تأکید کرده است. جمهوری اسلامی با حضور در این مذاکرات نیز بار دیگر نشان داده است که علیرغم تمامی بدعهدیها و اشتباهاتی که طرف مقابل مرتکب شده است، همچنان برای اثبات حسن نیت خود وارد میدان گفتوگو میشود. از این رو، انتظار میرود که دولت آمریکا، اقداماتی جدی و شفاف برای جلب اعتماد ایران و رفع بیاعتمادی عمیقی که طی سالها ایجاد شده است، انجام دهند.
مسئولیت اثبات صداقت و حسن نیت بر عهده آمریکا است
تجربیات گذشته بهخوبی نشان داده است که جمهوری اسلامی ایران نهتنها در عمل به تعهداتش نسبت به توافقها، از جمله برجام، کوتاهی نکرده، بلکه حتی فراتر از آن نیز گام برداشته است. در جریان برجام، ایران تمامی اقداماتی که باید انجام میداد را با شفافیت و هماهنگی کامل با نهادهای بینالمللی مرتبط به انجام رساند. با این حال، این طرف آمریکایی و دیگر کشورهای غربی بودند که از تعهدات خود سر باز زدند، شرایط را پیچیده کردند و در نهایت با سیاستهای یکجانبهگرایانه خود تلاش کردند که مسیر توافق را با مانع روبهرو کنند.
اکنون که مجدداً بحث بر سر همکاری و تعامل مطرح شده است، مسئولیت اثبات صداقت و حسن نیت بیشتر بر عهده طرف آمریکایی است. ایران به روشنی اعلام کرده است که اعتمادسازی و جلب اعتماد ملت ایران امری ضروری برای پیشبرد هرگونه توافق جدید است. این موضوع زمانی اهمیت مضاعف پیدا میکند که بدانیم ایده مذاکره و تعامل، تنها یک گفتوگوی ساده یا توافق روزمره نیست، بلکه جزئی از یک فرآیند طولانی و پیچیده است که نیازمند اقداماتی جدی از سوی هر دو طرف است.
ایران تحت فشار تسلیم نخواهد شد
مقامات ایرانی آشکارا اعلام کردهاند که در عین حال که برای دستیابی به توافقی منصفانه، قاطعیت و جدیت دارند، از حقوق اساسی ملت ایران کوتاه نخواهند آمد. این تأکید بر پافشاری ایران بر مواضع خود، پیامی واضح به طرف مقابل است که نمیتوان از ایران انتظار داشت که تحت فشار تسلیم شود یا از منافع مشروع خود دست بکشد. جمهوری اسلامی ایران در تمامی سالهای پس از انقلاب اسلامی، چه در حوزه داخلی و چه در عرصه بینالمللی، نشان داده است که مقاومت در برابر فشارها یکی از کلیدیترین اصول سیاست خارجی این کشور است.
این مقاومت صرفاً یک شعار نیست، بلکه ناشی از تعهد عمیق به حفظ عزت و استقلال کشور است. اکنون نیز در این مرحله حساس، مذاکرهکنندگان ایرانی ضمن نشان دادن انعطاف لازم در چارچوب منافع ملی، به هیچ قیمتی از خطوط قرمز خود عبور نخواهند کرد.
مذاکرات و توافق پایان ماجرا نیست
یکی از نکات مهم دیگری که در این راستا وجود دارد، راهبرد بلندمدت ایران در مناسبات منطقهای و بینالمللی است. جمهوری اسلامی همواره بر این نکته تأکید کرده که سیاستهای خود را به نتیجه مذاکرات و توافق احتمالی با آمریکا یا هر کشور دیگری گره نزده است. این بدان معناست که اگرچه مذاکره میتواند در شرایط فعلی بهعنوان یک ابزار، فرصتی برای کاهش تنشها و رفع برخی از چالشها فراهم کند، اما عدم دستیابی به توافق نیز تأثیری تعیینکننده بر رویکرد کلی ایران نخواهد داشت.
این مسئله بهویژه در سطح منطقهای بازتاب یافته است، جایی که ایران توانسته با استواری و برنامهریزی دقیق، جایگاهی محکم و تأثیرگذار ایجاد کند. نقش ایران در موضوعات مهمی نظیر مبارزه با تروریسم، تثبیت امنیت در منطقه، و همچنین حمایت از کشورهای منطقه نشاندهنده آسیبیپذیری سیاستهای این کشور از فشارهای خارجی نیست، بلکه بیانگر توانمندی آن در بهرهگیری از منابع و ظرفیتهای داخلی برای پیشبرد اهداف بلندمدت خود است.
جمهوری اسلامی ایران همچنین بیان کرده است که حتی اگر این دور از مذاکرات به نتیجهای نرسد، از این موضوع برای اثبات نکاتی بنیادین استفاده خواهد کرد. شکست احتمالی این مذاکرات میتواند بار دیگر نشان دهد که آیا ایالات متحده و دیگر کشورهای غربی واقعاً بهدنبال تعامل سازنده و احترام متقابل هستند یا همچنان به سیاستهای قلدرمآبانه و یکجانبهگرایانه خود ادامه میدهند.
این شکست نهتنها ماهیت رویکرد آمریکا را برای جامعه بینالمللی روشن میکند، بلکه نشاندهنده این است که جمهوری اسلامی ایران در تمام مراحل، همواره بر اصولی ثابت و با عزت تکیه کرده و سیاستهای خود را صرفاً بر اساس واقعیات موجود و منافع ملی بنا نهاده است. یکی از پیامدهای مهم چنین نگرشی این است که سیاستگذاریهای ایران هیچگاه متوقف یا معطل نتیجه مذاکره با آمریکا نشده و نخواهد شد. ایران همچنان سیاستهای مستقلانه خود را ادامه خواهد داد و این سیاستها نه تنها در داخل کشور بلکه در منطقه نیز اثرگذاری بالایی داشته و خواهند داشت.
فرجام سخن
با توجه به تجربههای گذشته و شرایط کنونی، مذاکرات پیشروی ایران و آمریکا در عمان میتواند لحظهای تعیینکننده در روابط دو کشور و همچنین جایگاه ایران در نظام بینالملل باشد. ایران با آمادگی کامل، برنامهریزی دقیق و تکیه بر اصول محوری خود وارد عرصه شده است و این جدیت و قاطعیت، قطعاً میتواند بهعنوان عاملی مهم در معادلات آینده تأثیرگذار باشد. اکنون نوبت طرف آمریکایی است که صداقت و حسن نیت خود را نشان دهد و گامی اساسی در جهت اعتمادسازی بردارد. در غیر این صورت، باز هم این ایران است که بهواسطه رویکرد صریح و ثابت خود میتواند در برابر افکار عمومی داخلی و خارجی سربلند باشد و ماهیت واقعی عملکرد طرف مقابل را برای همگان آشکار کند.
انتهای پیام/