راه‌اندازی «مسیر ترامپ» زنگ خطر امنیتی برای ایران/ نفوذ آمریکا و اسرائیل در مرزهای شمالی، تهدیدی مستقیم است
«عماد آبشناس» کارشناس قفقاز در گفتوگو با خبرنگار سیاسی آنا، درباره توافق صلح بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان و اینکه این توافق چه تأثیری می‌تواند بر موقعیت ژئوپولیتیک و اقتصادی ایران می‌گذارد اظهار کرد: اولاً، توافق صلح موضوعی که همه از آن استقبال می‌کنند. هر جا صلح باشد، طبیعتاً خوشایند است. اما اینجا مسئله فراتر از صلح است؛ این منطقه در واقع حیات خلوت روسیه به شمار می‌رود و حالا ایالات متحده وارد این حیات خلوت شده است. در واقع آذربایجان و ارمنستان با امضای این توافق در آمریکا، نوعی پیام و هشدار به روسیه داده‌اند.
وی ادامه داد: طبیعی است که روسیه از این ماجرا دلخور باشد؛ نه از اصل صلح، بلکه از حضور آمریکا و گسترش نفوذ ناتو در حیاط خلوت. برای ایران نیز حضور آمریکا و اسرائیل در این منطقه یک نگرانی جدی است. روابط آذربایجان با اسرائیل بر کسی پوشیده نیست؛ این روابط شامل همکاری‌های امنیتی و نظامی گسترده است.
آبشناس تصریح کرد: اگر قرار باشد کریدوری که اکنون به نام «ترامپ» از آن یاد می‌شود و شرکت‌های وابسته به ترامپ مسئولیت راه‌اندازی آن را بر عهده بگیرند عملیاتی شود، عملاً آمریکایی‌ها اقدامی مشابه آنچه در شمال‌شرق سوریه انجام دادند، پیش خواهند برد. همان‌طور که در سوریه منطقه کردنشین را تحت پوشش خود گرفتند و منابع نفتی آنجا را استخراج و خارج کردند، اینجا نیز قصد دارند منطقه «سیونیک» ارمنستان را برای مدت طولانی، تحت عنوان اجاره یا هر اسم دیگری، در اختیار داشته باشند.
وی ادامه داد: این وضعیت، یک خطر امنیتی هم برای ایران و هم برای روسیه بشمار می‌آید. آمریکا با ایجاد این مسیر( که پیش‌تر به «کریدور زنگزور» معروف بود و حالا آن را «مسیر ترامپ» می‌نامند) چند هدف را دنبال می‌کند؛ دور زدن ایران، قطع ارتباط زمینی ایران و روسیه، و تقویت حضور ناتو در مرزهای شمالی ایران.
این کارشناس براین باور است: در کنار این، اسرائیل نیز طرحی موسوم به «دالان داوود» دارد که قرار است از سرزمین‌های اشغالی فلسطین به سوریه، عراق، ترکیه و در نهایت به این مسیر متصل شود. این ماجرا یعنی صرفاً یک توافق بین آذربایجان و ارمنستان نیست، بلکه بخشی از یک طرح بزرگ‌تر با اهداف امنیتی و ژئوپولیتیک است که می‌تواند کل منطقه را تحت تأثیر و تهدید قرار دهد.
آبشناس در پاسخ به این پرسش، ایران چگونه می‌تواند این تهدید را به یک فرصت ژئوپولیتیک تبدیل کند گفت: مسئولانی که در گذشته بر روابط با آذربایجان حساب ویژه‌ای باز کرده و چشم بر همکاری‌های باکو و تل‌آویو بسته بودند، باید پاسخگو باشند که چرا شرایط به اینجا رسیده است. ایران پیش‌تر روابط خوبی هم با آذربایجان و هم با ارمنستان داشت و حتی می‌توانست نقش میانجی صلح را ایفا کند، اما به دلیل برخی تصمیمات اشتباه، اکنون آذربایجان مسیر تقابل با ایران را پیش گرفته و پای اسرائیل را به منطقه باز کرده است.
وی ادامه داد: در همین جنگ ۱۲ روزه نیز برخی مدعی بودند پهپاد‌ها و بمب‌های اسرائیلی از خاک آذربایجان علیه ایران به کار رفته و حتی مناطقی در تبریز، اردبیل و تهران هدف قرار گرفته‌اند. صحت این ادعا‌ها نیازمند تحقیق است، اما همین شایعات باعث شد حتی رئیس‌جمهور، آقای پزشکیان، از آقای علی‌اف در این باره سؤال کند. در هر صورت، این یک زنگ خطر برای ایران است. نفوذ آمریکا و اسرائیل در مرزهای شمالی، تهدیدی مستقیم برای امنیت ملی محسوب می‌شود و ایران باید به‌سرعت برای مقابله با آن راهبردی مشخص اتخاذ کند.
آبشناس تاکید کرد: به باور من، ایران و روسیه قطعاً اقداماتی برای جلوگیری از گسترش ناتو و کاهش تهدیدات امنیتی انجام خواهند داد. اینکه این اقدامات سیاسی، اقتصادی یا حتی نظامی باشد، بستگی به شرایط آینده دارد، اما همه گزینه‌ها روی میز است.
وی در ادامه به نقش ترکیه افزود: به نظر من، ترکیه هم‌اکنون کنترل آذربایجان را در دست دارد و با همکاری اسرائیل، نفوذ خود را تثبیت کرده است. ایجاد این دالان نیز در عمل به گسترش نفوذ ناتو کمک می‌کند که تهدیدی امنیتی برای ایران و روسیه خواهد بود. در گذشته هم اوکراین با همین سیاست‌ها عمل کرد که در نهایت روسیه را وادار به واکنش نظامی کرد. حالا مشابه همان روند در قفقاز در حال تکرار است و بعید است ایران و روسیه اجازه دهند ناتو در این مقیاس به مرزهایشان نزدیک شود. در نهایت باید دید تصمیم مسئولان ایران چیست، اما به نظر می‌رسد با این تحولات، بحران از اوکراین به قفقاز کشیده شده و آینده‌ای پیچیده و پرچالش در پیش است.
انتهای پیام/
