تاثیر شگفت‌انگیز ترک سیگار حتی در سنین بالا

تاثیر شگفت‌انگیز ترک سیگار حتی در سنین بالا
«هیچوقت برای ترک سیگار و داشتن مغزی سالم دیر نیست.» این نتیجه‌گیری بر اساس یافته‌های پژوهش جدیدی است که به بررسی تأثیر ترک سیگار بر سلامت شناختی افراد بالای ۴۰ سال در ۱۲ کشور پرداخته است. بنابراین، این ضرب‌المثل قدیمی ما ایرانی‌ها که می‌گوید «ماهی را هر وقت از آب بگیری تازه است» در مورد ترک سیگار نیز صدق می‌کند.

به گزارش «مدیکال اکسپرس»، نتایج پژوهش جدید پژوهشگران دانشگاه کالج لندن که در مجله پزشکی معتبر (The Lancet Healthy Longevity) منتشر شده است نشان می‌دهد ترک سیگار در میانسالی یا حتی در دوران سالمندی با کندتر شدن زوال شناختی وابسته به افزایش سن، در بلندمدت ارتباط دارد. 

داده‌های ۱۲ کشور و بیش از ۹ هزار شرکت‌کننده

در این پژوهش داده‌های مربوط به ۹٬۴۳۶ فرد ۴۰ سال به بالا (با میانگین سنی ۵۸ سال) از ۱۲ کشور بررسی شد. پژوهشگران نتایج آزمون‌های شناختی افرادی را که سیگار را ترک کرده بودند با گروه مشابهی از افرادی که به سیگار کشیدن ادامه داده بودند مقایسه کردند.

نتایج نشان داد نمرات شناختی کسانی که سیگار را ترک کرده بودند، در شش سال پس از ترک، به نحو چشمگیری کمتر افت کرده است. میزان افت کمتر در زمینه روانی گفتار (توانایی بازیابی و بیان سریع واژگان در گفتار) تقریبا نصف و در حافظه حدود ۲۰ درصد بود.

ارتباط با خطر کمتر زوال عقل

از آن‌جا که کندتر شدن زوال شناختی با کاهش خطر زوال عقل مرتبط است، یافته‌های این پژوهش به مجموعه رو‌به رشدی از شواهد می‌پیوندد که ترک سیگار می‌تواند راهبردی پیشگیرانه در برابر این بیماری باشد. با این حال، پژوهشگران این پژوهش می‌گویند برای تایید قطعی این موضوع به مطالعات بیشتری نیاز است.

برای ترک سیگار هیچ‌وقت دیر نیست

دکتر «میکائلا بلومبرگ» نویسنده اصلی این پژوهش می‌گوید: «مطالعه ما نشان می‌دهد ترک سیگار ممکن است به حفظ سلامت شناختی در بلندمدت کمک کند، حتی اگر این کار را در دهه پنجم زندگی یا دیرتر انجام دهیم. پیش‌تر می‌دانستیم که ترک سیگار، حتی در سنین بالا، معمولا با بهبود سلامت جسمی و به‌زیستی همراه است. به‌نظر می‌رسد برای سلامت شناختی نیز ترک سیگار هیچ‌وقت دیر نیست.»

او می‌افزاید: «این یافته اهمیت ویژه‌ای دارد؛ زیرا افراد میانسال و مسن‌تر کمتر از جوان‌تر‌ها احتمال دارد که برای ترک سیگار تلاش کنند، در حالی‌که بیش از همه از پیامد‌های آن آسیب می‌بینند. شواهدی که نشان می‌دهد ترک سیگار به حفظ سلامت شناختی کمک می‌کند، می‌تواند انگیزه‌ای تازه و قانع کننده برای این گروه‌ها باشد. همچنین این نتایج به سیاست‌گذاران که با چالش‌های جمعیت سالمند روبه‌رو هستند، دلیل دیگری برای سرمایه‌گذاری در کنترل دخانیات ارائه می‌دهد.»

دکتر «میکائلا بلومبرگ» نویسنده اصلی این پژوهش می‌گوید: پیش‌تر می‌دانستیم که ترک سیگار، حتی در سنین بالا، معمولا با بهبود سلامت جسمی و به‌زیستی همراه است. به‌نظر می‌رسد برای سلامت شناختی نیز ترک سیگار هیچ‌وقت دیر نیست».

اثرات زیان‌بار سیگار بر مغز

پژوهشگران بر این باورند که سیگار کشیدن به سلامت مغز آسیب می‌رساند. بخشی از این آسیب به علت تاثیر آن بر سلامت قلب و عروق است؛ زیرا سیگار باعث آسیب به رگ‌های خونی می‌شود که اکسیژن را به مغز می‌رسانند. همچنین، گمان می‌رود سیگار بر سلامت شناختی اثر می‌گذارد؛ زیرا باعث التهاب مزمن و آسیب مستقیم به سلول‌های مغزی از طریق «استرس اکسیداتیو» می‌شود که ناشی از تولید مولکول‌های ناپایدار به نام رادیکال‌های آزاد است.

تفاوت تأثیر کوتاه‌مدت و بلندمدت

پژوهشگران یادآور شدند مطالعات پیشین نشان داده بود پس از ترک سیگار، در کوتاه‌مدت بهبود عملکرد شناختی رخ می‌دهد. با این حال، مشخص نبود که آیا این بهبود در بلندمدت و به‌ویژه هنگام ترک در سنین بالا نیز پایدار می‌ماند یا نه.

برای پاسخ به این پرسش، تیم پژوهش داده‌های سه مطالعه در حال اجرا را بررسی کرد که در آنها گروهی از شرکت‌کنندگان که نماینده جمعیت در سطح کشور بودند هر دو سال یک‌بار به پرسش‌نامه‌ها پاسخ می‌دادند. این مطالعات کشور‌های انگلستان، ایالات متحده و ۱۰ کشور اروپایی دیگر را پوشش می‌داد.

بیش از چهار هزار و هفتصد نفر از شرکت‌کنندگان که سیگار را ترک کرده بودند، با تعداد مشابهی از کسانی که همچنان سیگار می‌کشیدند مقایسه شدند. دو گروه، از نظر نمرات اولیه شناختی و عواملی، چون سن، جنسیت، سطح تحصیلات و کشور محل تولد همسان‌سازی شدند.

تفاوت در روند افت شناختی پس از ترک

پژوهشگران دریافتند در شش سال پیش از ترک سیگار، سرعت افت در حافظه و روانی گفتار در دو گروه مشابه بود؛ اما در شش سال پس از ترک، مسیر این روند‌ها از هم جدا شد؛ در کسانی که ترک کرده بودند، سرعت کاهش حافظه حدود ۲۰ درصد و کاهش روانی گفتار حدود ۵۰ درصد کندتر بود.

از نظر عملی، آنچه گفته شد به این معنا است که در هر سال افزایش سن، افرادی که سیگار را ترک کرده بودند، در مقایسه با ادامه‌دهندگان، سه تا چهار ماه کمتر افت حافظه و حدود شش ماه کمتر افت روانی گفتار را تجربه کردند.

مطالعه مشاهده‌ای و نه علّی

این مطالعه از نوع مشاهده‌ای بود؛ بنابراین ممکن است تفاوت‌هایی میان سیگاری‌هایی که ترک کردند و سیگاری‌های که ترک نکردند وجود داشته باشد که اندازه‌گیری نشده‌اند. اگرچه روند‌ها پیش از ترک مشابه بود، این پژوهش نمی‌تواند رابطه علّی را اثبات کند.

با این حال، تیم پژوهش تأکید کرد یافته‌هایشان با مطالعات پیشین هم‌سو است که نشان داده‌اند بزرگسالان بالای ۶۵ سال که در میانسالی یا پیش از آن سیگار را ترک کرده‌اند، نمرات شناختی‌شان مشابه افرادی است که هرگز سیگار نکشیده‌اند و همچنین خطر زوال عقل در میان ترک‌کنندگان و غیرسیگاری‌ها پس از یک دهه یا بیشتر مشابه است.

انتهای پیام/

ارسال نظر
گوشتیران
قالیشویی ادیب
رسپینا