شبکه‌های اجتماعی قاتل عزت نفس دختران نوجوان
استفاده گسترده و مفرط از رسانه‌های اجتماعی در میان نوجوانان به عنوان یکی از چالش‌های جدی سلامت روان نسل جوان شناخته شده است. بررسی‌های متعددی که اخیرا توسط موسسات علمی معتبر انجام شده و در رسانه‌های بازتاب یافته است، نشان می‌دهد که دختران نوجوان بیشتر از پسران در رسانه‌های اجتماعی آسیب‌پذیر هستند و این موضوع توجه بسیاری از روانشناسان، سیاستگذاران و خانواده‌ها را به خود جلب کرده است.
سلامت روان دختران
سلامت روان و عزت نفس دختران نوجوان پس از سن ۱۴ سالگی به شدت کاهش می‌یابد. در حالی که در کودکان دبستانی این مسئله در پسران و دختران تقریبا مشابه است، اما پس از ورود به سن نوجوانی، تفاوت‌ها به طور چشمگیری افزایش می‌یابد.
پژوهش‌ها نشان می‌دهد که یک سوم دختران در این سن از ظاهر شخصی خود ناراضی هستند و میزان جوانانی که احتمال بروز مشکلات روانی دارند به یک نفر از هر شش نفر افزایش یافته است. پایگاه خبری «بی‌بی‌سی» (BBC) نیز در گزارشی به تفصیل به این موضوع پرداخته است.
بر اساس گفته‌های دکتر «ایمی اوربن» (Amy Orben)، پژوهشگر کالج امانوئل دانشگاه کمبریج، افرادی که احساس بدتری دارند ممکن است برای تسلی خود یا یافتن اجتماع به رسانه‌های اجتماعی پناه ببرند و این رابطه دوطرفه است که هر دو جنبه می‌تواند سلامت روان را تحت تاثیر قرار دهد.
آسیب‌پذیری در نوجوانی
دختران در سنین ۱۱ تا ۱۳ سالگی و پسران در سنین ۱۴ تا ۱۵ سال بیشتر از سایر گروه‌های سنی در معرض کاهش رضایت از زندگی مرتبط با استفاده از رسانه‌های اجتماعی قرار دارند. مطالعات منتشر شده در نشریه «نیچر کامیونیکیشن» (Nature Communications) بیانگر این موضوع است که این آسیب‌پذیری به تغییرات مغزی، هورمونی و اجتماعی دوران بلوغ نسبت داده می‌شود.
استفاده مکرر و طولانی مدت از رسانه‌های اجتماعی در این دوره‌ها می‌تواند منجر به کاهش رضایت نوجوانان از زندگی شود، که این کاهش خود عاملی است که می‌تواند باعث افزایش استفاده از رسانه‌های اجتماعی شود و به این ترتیب چرخه‌ای معیوب شکل می‌گیرد.
این تحقیقات روی بیش از ۷۲ هزار نفر انجام شده است و نشان می‌دهد رضایت از زندگی نوجوانان با افزایش زمان استفاده از رسانه‌های اجتماعی به ویژه در دختران کاهش می‌یابد. در گروه‌های سنی بالاتر نیز، الگو‌های پیچیده‌ای از ارتباط دوطرفه میان سلامت روان و استفاده از رسانه‌های اجتماعی مشاهده شده است.
یک سوم دختران در نوجوانی از ظاهر شخصی خود ناراضی هستند و میزان جوانانی که احتمال بروز مشکلات روانی دارند به یک نفر از هر شش نفر افزایش یافته است.
اهمیت مدیریت زمان استفاده از شبکه‌های اجتماعی
مطالعه دیگری روی تقریبا ۱۱هزار نوجوان انجام شد تا رابطه بین استفاده از رسانه‌های اجتماعی و علائم افسردگی بررسی شود. یافته‌های این مطالعه حاکی از این است که دختران ۱۴ ساله به طور قابل توجهی بیش از پسران از رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند؛ دو پنجم دختران بیش از سه ساعت در روز در این فضا‌ها حضور دارند، در حالی که این نسبت در پسران تنها یک پنجم است. این مطالعات توسط دانشگاه کالج لندن «یوسی‌ال» (UCL) انجام شده است.
میزان علائم افسردگی شدید در کاربران پرمصرف رسانه‌های اجتماعی (بیش از پنج ساعت در روز) به میزان قابل توجهی بیشتر بود. یکی از مسیر‌های اصلی تاثیر منفی رسانه‌های اجتماعی بر سلامت روان نوجوانان، اختلال خواب و تجربه آزار آنلاین یا زورگیری سایبری است. حدود ۴۰٪ دختران و ۲۵٪ پسران تجربه چنین آزار‌هایی را داشته‌اند. خواب مختل شده که شامل دشواری در به خواب رفتن و وقفه‌های متعدد در خواب است، با افزایش علائم افسردگی، در هر دو جنس مرتبط است.
پروفسور «ایوون کلی» (Yvonne Kelly)، از محققان اصلی این مطالعه، تاکید می‌کند که محدود کردن زمان استفاده از رسانه‌های اجتماعی و افزایش آگاهی خانواده‌ها و مدارس درباره آسیب‌های احتمالی بسیار حیاتی است.
ضرورت آموزش نوجوانان و خانواده‌ها
نوجوانانی که سلامت روان پایینی دارند، بیشتر تمایل دارند تا برای تسلی خود به رسانه‌های اجتماعی روی بیاورند. این تعامل دوسویه و پیچیده به ویژه در سنین حساس نوجوانی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
«ایمی اوربن» (Amy Orben) از دانشگاه کمبریج اشاره می‌کند که تغییرات زیستی، بلوغ و شرایط اجتماعی نقش مهمی در ایجاد این دوره‌های آسیب‌پذیری ایفا می‌کنند و برای درک بهتر این مسائل باید به داده‌های پیچیده‌تری دسترسی داشت.
همچنین «سارا جین بلیک‌مور» (SaraJane Blakemore) نیز معتقد است تنظیم قوانین محدودکننده برای استفاده نوجوانان از رسانه‌های اجتماعی مانند محدودیت زمان استفاده و جلوگیری از استفاده در ساعات شب، به حفظ سلامت روان آنها کمک می‌کند. همچنین آموزش نوجوانان برای مواجهه با فشار‌های اجتماعی و چالش‌های آنلاین ضروری است.
آمار‌ها و تحقیقات متعدد نشان می‌دهد که دختران نوجوان به دلیل تغییرات زیستی و اجتماعی در سنین خاصی بیشتر از پسران در معرض خطرات روانی ناشی از استفاده از رسانه‌های اجتماعی قرار دارند. این خطرات شامل کاهش عزت نفس، افزایش افسردگی، آزار آنلاین، و اختلال خواب است که به طور جدی سلامت روان نسل جوان را تهدید می‌کند.
با توجه به نتایج این پژوهش‌ها، ضرورت دارد والدین، مدارس، نهاد‌های بهداشتی و سیاستگذاران با همکاری شرکت‌های رسانه‌های اجتماعی اقداماتی جدی برای محدود کردن زمان استفاده نوجوانان، آموزش آنها و خانواده‌ها، و ایجاد فضایی امن‌تر در محیط‌های آنلاین انجام دهند. چنین اقداماتی می‌تواند به محافظت بهتر از سلامت روان نسل آینده کمک کند و از بروز آسیب‌های روانی در نوجوانان جلوگیری نماید.
انتهای پیام/
