فناوری بزرگ‌ترین عامل تفاوت بین نسل‌هاست
زهرا قاسمی، استادیار جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد، در گفت‌و‌گو با خبرنگار آناتک درباره تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر نسل زد اظهار کرد: نسل زد در بستری کاملاً متفاوت از نسل‌های پیشین به دنیا آمده است. وجود اینترنت، تلفن‌های همراه و شبکه‌های اجتماعی باعث شده سبک زندگی، هدف‌گذاری‌ها و هویت‌یابی این نسل به شدت تحت تأثیر این فضا‌ها قرار گیرد.
شبکه‌های اجتماعی نوع پیشرفته ارتباطات رسانه‌ای
وی افزود: شبکه‌های اجتماعی نوع پیشرفته‌ای از ارتباطات رسانه‌ای هستند که در آن علاوه بر شکل‌گیری افکار عمومی، انبوهی از اطلاعات سطحی و ناکارآمد هم تولید می‌شود. یکی از پدیده‌های مهم در این فضا، وانمودسازی است؛ یعنی ارائه تصویری غیرواقعی که به‌جای واقعیت نشانده می‌شود. این پدیده همراه با سازماندهی افکار عمومی، تأثیر بسیار گسترده‌ای بر کاربران و به‌ویژه نسل زد می‌گذارد.
یکی از پدیده‌های مهم در شبکه های اجتماعی وانمودسازی است؛ یعنی ارائه تصویری غیرواقعی که به‌جای واقعیت نشانده می‌شود. این پدیده همراه با سازماندهی افکار عمومی، تأثیر بسیار گسترده‌ای بر کاربران و به‌ویژه نسل زد می‌گذارد
قاسمی با اشاره به ابعاد مثبت شبکه‌های اجتماعی گفت: البته این فضا فقط پیامدهای منفی ندارد. شبکه‌های اجتماعی آگاهی افراد را افزایش می‌دهند، دامنه دید آنها را گسترش می‌بخشند، زمینه همدلی و همدردی را میان کاربران فراهم می‌کنند و جایگزین رسانه‌هایی می‌شوند که پیام‌رسانی یک‌طرفه دارند و از جامعه بازخوردی نمی‌گیرند.
این استاد دانشگاه در ادامه درباره نسبت فردگرایی و جمع‌گرایی در نسل زد توضیح داد: استفاده از شبکه‌های اجتماعی از یک‌سو به تقویت فردگرایی منجر می‌شود، زیرا فرد در خلوت خود و به صورت لحظه‌ای با فضای مجازی درگیر می‌شود. اما در عین حال، همین فضا شبکه‌ای از مخاطبان را فراهم می‌کند که فرد با آنان احساس همراهی و همدلی پیدا می‌کند. به این ترتیب می‌توان گفت در کنار فردگرایی عینی، نوعی جمع‌گرایی دیجیتال هم پرورش پیدا می‌کند. این جمع‌گرایی مجازی حتی می‌تواند بعد‌ها به روابط واقعی و حضوری منجر شود.
فناوری بزرگ‌ترین عامل تفاوت بین نسل‌ها است
وی درباره تغییر سبک زندگی نسل زد نسبت به نسل‌های پیشین نیز اظهار داشت: بی‌تردید فناوری بزرگ‌ترین عامل این تغییر است. شبکه‌های اجتماعی و سرعت ارتباط، محصول فناوری هستند و تفاوت ارزش‌ها و سبک زندگی نسل زد با نسل‌های گذشته بسیار آشکار است. البته این پدیده دائماً در حال تغییر و تحول است و نمی‌توان آن را در یک مقطع ثابت اندازه‌گیری کرد.
قاسمی افزود: یکی از نشانه‌های بارز این تغییر، میزان زمانی است که صرف شبکه‌های اجتماعی می‌شود. در گذشته والدین محدودیت‌هایی برای استفاده از رسانه‌ها می‌گذاشتند، اما اکنون این پدیده به شکل پیش‌رونده همه لحظات زندگی را در بر گرفته است. درست همان‌طور که تلویزیون در ابتدا برای زمان‌های محدودی مورد استفاده قرار می‌گرفت و بعد‌ها به بخشی از زندگی روزمره خانواده‌ها تبدیل شد، شبکه‌های اجتماعی نیز امروز چنین جایگاهی پیدا کرده‌اند.
ما به سمت جهانی‌شدن حرکت می‌کنیم و همه فرهنگ‌ها با این پدیده روبه‌رو هستند. آشنایی با فرهنگ‌های دیگر الزاماً منفی نیست و می‌تواند نسبی‌گرایی فرهنگی ایجاد کند. اما این روند نیازمند هوشمندی فرهنگی است؛ چیزی که متأسفانه در کشور ما وجود ندارد
استادیار جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد در بخش دیگری از سخنانش درباره تماس گسترده نسل زد با فرهنگ جهانی گفت: ما به سمت جهانی‌شدن حرکت می‌کنیم و همه فرهنگ‌ها با این پدیده روبه‌رو هستند. آشنایی با فرهنگ‌های دیگر الزاماً منفی نیست و می‌تواند نسبی‌گرایی فرهنگی ایجاد کند. اما این روند نیازمند هوشمندی فرهنگی است؛ چیزی که متأسفانه در کشور ما وجود ندارد.
وی ادامه داد: در ایران متأسفانه فرهنگ اغلب با رویکرد‌های سیاست‌زده و مذهب‌زده تعریف می‌شود و بخش‌های دیگر نادیده گرفته می‌شوند. ما به یک مدیریت فرهنگی واقعی نیاز داریم تا بتوانیم عناصر بنیادین فرهنگ ایرانی را حفظ و تقویت کنیم. اگر چنین برنامه‌ریزی‌ای صورت گیرد، تماس با فرهنگ جهانی نه تنها تهدیدی برای فرهنگ ملی نخواهد بود بلکه می‌تواند فرصتی برای معرفی و حتی جهانی‌سازی شاخص‌های برجسته فرهنگ ایرانی باشد.
انتهای پیام/
