تأثیر شما دانشمندان فقط در آزمایشگاه نیست، بلکه در تغییر جهان است

به گزارش خبرگزاری آنا؛ حسین افشین معاون علمی رئیس جمهور و رئیس کمیته سیاستگذاری ششمین دوره جایزه مصطفی (ص) در مراسم اختتامیه این جایزه که امشب در تالار وحدت تهران برگزار شد، با اشاره به جایگاه بینش علمی در تمدنسازی گفت: «امت اسلامی هنوز زنده است، چون هنوز جرأت دیدن دارد، دیدن آنچه دیگران نمیبینند، آنچه هنوز نامی ندارد، و ساختن آنچه میتواند زندگی بشر را دگرگون کند.»
افشین با تأکید بر اینکه در دنیای علم، قانون سادهای حاکم است، نخست دیدن، سپس دانستن افزود: «دیدن صرفاً نگاه کردن نیست؛ دیدن یعنی توانایی درک چیزی پیش از آنکه به داده تبدیل شود، پیش از آنکه در نمودارها ظاهر شود، و پیش از آنکه ابزاری برای سنجش آن ساخته شده باشد.»
او زیستبوم علم را عرصه رقابت با ساختارها دانست و گفت: «در طبیعت، شیر و آهو با یکدیگر مسابقه نمیدهند، بلکه با طبیعت رقابت میکنند. اگر نبینند، حذف میشوند. در علم نیز، آنکه زودتر ببیند، نقشه آینده را ترسیم میکند، معادله را بازنویسی میکند، و دیگران ناگزیرند در زمین او بازی کنند.»
افشین جایزه مصطفی را نه یک لحظه، بلکه یک زاویه دید توصیف کرد و افزود: «این جایزه ما را از نشانهها به ساختارها، از مسئلهها و مدلها به راهحلهایی میبرد که واقعاً جهان را تغییر میدهند. این جایزه برای جمعآوری داده نیست، بلکه برای خلق دستاوردی اثرگذار اهدا میشود—دستاوردی که چیزی را تغییر میدهد: راهی برای درمان یک بیماری، روشی برای دستیابی به انرژی پاک، مدلی برای حل بحران زیستمحیطی، یا ابزاری برای فهم عمیقتر جهان.»
او حوزههای تخصصی مانند داده، دارو، نانو، سلولهای بنیادی و نور را نه صرفاً رشتههای علمی، بلکه جغرافیای تازهای از علم دانست و گفت: «امشب از کسانی تجلیل میکنیم که در این جغرافیای نو، پرچمدار بودهاند.»
افشین با اشاره به تقارن این آیین با هفته وحدت، وحدت را نه یک واژه سیاسی، بلکه زیرساختی علمی دانست و افزود: «وحدت یعنی به اشتراکگذاری دادههای پژوهشی، زیرساختهای علمی و افقهای فناوری؛ یعنی پژوهشگری در هند بتواند دادههایش را با آزمایشگاهی در مالزی به اشتراک بگذارد، و دانشمندی در ایران بتواند ایدهاش را با تیمی در ترکیه به کار گیرد.»
او تأکید کرد: «اگر جهان اسلام میخواهد در معادله علم باقی بماند، باید از تفاوتها عبور کند، نه برای حذف آنها، بلکه برای تقویت سهم خود. جایزه مصطفی نمونهای از همین وحدت است؛ نامها متفاوتاند، اما افق یکی است: آیندهای که خودمان بسازیم.»
افشین در بخش پایانی سخنان خود با اشاره به تحولات منطقه و تهدیدهای اخیر، گفت: «ما آموختهایم که حتی در تاریکی، چیزهایی هستند که راه را میبینند. تمدن یعنی وقتی تهدید میشوید، هنوز میدانید کجا باید بروید. دفاع نیز باید با دانش تنظیم شود.»
او با استناد به آیههای قرآن کریم، علم را از لحظه شناخت نامها آغاز شده دانست و افزود: «اگر جهان اسلام میخواهد دوباره آغاز شود، باید از بازتعریف خود، بازتعریف آینده، و تعریف سهمش در معادله جهانی علم شروع کند.»
افشین در پایان خطاب به دانشمندان حاضر گفت: «شما فقط مسیر علمی را طی نکردهاید؛ شما نقطهاثر ساختهاید. تأثیر شما تنها در آزمایشگاه نبوده، بلکه در تغییر جهان اطرافتان بوده است. و اگر قرار باشد تنها یک جمله از امشب در حافظه بماند، بگذارید این باشد: در جهانی که همه میدوند، تنها کسی برنده است که میبیند.»
انتهای پیام/