عراقچی: تروئیکا دیگر هیچ ظرفیتی برای مذاکره ندارد/ لاوروف: اروپا قوانین را به نفع خود تفسیر و تحمیل میکند
به گزارش خبرگزاری آنا، سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان در مراسم پرسش و پاسخ با خبرنگاران پس از نشست خبری با همتای روسی درباره نقش ایران در موضوع قفقاز اظهارداشت: ما در این خصوص امروز مشورتهای بسیار خوبی داشتیم و مواضع ما کاملاً روشن است. ما معتقد هستیم که دو منطقه قفقاز و آسیای مرکزی، مناطقی هستند که باید امنیت و ثبات در آنها توسط کشورهای خود منطقه تأمین شود.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران در قفقاز، مکانیزم «۳+۳» را پیشنهاد کرده و بر همان منوال نیز حرکت خواهد کرد.
مخالفت با حضور نیروهای خارجی در قفقاز
وزیر امور خارجه ایران با اشاره به تداوم رایزنیها اظهار داشت: در حال حاضر برنامهریزی برای جلسه بعدی وزرای خارجه این سازوکار در حال انجام است. ما به همسایگان و دوستان خود اعلام کردهایم که مخالف حضور نیروی خارجی در منطقه قفقاز هستیم. در این موضع، ایران و روسیه با یکدیگر شراکت دارند و هیچ قدرت و هیچ کشوری خارج از این منطقه نباید در آن حضور داشته باشد یا بخواهد در امنیت منطقه خلل ایجاد کند.
انتقاد از رویکرد آمریکا نسبت به دیپلماسی
عراقچی در بخش دیگری از سخنان خود با انتقاد از عملکرد ایالات متحده گفت: آمریکاییها در حقیقت به دیپلماسی و مذاکره خیانت کردند.
وی افزود: اگر آنها رویکرد خود را اصلاح کنند و آماده مذاکرهای از موضع برابر، مبتنی بر احترام و بر اساس منافع متقابل باشند، ما مجدداً این موضوع را بررسی خواهیم کرد، اما تاکنون قانع نشدهایم که آنها آمادگی چنین کاری را دارند.
تأکید بر ضرورت مذاکره منصفانه و متوازن
وزیر امور خارجه ایران خاطرنشان کرد: آنچه آمریکاییها از مذاکره مدنظر دارند، در حقیقت دیکته کردن است و این تجربهای است که ما طی یک سال گذشته بهطور کامل به آن دست یافتهایم. مذاکره واقعی، مذاکرهای منصفانه و متوازن از موضع برابر و برای رسیدن به منافع متقابل است، نه ابزاری برای تحمیل مواضع یکجانبه.
رد تحمیل خواستهها در میز مذاکره
عراقچی تأکید کرد: آنچه آمریکاییها در عملیات نظامی نتوانستند به آن دست یابند، در میز مذاکره نیز نخواهند توانست به دست آورند. میز مذاکره باید بر اساس توازن، احترام و منافع متقابل شکل بگیرد.
تأکید روسیه بر حق غنیسازی صلحآمیز ایران
عراقچی با اشاره به مواضع مسکو تصریح کرد: روسیه همواره از حقوق جمهوری اسلامی ایران برای استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای دفاع کرده و حق ایران برای غنیسازی برای مقاصد صلحآمیز را بهطور مستمر تأیید و از این حق حمایت کرده است.
همکاریهای مؤثر هستهای تهران و مسکو
وزیر امور خارجه ایران افزود: روسیه و ایران همکاریهای هستهای بسیار مؤثری با یکدیگر داشتهاند و این همکاریها همچنان ادامه دارد؛ از جمله در نیروگاه هستهای بوشهر که روسیه در آن نقش بسیار مثبت و سازندهای ایفا کرده است.
نقش سازنده روسیه در برجام و شورای امنیت
عراقچی با اشاره به روند مذاکرات هستهای گفت: روسیه در مذاکرات برجام نقش بسیار کمککننده و سازندهای داشت. همچنین در شورای امنیت، اخیراً در ماجرای اقدام غیرقانونی آمریکا و سه کشور اروپایی برای آنچه «اسنپبک» نامیده میشود، روسیه موضعی کاملاً قانونی، منطقی و سازنده اتخاذ کرد.
محکومیت حملات به تأسیسات هستهای ایران
وی ادامه داد: در جریان حملات آمریکا و رژیم اسرائیل به تأسیسات هستهای ایران نیز، روسیه این حملات را محکوم کرد و از جمهوری اسلامی ایران حمایت بهعمل آورد. ما از همه این مواضع روسیه قدردانی میکنیم.
اعتماد به حسن نیت روسیه و استقبال از نقش مثبت
وزیر امور خارجه ایران تأکید کرد: ما به روسیه و به حسن نیت این کشور اعتماد داریم و هرگاه روسیه بتواند در این موضوع و دیگر موضوعات نقش مثبتی ایفا کند، جمهوری اسلامی ایران از آن استقبال خواهد کرد.
لزوم توجه ویژه به همکاریهای علمی و فرهنگی
عراقچی اظهار داشت: روابط ایران و روسیه در حوزههای سیاسی، اقتصادی و تجاری بهخوبی پیش میرود، اما در حوزههای فرهنگی و علمی هنوز به آن سطح مطلوب نرسیدهایم و لازم است این بخش از روابط نیز مورد توجه قرار گیرد و تقویت شود.
دیدار با اندیشمندان و تعاملات دانشگاهی
وزیر امور خارجه ایران با اشاره به برنامههای خود در سفر به روسیه گفت: روز گذشته با جمعی از اندیشمندان در مؤسسات مطالعاتی روسیه دیدار داشتم و امروز نیز از دانشگاه روابط بینالملل بازدید کردم. در این دیدار، ملاقات بسیار خوبی با رئیس دانشگاه انجام شد و در جمع دانشجویان نیز سخنرانی کرده و نشست پرسش و پاسخ سازندهای برگزار شد.
آغاز همکاریهای آموزشی مشترک
عراقچی افزود: قرار شد میان این دانشگاه و دانشکده روابط بینالملل وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران همکاریهایی آغاز شود؛ از جمله تبادل دانشجو، تبادل استاد، برگزاری دورههای مشترک آموزشی، چه در قالب دورههای کوتاهمدت و چه بلندمدت. همچنین تلاش خواهیم کرد ارتباط میان دیگر دانشگاههای روسیه و دانشگاههای ایران نیز برقرار و تقویت شود.
تسهیل تبادل علمی و ارزیابی مدارک دانشگاهی
وزیر امور خارجه ایران تصریح کرد: در خصوص ارزیابی مدارک دانشگاهی نیز باید بررسیهای مجددی صورت گیرد تا امکان تبادل علمی گستردهتر میان دو کشور فراهم شود.
ظرفیتهای فرهنگی و تمدنی دو کشور
عراقچی با اشاره به پیشینه فرهنگی دو کشور گفت: روسیه از فرهنگی غنی و تاریخی برخوردار است و ایران نیز دارای تمدنی کهن و تاریخی گسترده است. به اعتقاد من، ارتباطات میان اهل فرهنگ دو کشور میتواند بسیار مؤثر باشد.
وی همچنین به ظرفیتهای همکاریهای ورزشی و دیگر زمینههای فرهنگی اشاره کرد.
نقش دیپلماسی پارلمانی در گسترش روابط
وزیر امور خارجه ایران در ادامه افزود: روز گذشته همچنین با رئیس کمیسیون سیاست خارجی پارلمان روسیه و برخی نمایندگان دیدار بسیار خوبی داشتیم. مجلس شورای اسلامی بر دیپلماسی پارلمانی تأکید دارد و تماس و تعامل میان پارلمانهای دو کشور میتواند نقش مهمی در گسترش روابط، درک متقابل مواضع و ایجاد مواضع مشترک ایفا کند.
حرکت مثبت دیپلماسی پارلمانی
عراقچی خاطرنشان کرد: خوشبختانه دیپلماسی پارلمانی میان ایران و روسیه در مسیر خوبی قرار گرفته و بهصورت رو به جلو در حال حرکت است.
عدم ظرفیت سه کشور اروپایی برای مذاکره
عراقچی تصریح کرد: به اعتقاد ما سه کشور اروپایی هیچ ظرفیتی برای مذاکره ندارند و تنها امکانی که در اختیار داشتند، به صورت غیرقانونی استفاده کردند. ما معتقدیم که آنها حق استفاده از «اسنپبک» را نداشتند و موضع روسیه نیز همین است. با این حال، از دید خودشان اقدام کردند، اما هیچ نتیجهای حاصل نشد و تنها ابزار آخر آنها از دست رفت.
وی افزود: به نظر ما هیچ دلیل و هیچ ظرفیتی وجود ندارد که ما با این سه کشور اروپایی مجدداً در رابطه با برنامه هستهای خود گفتوگو یا مذاکره کنیم.
پایبندی ایران به NPT و تغییر واقعیات میدانی
وزیر امور خارجه ایران ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران عضو متعهد معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) است و به تعهدات خود پایبند است، اما باید قبول کرد که واقعیات روی زمین تغییر کرده است. پس از حمله آمریکا و اسرائیل، تأسیسات هستهای ایران دستخوش تغییر شده و آژانس بینالمللی انرژی اتمی هیچ پروتکلی برای بازرسی از تأسیسات صلحآمیزی که مورد حمله هوایی قرار گرفته، ندارد.
فقدان چارچوب بازرسی و توافق قاهره
عراقچی خاطرنشان کرد: از مدیرکل آژانس، رافائل گروسی، پرسیدم آیا چارچوب یا پروتکلی برای بازرسی از چنین تأسیساتی وجود دارد که پاسخ داد چنین سابقهای وجود ندارد؛ بنابراین تا زمانی که چارچوب همکاری و بازرسی تعیین نشود و واقعیتهای میدانی مدنظر قرار نگیرد، امکان بازرسی فراهم نیست.
وی افزود: ما در توافق قاهره تلاش کردیم چارچوب مناسبی ایجاد کنیم و توافق خوبی حاصل شد، اما اقدام اخیر آمریکا و سه کشور اروپایی در شورای امنیت باعث شد این توافق ملغی شود و دیگر وجود ندارد.
اجرای تعهدات از مسیر شورای عالی امنیت ملی
عراقچی تأکید کرد: بر اساس قانونی که مجلس شورای اسلامی ایران تصویب کرده، تمامی درخواستهای آژانس باید به شورای عالی امنیت ملی ارائه شود و این شورا در خصوص آنها تصمیمگیری خواهد کرد.
وی افزود: ما به تعهدات خود پایبند هستیم، اما با توجه به شرایط جدید و تهدیدات امنیتی و ایمنی، این تعهدات از مسیر شورای عالی امنیت ملی اجرا خواهد شد.
سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه نیز پاسخگوی سوالات خبرنگاران حاضر در این نشست بود. مشروح پاسخها از این قرار است:
حمایت روسیه از بریکس و مقابله با سیاستهای آمریکا
لاوروف با بیان اینکه «در محافل بینالمللی و در هر جایی ما آمادهایم از بریکس حمایت کنیم»، اظهار داشت: در این چارچوب، مقابله با سیاستهای خیمهنگری ایالات متحده آمریکا در دریای کارائیب ضروری است.
وی تصریح کرد: اقدامات آمریکا در این منطقه از سوی بسیاری از کشورها بهعنوان اقدامات خصمانه تلقی میشود.
جایگاه سازمان ملل در نظام بینالملل
وزیر امور خارجه روسیه با اشاره به سخنان اخیر ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور این کشور، گفت سازمان ملل متحد بهترین دستاورد دیپلماتیک در تاریخ انسانی است که با هدف گردهمآوردن همه کشورهای مستقل معاصر ایجاد شد تا قوانین و اختیارات لازم در حوزههایی، چون امنیت، خلع سلاح، اقتصاد، سرمایهگذاری، حمایت از محیط زیست و حتی تدوین قواعد مرتبط با استفاده از هوش مصنوعی، از جمله در حوزه رسانه، شکل گیرد.
وی افزود: سازمان ملل متحد با برخورداری از ۲۰ نهاد و مؤسسه، ساختاری بینظیر دارد.
اقدامات خصمانه و چالشهای موجود
لاوروف با اشاره به سخنان آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، در هشتادمین سالگرد تأسیس این سازمان، اظهار داشت: با وجود اقدامات خصمانه، فرصتهای خوبی برای پیشبرد دستور کار سازمان ملل وجود دارد و بسیاری از کارکنان این نهاد عملکرد مثبتی دارند.
وی تأکید کرد: هرچند ایجاد برخی سازوکارهای جدید دشوار است، اما این مسیر سادهتر از بروکراسی پیچیده اروپاییها در بروکسل است که به گفته او رکوردهای متعددی را شکستهاند.
انتقاد از رفتار اروپا و ناتو
وزیر خارجه روسیه با بیان اینکه دبیرکل سازمان ملل در گذشته وارد بازیهای اروپاییها نشده است، گفت: برخی کشورهای اروپایی تلاش میکنند قوانین و مقررات را به نفع خود تفسیر و تحمیل کنند و متأسفانه در برخی موارد دوستان غربی نیز با آنان همراهی میکنند.
وی افزود: ملتها باید برابر باشند و نمایندگی عادلانهای در همه نهادها و مؤسسات سازمان ملل متحد داشته باشند.
نگرانی از اقدامات نظامی آمریکا
لاوروف با ابراز نگرانی از اقدامات ناوگان نظامی دریایی ایالات متحده آمریکا و بیانیههای صادرشده از سوی پنتاگون، این اقدامات را غیرقانونی دانست و گفت: چنین رفتارهایی منجر به غرق شدن برخی کشتیهای غیرنظامی در دریای کارائیب شده و امیدها و آرزوهای بینالمللی را تهدید میکند.
اوکراین و مواضع آمریکا
وی با اشاره به تلاشهای طرفهای اروپایی برای فشار بر دولت ترامپ در خصوص مسئله اوکراین، تصریح کرد: روسیه خواهان برخوردی سازنده در این زمینه است.
لاوروف افزود: علیرغم چالشها، برخی مواضع مثبت از سوی آمریکاییها ادامه دارد و مسکو از مواضع سازنده درباره سایر موضوعات استقبال میکند.
تفاوت بریکس و شانگهای با ساختارهای غربی
وزیر امور خارجه روسیه تأکید کرد: سازمانهایی مانند بریکس و شانگهای، سازمانهایی حقیقی و نوظهور هستند که با ساختارهایی، چون اتحادیه اروپا یا ائتلاف ناتو تفاوت اساسی دارند.
به گفته وی، این سازمانها بر اساس اصول منشور سازمان ملل متحد شکل گرفتهاند و در آنها خطوط برابری میان منافع کشورها، گفتوگو برای رسیدن به راهحلهای مورد رضایت همه طرفها و طراحی پروژهها بر مبنای منافع مشترک دنبال میشود.
لاوروف تصریح کرد: بریکس و شانگهای راهی تازه برای تغییرات جاری در نظام بینالملل میگشایند؛ تغییراتی که هماکنون آغاز شده و قابل مشاهده است.
آگاهی کامل روسیه از روند شکلگیری توافق هستهای
لاوروف با بیان اینکه روسیه همواره از ایران حمایت و پشتیبانی کرده است، اظهار داشت: برای رسیدن به یک راهحل درباره برنامه هستهای ایران، روسیه اقدام خواهد کرد و حمایت خود را ادامه میدهد.
وی افزود: در طول سالیان گذشته، هیئتها و وزرای ایرانی مذاکرات و گفتوگوهای گستردهای درباره برنامه هستهای ایران انجام دادند که در نهایت به صدور قطعنامه شورای امنیت منجر شد؛ از اینرو، روسیه بهطور عمیق در جریان همه جزئیات بوده و بهخوبی میداند این توافق چگونه شکل گرفت و چگونه ایالات متحده آمریکا آن را نابود کرد.
انتقاد از اقدامات آمریکا و تلاش برای تخریب توافقات
وزیر امور خارجه روسیه تصریح کرد: آمریکا تلاش کرده و همچنان تلاش میکند تمامی طرحها و تلاشهای مشترک را از بین ببرد؛ همانگونه که قطعنامه شورای امنیت را نقض و تخریب کرد و اکنون نیز میکوشد جمهوری اسلامی ایران را متهم کند.
وی تأکید کرد: با وجود این اقدامات، روابط روسیه و ایران بسیار خوب و مبتنی بر اعتماد متقابل است.
روابط نزدیک سیاسی و دیدارهای مستمر
لاوروف با اشاره به سطح بالای روابط دوجانبه گفت: رؤسای جمهور دو کشور همواره در فضایی مبتنی بر اعتماد با یکدیگر در ارتباط بودهاند.
من همین امسال پنج بار با همتای ایرانی خود دیدار داشتم و همچنین دیدارهای خوبی میان آقای پوتین و مقامات ایرانی برگزار شد که در آنها این مسائل بهطور دقیق مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
تأکید ایران بر دیپلماسی و همکاری هستهای
وی افزود: ایران خواستار بهبود اوضاع است و بهدنبال استفاده از روشهای دیپلماتیک بوده و دیپلماسی را گزینهای ضروری میداند.
به گفته لاوروف، جمهوری اسلامی ایران در حوزه انرژی هستهای با روسیه همکاری میکند و این همکاریها در نیروگاه بوشهر نیز ادامه دارد.
تعامل با آژانس و تداوم گفتوگوهای کارشناسی
وزیر امور خارجه روسیه با اشاره به روابط میان ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی و نیز اقدامات آمریکا و اروپا، گفت: مسکو این تحولات را بهدقت درک و پیگیری میکند و ارتباطات میان کارشناسان روس و طرف ایرانی همچنان ادامه دارد.
وی افزود: هدف، دستیابی به راهحلی است که برای همه طرفها مناسب باشد.
حق مسلم ایران در استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای
لاوروف تأکید کرد: این مسئله کاملاً روشن است و ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، نیز در گفتوگو با نمایندگان ایرانی بر آن تأکید داشته است که جمهوری اسلامی ایران از حق استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای برخوردار است.
تلاش دشمنان برای تخریب روابط دوجانبه
لاوروف اظهار داشت: دشمنان ما میخواهند روابط دوجانبه روسیه با ایران را از بین ببرند، در حالی که این روابط در حوزههای مختلف از جمله اقتصاد، تبادلات تجاری و همچنین زمینههای علمی، امنیتی و دفاعی، روابطی خوب و رو به توسعه است.
وی افزود: برای تحقق توافقنامه راهبردی میان دو کشور، اقدامات مشخصی در دستور کار قرار گرفته و تلاشها برای تقویت و گسترش همکاریها ادامه دارد.
همکاریهای نظامی و امنیتی در چارچوب قوانین بینالمللی
وزیر امور خارجه روسیه با اشاره به گفتوگوهای انجامشده در جریان این دیدار گفت: در آغاز این دیدار درباره مسائل متعددی از جمله تقویت همکاریهای نظامی و فناوریهای نظامی گفتوگو کردیم؛ همکاریهایی که بر اساس قوانین بینالمللی و در چارچوب مجاز انجام میشود.
وی تصریح کرد: کمیتههای نظامی دو کشور در حوزههای مشترکی همچون مقابله با تروریسم، قاچاق انسان و مواد مخدر همکاری نزدیکی دارند.
گسترش روابط فرهنگی و انساندوستانه
لاوروف با اشاره به ابعاد غیرنظامی روابط تهران و مسکو اظهار داشت: روابط فرهنگی و انساندوستانه خوبی میان ایران و روسیه برقرار است و این مناسبات در چارچوب روابط دوجانبه همچنان در حال گسترش است.
به گفته وی، این همکاریها نهتنها در سطح دولتها، بلکه در سطوح اجتماعی و مردمی نیز جریان دارد.
همکاریهای منطقهای و بینالمللی
وزیر امور خارجه روسیه خاطرنشان کرد: دو کشور در موضوعات بینالمللی نیز همکاریهای مؤثری دارند و در قالبهایی همچون بریکس و سازمان همکاری شانگهای تعامل نزدیکی برقرار کردهاند.
وی افزود: ایران و روسیه در گروه پنج دریای کارائیب همکاری میکنند و حتی در سطح شهرداریها و شهرها نیز همکاریهای دوجانبه فعالی شکل گرفته است که همچنان در دستور کار قرار دارد.
روابط مردمی و آینده مثبت مناسبات
لاوروف با تأکید بر مردمی بودن روابط دو کشور گفت: روابط روسیه و ایران روابطی واقعی است و این ارتباطات حتی به روستاها نیز گسترش یافته و شهروندان دو کشور در مناطق مختلف با یکدیگر در ارتباط هستند.
وی تصریح کرد: روابط میان دو ملت محکم و پایدار است و پیشبینی او نسبت به رشد، توسعه و تقویت روابط دوجانبه و مشارکتهای میان دو کشور کاملاً مثبت است.
امضای توافقنامههای جدید و چشمانداز همکاریها
وزیر امور خارجه روسیه با اشاره به امضای توافقنامههای هماهنگی و مشورتی میان دو کشور گفت: ما در مقابل دیدگان شما توافقنامههای مشورتی را برای یک دوره سهساله تا سال ۲۰۲۸ امضا کردیم که گامهای مهم و مثبتی محسوب میشود و برای نخستین بار شاهد چنین سازوکاری هستیم.
وی تأکید کرد: روسیه اطمینان دارد فعالیتها و همکاریها در حوزه تعاملات خارجی و در مسیر تحقق اهداف مندرج در توافقنامه راهبردی، بیش از پیش گسترش خواهد یافت و مسکو برای توسعه روابط با ایران در همه زمینهها آمادگی کامل دارد.
بررسی موضوع همکاری ایران و آژانس در مذاکرات دوجانبه
لاوروف در پاسخ به این سؤال که آیا در مذاکرات خود با عراقچی درباره توافقنامه جدیدی میان ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی صحبتی شده است یا خیر، گفت: ما امروز این مسئله را بررسی کردیم و همتای من موضع جمهوری اسلامی ایران را درباره همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی به من اطلاع داد.
تأکید بر اراده و حسن نیت در هر اقدام
وزیر امور خارجه روسیه افزود: ما با ایران در این موضوع اتفاق نظر داریم که هرگونه گام و هرگونه اقدامی در این خصوص باید بر اساس اراده و حسن نیت باشد و ارزیابیهایی که برادران ایرانی ما و دوستان ما دارند، مورد توجه قرار گیرد.
انتقاد از سکوت آژانس پس از حملات به تأسیسات ایران
لاوروف با اشاره به تحولات اخیر اظهار داشت: پس از حملات اسرائیل و ایالات متحده آمریکا علیه تأسیسات جمهوری اسلامی ایران که همچنان تحت نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار داشت، ما معتقدیم که آژانس بینالمللی انرژی اتمی تاکنون موضع خود را در قبال این تأسیسات که هدف حملات غیرقانونی قرار گرفتند، اعلام نکرده است. وی افزود: این مسئله باعث ایجاد مشکلاتی شده است.
ضرورت بهبود روابط با آژانس
وزیر امور خارجه روسیه در پایان تأکید کرد: ما خواستار بهبود روابط با آژانس بینالمللی انرژی اتمی هستیم، اما نه به شکلی که این همکاری صرفاً به نفع کشورهای غربی باشد.
انتهای پیام/
