افشاگری وزیر اسبق: توسعه بی‌رویه، آب ایران را خشکاند، نه کشاورزی!
صادق خلیلیان در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری آنا در رابطه با اتهاماتی که به بخش کشاورزی در خصوص مصرف زیاد آب وارد می‌شود، گفت: اگر بخواهیم واقع‌بینانه نگاه کنیم مصرف آب میان چهار بخش اصلی کشاورزی، صنعتی، شهری و محیط زیست تقسیم می‌شود.
وزیر اسبق جهادکشاورزی، افزود: در برخی مناطق مشکلات به دلیل توسعه بی‌رویه صنعتی و در برخی دیگر، توسعه بی‌رویه شهری موجب کمبود آب شده است برای مثال در شرق اصفهان مشکلات کشاورزی ناشی از توسعه صنعتی و شهری در خود اصفهان و اطراف آن باعث شده که کشاورزی این منطقه عملاً تعطیل شود، در حالی‌که این صنایع باید در کنار دریای خزر، خلیج فارس یا دریای عمان مستقر می‌شدند.
وی ادامه داد: در شهر‌هایی مانند تهران و قزوین نیز توسعه شهری موجب کمبود آب شده است و در حال حاضر سد‌هایی که آب تهران را تأمین می‌کنند، تقریباً ۹۰ درصد مصرف‌شان برای خود شهر تهران و شهر‌های اطراف آن مانند کرج است.
افزایش توازن میان توسعه شهری صنعتی و کشاورزی
خلیلیان اظهار کرد: با توسعه کشاورزی در برخی مناطق کشور طبیعتاً مصرف آب افزایش می‌یابد که باید اقداماتی در این حوزه انجام شود به طوری که توازن میان توسعه شهری صنعتی و کشاورزی افزایش و مشکلات کاهش یابد.
وزیر اسبق جهادکشاورزی، با تأکید بر لزوم مدیریت توسعه شهری، گفت: در مصرف آب شهری باید در توسعه عمودی و افقی شهر و قیمت آب تغییراتی اعمال شود که در حوزه کشاورزی روش‌های نوین آبیاری و اصلاح الگوی کشت از اهمیت زیادی دارد به‌طور مثال برخی محصولات سیفی‌جات را می‌توان در گلخانه‌ها تولید و مصرف آب را کاهش داد.
خلیلیان تصریح کرد: پس از سال ۱۳۸۵ روش‌های نوین آبیاری از جمله آبیاری تحت فشار و کم‌آبیاری توسعه قابل توجهی یافته است، میزان آبیاری نوین کمتر از ۵۰۰ هزار هکتار بود، اما در فاصله سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۲حدود یک و نیم میلیون هکتار به این روش‌ها اضافه شد است. اکنون در مجموع بیش از دو و نیم میلیون هکتار از اراضی کشور به سامانه‌های نوین آبیاری مجهز شده‌اند.
۲.۵ میلیون هکتاراز زمین های کشاورزی آبیاری مدرن می شوند
وزیراسبق کشاورزی ادامه داد: در کشور ایران حدود ۸ میلیون هکتار زمین کشاورزی وجود دارد که نیاز به آبیاری زیادی نیز دارد و از این مقدار حدود ۴ میلیون هکتار قابلیت تبدیل به آبیاری تحت فشار را دارند که تا کنون ۲.۵ میلیون هکتار آن محقق شده است.
خلیلیان همچنین با اشاره به نوع زمین‌ها توضیح داد: برخی اراضی نیز دیم هستند و برای کمبود آب در کشور فشار مضاعف ایجاد نمی‌کنند برای مثال محصول گندم که برای امنیت غذایی کشور اهمیت دارد سالانه حدود ۶ تا ۶.۵ میلیون هکتار زیر کشت می‌رود که از این مقدار حدود دو سوم آن دیم است و به منابع آبی فشار وارد نمی‌کند و تنها حدود ۲ تا ۲.۲ میلیون هکتار آن آبی است.
وی با اشاره به اینکه نباید یک بخش را به تنهایی مقصر دانست تأکید کرد: مسائلی که حتی ریشه در دوران پیش از انقلاب دارد، زمانی که صنایع در مناطق مرکزی کشور مستقر شدند و باعث بروز مشکلات آبی در مناطق مختلف از جمله اصفهان، چهارمحال و خوزستان شدند.
توسعه بی‌رویه شهری باعث تشدید بحران آب شده
وی افزود: توسعه بی‌رویه شهری باعث تشدید این مشکلات شد و موجب اختلافات تقسیم آب میان استانها شد. از سوی دیگر تغییرات اقلیمی نیز در ۲۰ تا ۳۰ سال گذشته باعث کاهش بارندگی شده و اثر مستقیمی بر منابع آبی گذاشته است.
خلیلیان با ذکر مثالی ادامه داد: برای نمونه تراز آب دریاچه ارومیه از سال ۱۳۷۴ روند نزولی داشته است در حالی که در آن زمان هنوز توسعه کشاورزی به این میزان نرسیده بود این موضوع نشان‌دهنده تأثیرات اقلیمی و ناتوازن بودن توسعه در بخش‌های مختلف است.
وزیر اسبق کشاورزی، در پایان گفت: تمام این موارد باید در کنار هم دیده شود از توسعه شهری و صنعتی گرفته تا کشاورزی، اصلاح الگوی کشت، توجه به اقلیم و آمایش سرزمین همه اینها باید در کنار هم تحلیل شوند تا بتوان راه‌حلی جامع برای مدیریت آب کشور یافت.
انتهای پیام/
