بریتانیا در تقاطع هوش مصنوعی، الگوی آمریکا یا اتحادیه اروپا؟

سایت خبری استاندارد در یادداششتی در خصوص میزان بهره‌وری هوش مصنوعی در انگلیس نوشت: گزارش شرکت مشاوره‌ای اکسنچر نشان می‌دهد که بریتانیا بیش از هر کشور دیگری، حتی ایالات متحده، از توسعه هوش مصنوعی سود خواهد برد. این گزارش پیش‌بینی می‌کند که با بهره‌برداری صحیح از این بخش، رشد سالانه تولید ناخالص داخلی بریتانیا از 1.6 درصد به 3 درصد در بازه 2023 تا 2038 افزایش یابد. این پتانسیل اقتصادی، بریتانیا را در موقعیتی منحصربه‌فرد قرار می‌دهد تا با انتخاب استراتژی مناسب، نه‌تنها رشد اقتصادی را تقویت کند، بلکه اعتماد عمومی و شمولیت اجتماعی را نیز ارتقا دهد.

هوش مصنوعی برای حل مسائل اجتماعی
کاربردهای عملی هوش مصنوعی در بریتانیا نشان‌دهنده ظرفیت این فناوری برای خدمت به جامعه است. محققان دانشگاه دمونتفورت در همکاری با دبستان ویلن در میلتون‌کینز، با تحلیل داده‌های غیبت دانش‌آموزان به کمک هوش مصنوعی، دریافتند که دوشنبه‌ها بیشترین نرخ غیبت را دارند.

این یافته به راه‌اندازی برنامه «دوشنبه‌ها مهم‌اند» منجر شد که با فعالیت‌های جذاب، دانش‌آموزان را به حضور در مدرسه تشویق کرد. نتیجه این ابتکار، افزایش نرخ حضور به 96 درصد در سال گذشته بود، که برای اولین بار از سال 2020 محقق شد. این نمونه نشان می‌دهد که هوش مصنوعی می‌تواند با تمرکز بر نیازهای انسانی، تغییرات ملموسی در مسائل اجتماعی ایجاد کند.

مقایسه رویکردهای آمریکا و اتحادیه اروپا
ایالات متحده با سرمایه‌گذاری‌های کلان توسط غول‌های فناوری مانند گوگل، مایکروسافت و OpenAI، در توسعه مدل‌های پیشرفته هوش مصنوعی مانند ChatGPT پیشتاز است.

این رویکرد تجاری‌محور، سرعت نوآوری را اولویت قرار داده، اما نگرانی‌هایی درباره حریم خصوصی، تبعیض الگوریتمی و سوءاستفاده از داده‌ها ایجاد کرده است. در مقابل، اتحادیه اروپا با قانون هوش مصنوعی (AI Act) که در سال 2024 نهایی شد، چارچوبی جامع برای تنظیم هوش مصنوعی ارائه کرده است.

این قانون، سیستم‌های هوش مصنوعی را بر اساس سطح ریسک طبقه‌بندی کرده و الزاماتی برای شفافیت، ایمنی و نظارت وضع نموده که توسعه مسئولانه را تضمین می‌کند، هرچند ممکن است سرعت پیشرفت را کند کند.

پیشنهادی برای مسیر بریتانیا
بریتانیا می‌تواند با ترکیب نقاط قوت هر دو رویکرد، مسیری متعادل ایجاد کند. اتخاذ چارچوب‌های نظارتی مشابه اتحادیه اروپا برای تضمین ایمنی، شفافیت و حفاظت از حقوق شهروندان، همراه با تشویق سرمایه‌گذاری خصوصی و نوآوری به سبک آمریکا، می‌تواند بریتانیا را به پیشرو در هوش مصنوعی مسئولانه تبدیل کند.

تمرکز بر کاربردهای هوش مصنوعی که شمولیت اجتماعی را تقویت می‌کنند، مانند ساده‌سازی اطلاعات برای گروه‌های حاشیه‌ای یا حل مسائل اجتماعی مانند غیبت دانش‌آموزان، اعتماد عمومی را جلب کرده و موانع بوروکراتیک را کاهش می‌دهد.

چالش‌ها و اقدامات لازم
با وجود فرصت‌ها، بریتانیا با چالش‌هایی مانند کمبود سرمایه‌گذاری خصوصی، فرار مغزها به آمریکا و پیچیدگی‌های بوروکراتیک مواجه است. برای غلبه بر این موانع، دولت باید سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های هوش مصنوعی مانند پروژه‌های ابررایانه‌ای را افزایش دهد، برنامه‌های آموزشی مانند Horizon Europe را گسترش دهد و همکاری بین دانشگاه‌ها، بخش خصوصی و دولت را تقویت کند. حمایت از استارتاپ‌های هوش مصنوعی و ترویج مدل‌های منبع‌باز نیز می‌تواند نوآوری را تسریع کند.

چشم‌انداز آینده
انتخاب رویکردی که مردم را در مرکز استراتژی هوش مصنوعی قرار دهد، نه‌تنها پتانسیل اقتصادی بریتانیا را آزاد می‌کند، بلکه جایگاه این کشور را به‌عنوان الگویی برای نوآوری مسئولانه و فراگیر تقویت می‌کند.

ابتکاراتی مانند پروژه مالت و برنامه دبستان ویلن نشان‌دهنده قدرت هوش مصنوعی در ایجاد تغییرات مثبت اجتماعی هستند. با سرمایه‌گذاری هدفمند و چارچوب‌های نظارتی مناسب، بریتانیا می‌تواند در رقابت جهانی هوش مصنوعی پیشتاز شود و همزمان اعتماد عمومی و شمولیت را در اولویت قرار دهد.