نجوم

ماجرای امواج نامرئی که زمین را هم تکان میدهند
نوسانی عظیم در تمام کیهان وجود دارد. امواج گرانشی قدیمی که بیوقفه فضا و زمان را میکشند و تاب آنها بر سطح زمین هم احساس میشود. اما حالا، یک ستارهشناس روشی کاملا جدید برای ردیابی این امواج پنهان پیشنهاد کرده است: نگاهی عمیق به حرکت ظاهری کوازارهای دورافتاده یا همان منبع رادیویی شبه ستاره. کوازارها روشنترین و فعالترین هسته کهکشانی هستند که تاکنون کشف شدهاند.

کهکشان راه شیری از بالا چگونه به نظر میرسد؟
بسیاری از ما تنها نام کهکشان راه شیری را شنیدهایم، اما چگونگی شکل آن همیشه مهجور مانده است. با کمک دادههای فراموشنشدنی از مأموریت گایا، برای اولین بار نمای بالایی واقعگرایانه از این کهکشان ترسیم شده است.

کهکشان راه شیری از کنار چه شکلی است؟
تصویری از نمای جانبی کهکشان راه شیری، که تا پیش از این تنها در داستانهای تخیلی بود، اکنون با استفاده از دادههای ماموریت فضایی گایا (Gaia) آژانس فضایی اروپا به دست آمده است. این تصویر ساخته شده از موقعیت بیش از یک میلیارد ستاره، نشان میدهد که کهکشان ما دارای یک قرص مرکزی بسیار نازک است که لبههای آن انحنا دارند.

چگونه یک ستاره مرده هنوز در حال رشد است؟
تلسکوپهای فضایی هابل و جیمز وب با ثبت تصاویر شگفتانگیزی از «سَد ابری خرچنگ» (M۱)، نمونهای درخشان از یک ستاره مرده را به نمایش گذاشتهاند.

اثبات پیشبینی صدساله اینشتین در مورد چرخش سیاهچالهها
دانشمندان برای اولین بار سرعت چرخش یک سیاهچاله ابرسنگین را با دقت اندازهگیری کردند. این یافتهها نشان دادند که ماده در لبه داخلی دیسک جذب سیاهچاله مرکز کهکشان NGC ۱۳۶۵ با سرعتی نزدیک به ۸۴ درصد سرعت نور در حال گردش است، پدیدهای که دقیقا با معادلات نسبیت عام اینشتین همخوانی دارد.

کشف سیارهای در مدار یک ستاره ابرسریع فراری از کهکشان
دانشمندان برای اولین بار موفق شدند سیارهای را در مدار یک ستاره ابرسریع کشف کنند که با سرعت ۱٫۲ میلیون مایل بر ساعت (حدود ۲ میلیون کیلومتر بر ساعت) در حال فرار از کهکشان راه شیری است. این کشف منحصربهفرد به سوالاتی درباره دوام سیارات در شرایط افلاطونی و نحوه پرتاب ستارهها از مرکز کهکشان پاسخ میدهد.

تیتان، ماه شگفتانگیز زحل
در کمربند حلقههای زحل، تیتان بزرگترین ماه این سیاره با اتمسفری غلیظ و دریاچههای مایع قرار دارد. این جهان دورافتاده، تنها ماه شناختهشده با چرخه باران و تبخیر و فرود تاریخی کاوشگر هایگنز، رازهایی از شباهت به زمین را در فاصله میلیونها کیلومتری فاش میکند.

مشاهده خودکشی یک سیاره بر اثر برخورد با ستارهاش
دادههای جدید از تلسکوپ فضایی جیمز وب نشان میدهند که یک سیاره در یک سامانه خورشیدی دور، با پرتاب خود به داخل یک ستاره، نابود شده است.

حلقههای زحل در حال ناپدید شدن هستند
تصاویر جدیدی منتشر شده که نشان میدهند، حلقههای زیبا و مشهور سیاره زحل به تازگی از دید زمینیها ناپدید شدهاند.

تصویری نزدیک از کهکشان مارپیچی میلهای
تصویر کهکشان مارپیچی میلهای NGC ۵۳۳۵ توسط تلسکوپ فضایی هابل ثبت شده است. این کهکشان ماجراجویی به قطر حدود ۱۷۰،۰۰۰ سال نوری و فاصلهای بیش از ۲۰۰ میلیون سال نوری در صورت فلکی دوشیزه (ویرگو) قرار دارد و در دید هابل بهصورت رو در رو دیده میشود.